Ga­ryn­ja, del­fin, gar­ga, to­tuguş, bel­ka, ary ýa­ly jan­dar­lar akyl­ly bol­ma­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar­lar. Go­laý­da ge­çi­ri­len yl­my bar­lag iş­le­ri ary­la­ryň aýyr­mak we goş­mak ala­mat­la­ry hök­mün­de reňk­ler­den peý­da­la­nyp, bu amal­la­ry ýe­ri­ne ýe­ti­rip bil­ýän­di­gi­ni ýü­ze çy­kar­dy. Eger ma­te­ma­ti­ka dün­ýä­dä­ki adam­la­ryň umu­my di­li bol­sa, ary­lar bu di­li bil­ýän bol­ma­ly.
Haý­wa­nat dün­ýä­sin­de san sa­na­mak uky­by bo­lan jan­dar­la­ryň az däl­di­gi öň­de­nem mä­lim­di. As­lyn­da, jan­dar­la­ryň az­da-kän­de ha­sap-he­sip­den ba­şy çyk­ýan hem bol­sa, bel­li ala­mat­la­ry ula­nyp, amal et­mek örän seý­rek bol­ýar. Hä­zi­re çen­li di­ňe şim­pan­ze­ler we Af­ri­ka çal to­tuguş­la­ry­nyň şeý­le uky­by­nyň bar­dy­gy anyk­la­nyp­dy.
Ozal­ky ge­çi­ri­len bar­lag­lar­da ba­la­ry­la­ryň (“Apis mel­li­fe­ra”) dör­de çen­li sa­nap bil­ýän­di­gi we “0” dü­şün­je­si­ne akyl ýe­tir­ýän­di­gi öw­re­ni­lip­di. Em­ma soň­ky ge­çi­ri­len bar­lag­da bu ki­çi­jik mör-mö­je­giň has uky­ply­dy­gy anyk­lan­dy. Hü­när­men­ler 14 sa­ny ara, gök reň­kiň goş­mak, sa­ry reň­kiň aýyr­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly­dy­gy­ny öw­ret­di­ler. Ary­lar “Y” gör­nüş­li la­bi­rin­te sa­lyn­dy. Ary­la­ra la­bi­rin­tiň ba­şyn­da köp san­ly sa­ry reňk­li dört­burç­luk gö­ren­le­rin­de ola­ryň bi­ri­ni aýyr­ma­ly­dy­gy öw­re­dil­di. Dört­burç­luk­lar gök reňk­li bol­sa, üs­tü­ne bir dört­burç­luk goş­mak öw­re­dil­di. Reňk­li dört­burç­luk­la­ryň sa­ny bir­den dör­de çen­li ara­lyk­da üýt­gäp dur­ýar­dy. Ba­la­ry­la­ry la­bi­rin­te gi­ren­le­rin­den soň­ra iki çy­kal­ga bo­lup, ola­ryň bi­rin­de dog­ry, beý­le­ki­sin­de ýal­ňyş jo­gap çyk­ýar­dy. Dog­ry ta­ra­pa uçan ara süý­ji suw “sy­la­gy” be­ril­di. Ýüz ge­zek­ki uçuş­dan soň­ra esa­sy sy­na­ga geç­di­ler. Olar bu ge­zek iki däl-de, üç çy­kal­ga­dan bi­ri­ni saý­la­ma­ly bol­du­lar. Ary­lar çyl­şy­rym­ly sy­nag­da 60-70 gö­te­rim dog­ry ne­ti­je gör­kez­di­ler. Ary­lar di­ňe goş­mak we aýyr­mak ama­ly­ny däl eý­sem, ji­sim­le­ri to­par­la­ra hem bö­lüp bil­ýän­di­gi anyk­lan­dy.