Top­rak we ho­wa şert­le­ri­ne gö­rä Ýer ýü­zü­niň dür­li kün­jek­le­rin­de dür­li gör­nüş­li ösüm­lik­ler ýe­tiş­ýär, jan­dar­lar ýa­şa­ýar. Kä­bir ösüm­lik­ler ada­ty bol­ma­dyk hä­si­ýet­le­ri bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Mi­mo­za at­ly gül­ja­ga­zy el­le­seň, ol ýyg­ry­lyp, şa­ha­la­ry­ny ki­çeld­ýär. Kä­bir ösüm­lik­ler açy­lan gül­le­ri­niň için­dä­ki şi­rä go­nup, uçup bil­me­ýän mör-mö­jek­ler bi­len iý­mit­len­ýär. Azi­ýa ýurt­la­ry­nyň tro­pik ho­wa­ly ýer­le­rin­de otag ösüm­li­gi hök­mün­de ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ril­ýän “Des­mo­di­um gy­rans” at­ly ösümlik bol­sa, tans et­me­gi bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Onuň ýap­rak­la­ry­nyň he­re­ke­ti te­leg­ram­ma ara­gat­na­şy­gyn­da ula­nyl­ýan Mor­ze elip­bi­ýi­niň harp­la­ry­na meň­ze­ýän­li­gi üçin “te­leg­ram­ma ösüm­li­gi” hem di­ýil­ýär. Bu ot ça­la­ja el­len­se, Gün şöh­le­si düş­se, ota­gyň ýy­ly­ly­gy bir­den üýt­ge­se, onuň ýapraklary he­re­ket edip baş­la­ýar. Gi­je­leri­ne onuň ýap­rak­la­ry aşak sal­lan­ýar. Alym­lar ösüm­li­giň ýap­ra­gyn­da­ky öý­jük­le­riň çiş­me­gi we bü­zül­me­gi bi­len onuň he­re­ket ed­ýän­di­gi­ni bel­le­ýär­ler. Suw ber­len­de hem onuň ýap­rak­la­ry bir­den he­re­ket ed­ýär. Ösümligiň ýap­rak­la­ry çy­kyp baş­lan­dan bu hä­si­ýe­te eýe bol­ýar. Ulal­dy­gy­ça onuň he­re­ke­ti hem art­ýar. Ösüm­lik se­se he­re­ket bi­len jo­gap ber­ýär. Otag­da aý­dy­myň se­si, el çarp­mak we beý­le­ki ses­ler peý­da bo­lan­da, ýap­rak­lar bi­le­lik­de he­re­ket ed­ýär. Ony ýy­lyň is­len­dik pas­lyn­da to­hu­my ar­ka­ly ekip bol­ýar. Otag şert­le­rin­de ýe­tiş­ýän ösüm­li­giň bir­nä­çe ady bar.