ABŞ-nyň Ýu­ta şta­tyn­da­ky Pan­do at­ly de­rek aga­jy dün­ýä­niň iň agyr or­ga­niz­mi ha­sap­lan­ýar. As­lyn­da, bu ýer­de 100 fut­bol meý­dan­ça­sy­na ba­ra­bar to­kaý­lyk bar. Ola­ryň DNK-la­ry bir­meň­zeş bo­lup, ýe­ras­ty kök ul­ga­my ar­ka­ly bir-bi­ri­ne bag­ly. Bu bitewi agaç­lygyň ag­ra­my­nyň 6000 ton­na­dan köp­dü­gi çak­la­nyl­ýar. Aga­jyň bu gör­nü­şi iki usul ar­ka­ly, ýag­ny onuň bi­şen to­hum­la­ry­nyň ýe­re ga­çyp gö­ger­me­gi we kök­le­rin­den çy­kan na­hal­lar ar­ka­ly kö­pel­ýär. Bu agaç­la­ryň çäginiň ki­çe­lip baş­lan­dy­gy il­kin­ji ge­zek 1990-njy ýyl­lar­da anyk­lan­dy. Alym­lar onuň na­hal­la­ry­ny ke­ýik­le­riň we sy­gyr­la­ryň iý­me­gi ze­rar­ly ki­çe­len­di­gi­ni çak­lap­dy­lar. Ýu­ta uni­wer­si­te­ti­niň yl­my iş­gä­ri Pol Ro­jers we onuň ýol­baş­çy­lyk ed­ýän to­pa­ry bu ýagdaýy anyk­la­ma­ga çal­şyp­dyr. Olar to­ka­ýy üçe bö­lüp­dir­ler. Bi­rin­ji bö­lek­de jan­dar­la­ryň er­kin gez­me­gi­ne rug­sat edi­lip­dir. Ikin­ji­si­niň içi­ne uly haý­wan­lar gir­mez ýa­ly ha­ýat aý­la­nyp­dyr. Da­şy­na ha­ýat aý­la­nan üçün­ji bö­lek­de bol­sa, de­rek­le­riň ös­me­gi­ni çalt­lan­dyr­mak üçin beý­le­ki ha­şal ot­lar or­lup­dyr. “PLoS One” žur­na­lyn­da çap edi­len yl­my bar­la­gyň ne­ti­je­sin­de, go­laý ýer­ler­e adam­la­ryň göçüp gelmegi bi­len bu agaç­la­ryň ki­çe­len­di­gi anyk­la­nyp­dyr. Ýag­ny, to­kaý­da ot­la­ýan haý­wan­la­ryň sa­ny­nyň art­ma­gy agaç­la­ryň ulal­ma­gy­na päsgelçilik döredýän eken. Ýyr­ty­jy haý­wan­la­ryň aw­lan­ma­gy ne­ti­je­sin­de, ke­ýik­dir beý­le­ki haý­wan­la­ryň sa­ny ar­typ­dyr. Yl­my bar­la­gy ge­çi­ren­ler ke­ýik­le­riň ýa­şa­ma­gy üçin amat­ly ýer­le­riň çäginiň giňeldilmelidigini bel­le­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА