Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň be­ýik baş­lan­gyç­la­ry­nyň we taý­syz ta­gal­la­la­ry­nyň ne­ti­je­sin­de, ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni pu­dak­la­ýyn di­wer­si­fi­ka­si­ýa­laş­dyr­mak, yk­dy­sa­dy ösü­şiň kö­pu­gur­ly­ly­gy­ny ga­zan­mak ba­ba­tyn­da düýp­li öňe­gi­diş­lik­ler ga­za­nyl­ýar. Ýur­du­myz­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­jeň ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty­nyň ne­ti­je­sin­de, ýüz­ler­çe önüm­çi­lik des­ga­la­ry we dur­muş-me­de­ni mak­sat­ly bi­na­lar gur­lup, ula­nyl­ma­ga be­ril­ýär. Bu ýag­daý­lar ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­nyň yzy­gi­der­li ber­ke­me­gi­ni hä­si­ýet­len­dir­ýän gör­ke­zi­ji­ler bo­lup çy­kyş ed­ýär­ler. Dur­muş mak­sat­na­ma­la­ry­nyň üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ma­gy, ila­tyň gir­de­ji­le­ri­niň yzy­gi­der­li ýo­kar­lan­ma­gy, müň­ler­çe tä­ze iş orun­la­ry­nyň dö­re­dil­me­gi hal­ky­my­zyň ýa­şa­ýyş-dur­muş şert­le­ri­niň düýp­li go­wu­lan­ýan­dy­gy­na we dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­nyň do­ly ber­jaý edil­ýän­di­gi­ne şa­ýat­lyk ed­ýär.
Ma­ýa go­ýum sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri hem da­şa­ry ýurt ma­ýa go­ýum­la­ry­ny giň­den çek­mek­­dir. Hut şo­nuň üçin hem ma­ýa go­ýum işi­niň hu­kuk bin­ýa­dy hal­ka­ra stan­dart­la­ry­na la­ýyk ge­ti­ril­ýär, da­şa­ry ýurt ma­ýa go­ýu­jy­lar üçin ýe­ňil­lik­ler we ke­pil­lik­ler kes­git­le­nil­ýär. Ýurt­da yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ösü­şi­ni çalt­lan­dyr­mak bo­ýun­ça tä­ze we­zi­pe­ler öňe sü­rül­ýär, olar hä­zir­ki za­man teh­ni­ka­la­ry­ny we öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry peý­da­lan­ma­ga, in­no­wa­si­on önüm­çi­lik gur­luş­la­ry­ny dö­ret­mä­ge, ma­ýa go­ýum işi­ni hö­wes­len­dir­mä­ge gönükdirilendir. Soň­ky ýyl­lar­da ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy ösü­şin­de da­şa­ry ýurt­ly ma­ýa­dar­la­ryň pa­ýy ýo­kar­lan­ýar, bu bol­sa da­şa­ry ýurt­ly işe­wür­leriň Türk­me­nis­ta­nyň yk­dy­sa­dy dur­nuk­ly­ly­gy­na yna­my­nyň art­ýan­dy­gy­na şa­ýat­lyk ed­ýär.
Türk­me­nis­ta­nyň dur­nuk­ly sy­ýa­sy-jem­gy­ýet­çi­lik ýag­da­ýy, mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň bir­sy­dyr­gyn ösü­şi, eg­sil­mez baý­lyk bo­lan te­bi­gy çig mal­la­ryň go­ry, şeý­le hem ma­ýa go­ýum­la­ryň yg­ty­bar­ly­ly­gy­ny ke­pil­len­dir­ýän hal­ka­ra ta­lap­la­ra la­ýyk gel­ýän hu­kuk ul­ga­my türk­men ba­za­ry­na ma­ýa go­ýu­myň bar­ha köp çe­kil­me­gi­niň esa­sy bo­lup dur­ýar. Döw­le­ti­miz­dä­ki da­şa­ry ýurt ma­ýa­dar­la­ry­nyň we da­şa­ry ýurt ma­ýa­la­ry bo­lan kär­ha­na­la­ryň iş­le­ri­niň hu­kuk taý­dan go­rag­ly­ly­gy “Kär­ha­na­lar ha­kyn­da”, “Da­şa­ry ýurt ma­ýa­la­ry ba­ra­da”, “Ma­ýa go­ýum işi ha­kyn­da”, “Ug­le­wo­do­rod se­riş­de­le­ri ha­kyn­da” Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nun­la­ry we beý­le­ki hu­kuk­na­ma­la­ry, şeý­le hem hal­ka­ra şert­na­ma­la­ry bi­len düz­gün­leş­di­ril­ýär.
