Ba­har pas­ly­nyň gel­me­gi bi­len peý­da bol­ýan ke­be­lek­le­ri güýz aý­la­ry­na çen­li gör­mek bol­ýar. Ho­wa­nyň so­wa­ma­gy bi­len bu owa­dan mör-mö­jek­ler ýi­tip gid­ýär­ler. Eý­sem, ke­be­lek­ler ho­wa­nyň so­wa­ma­gy bi­len ni­rä gid­ýär­ler?

Kä­bir ke­be­lek­ler edil guş­lar we beý­le­ki jan­ly-jan­dar­lar ýa­ly ho­wa­nyň so­wa­ma­gy bi­len ýy­ly ýurt­la­ra gö­çüp gid­ýär­ler. Ki­çi­di­gi­ne ga­ra­maz­dan, bu jan­dar­lar pas­lyň ça­lyş­ma­gy bi­len uzak ara­lyk­la­ra uç­ýar­lar. Şeý­le gör­nüş­li ke­be­lek­ler Ka­na­da­da, ABŞ-da, Tä­ze Ze­lan­di­ýa­da we Gün­ba­tar Ýew­ro­pa­da ýa­şa­ýar. Ga­na­ty­nyň üs­ti çy­zyk­ly we na­gyş­ly bu ke­be­lek­ler bir ýy­lyň do­wa­myn­da dört ne­sil ça­lyş­ýar­lar we öm­rü­ni di­ňe sy­ýa­hat edip ge­çir­ýär­ler. Bu ke­be­lek­le­riň esa­sy aý­ra­tyn­lyk­la­ry­nyň bi­ri hem, ýo­lun­dan azaş­man bar­ma­ly ýe­ri­ne baryp bilýänligidir. Mu­ňa «da­nai­dae» ke­be­lek­le­ri my­sal bo­lup, her ýy­lyň güý­zün­de ABŞ-dan we Ka­na­da­dan Mek­si­ka­nyň or­ta­sy­na ta­rap 4 müň ki­lo­metr­lik sy­ýa­ha­ta çyk­ýar­lar. Gy­şyň gel­me­gi bi­len uka gi­dip, dört aý­dan soň­ra, ba­ha­ryň gel­me­gi bi­len oýa­nyp yzy­na do­lan­ýar­lar.
Ke­be­lek­ler gör­nü­şi­ne gö­rä, 1 gün, 3 aý, 6 aý ýa­şa­ýar­lar. Owa­dan ga­nat­ly ki­çi­jik uçu­jy­la­ryň has uzak ýa­şa­ýan gör­nüş­le­ri hem bar. Ke­be­lek­le­riň uzak wagt ýa­şa­ýan kä­bir gör­nü­şi so­wuk­dan go­ran­mak üçin öz da­şy­na pi­le sa­ra­ýar. Şeý­le pi­le aga­jyň ga­by­gy­nyň aşa­gyn­da, şa­ha­syn­dan sal­la­nan ýag­daý­da ýa-da top­ra­gyň as­tyn­da bo­lup bil­ýär. Kä­bir ke­be­lek­ler bol­sa gyş­da aga­jyň ga­byk­la­ry­nyň aşa­gyn­da, ýa­şa­ýyş jaý­la­ry­nyň we dür­li bi­na­la­ryň üçek­le­rin­de gyş uku­sy­na gid­ýär­ler.