”Da­şa­ry ýurt ma­ýa­la­ry ba­ra­da” Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny da­şa­ry ýurt ma­ýa­dar­la­ry­nyň, da­şa­ry ýurt ma­ýa­la­ry bo­lan kär­ha­na­la­ryň iş­le­ri­niň hu­kuk go­rag­ly­ly­gy­ny ke­pil­len­dir­ýär. Bu ke­pil­len­dir­me­ler, oza­ly bi­len, şu­lar­dan yba­rat­dyr:
Türk­me­nis­ta­na gel­mä­ge yg­ty­ýar­na­ma ber­mek we Türk­me­nis­ta­nyň çä­gin­de bol­ma­gyny üp­jün et­mek;
gir­de­ji­le­ri we ga­zanç­la­ry döw­le­tiň çä­gin­de ulan­mak we Türk­me­nis­ta­nyň çä­gin­den da­şa­ry çy­kar­mak;
da­şa­ry ýurt ma­ýa­dar­la­ry­nyň, da­şa­ry ýurt ma­ýa­la­ry bo­lan kär­ha­na­la­ryň hu­kuk­la­ry­ny we borç­la­ry­ny baş­ga ada­ma ge­çir­mek;
in­tel­lek­tu­al eýe­çi­lik hu­ku­gy­ny go­ra­mak;
mag­lu­mat­la­ra bo­lan yg­ty­ýar­lylyk;
ma­ýa go­ýum işi­niň ta­mam­lan­ma­gy se­bäp­li, da­şa­ry ýurt ma­ýa­la­ry­ny gaý­ta­ryp ber­mek.
Türk­me­nis­tan hä­zir­ki wagt­da şu hal­ka­ra şert­na­ma­la­ra ag­za hök­mün­de gat­naş­ýar:
Ma­ýa­la­ra ke­pil geç­mek bo­ýun­ça Köp­ta­rap­la­ýyn agent­lik gu­ra­ma­sy­nyň 1985-nji ýyl­da ka­bul edi­len Se­ul kon­wen­si­ýa­sy­na;
Döw­let­le­riň we beý­le­ki döw­let­le­riň fi­zi­ki şahs­la­ry­nyň ara­syn­da­ky ma­ýa go­ýum da­wa­la­ry­ny düz­gün­leş­dir­mek ba­ra­da 1965-nji ýyl­da ka­bul edi­len Wa­şing­ton kon­wen­si­ýa­sy­na;
Ener­ge­ti­ka go­ýul­ýan ma­ýa go­ýum­la­ry­ny kö­pu­gur­ly esas­da düz­gün­leş­dir­ýän 1984-nji ýyl­da ka­bul edi­len Ener­ge­ti­ka Har­ti­ýa­sy şert­na­ma­sy­na.
Türk­me­nis­tan hemişelik Bi­ta­rap döw­let hök­mün­de özü­niň mil­li bäh­bit­le­ri­ni ikita­rap­la­ýyn bag­la­şyl­ýan şert­na­ma­la­ryň we yla­la­şyk­la­ryň esa­syn­da hal­ka­ra yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­lyk­la­ryň düz­gün­le­ri­ne la­ýyk­lyk­da go­rap sak­la­ýar.
Ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar­lyk döw­rün­de Türk­me­nis­ta­nyň dur­muş-yk­dy­sa­dy ösü­şi­niň hä­zir­ki za­man ýag­da­ýy hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ta­ra­pyn­dan saý­la­nyp al­nan Türk­me­nis­ta­nyň dur­muş taý­dan göz öňün­de tu­tu­lan ba­zar yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň nus­ga­sy we ýur­du­my­zy dur­nuk­ly ös­dür­mek ba­ba­tyn­da al­nyp ba­ryl­ýan giň möç­ber­li be­ýik iş­le­ri ýo­ka­ry dep­gin­li se­na­gat­laş­dyr­mak we in­no­wa­si­on sy­ýa­sa­ty ut­ga­şyk­ly alyp bar­ma­ga giň müm­kin­çi­lik­le­ri dö­red­ýär.

Aý­na Oraz­ly­ýe­wa,
Türk­men döw­let yk­dy­sa­dy­ýet we
do­lan­dy­ryş ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА