Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň şu ýy­lyň 17-nji mar­tyn­da Ga­ra­gum säh­ra­sy­nyň eko­lo­gi­ýa ýag­da­ýy bi­len ta­nyş­ma­gy, tä­sin säh­ra ösüm­lik­le­ri­ne ün­si çek­me­gi eko­lo­gi­ýa me­se­le­si­ne döw­let de­re­je­sin­de yzy­gi­der­li we uly üns be­ril­ýän­di­gi­ne şa­ýat­lyk ed­ýär. Hä­zir­ki dö­wür­de ýur­du­myz­da te­bi­ga­tyň äh­li gö­zel­lik­le­ri­niň, dö­re­den gym­mat­lyk­la­ry­nyň de­giş­li de­re­je­de sak­lan­ma­gy ug­run­da top­lum­la­ýyn iş­ler ama­la aşy­ryl­ýar.
Ba­har pas­ly­nyň il­kin­ji gün­le­rin­de Ga­ra­gu­muň gi­ňiş­lik­le­rin­de gö­wün gö­te­ri­ji gör­nüş­ler gö­zü­ňi do­kun­dyr­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň “Türk­me­nis­tan – Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň ýü­re­gi” at­ly ki­ta­byn­da bel­le­ni­lip ge­çi­li­şi ýa­ly, bir­ma­hal­lar bu ýer­den ker­wen ýol­la­ry ge­çip­dir. Bu ga­dy­my ulag ýol­la­ry gül­läp ösen şä­her­le­riň ara­syn­da­ky uç-gy­rak­syz çä­ge­lik­le­riň üs­tün­den ge­çip­dir. Hä­zir­ki wagt­da bu ýer­de tä­sin te­bi­gy eko­lo­gi­ýa ul­ga­my aýaw­ly sak­la­nyl­ýar.
Ga­ra­gum säh­ra­sy özü­niň ösüm­lik dün­ýä­si bi­len hem­me­le­ri haý­ran gal­dyr­ýar. Säh­ra­nyň her pas­la mah­sus ösüm­lik dün­ýä­si bar. Şo­la­ryň ara­syn­da der­man­lyk ösüm­lik­le­riň köp gör­nüş­le­ri bar, olar döw­let Baştutanymyzyň “Türk­me­nis­ta­nyň der­man­lyk ösüm­lik­le­ri” at­ly düýp­li yl­my ki­ta­byn­da gi­ňiş­le­ýin be­ýan edil­ýär. Ga­ra­gum säh­ra­syn­da­ky gu­ýu­la­ryň su­wun­dan dem­le­nen, açyk meý­dan­da, tüň­çe­de ýa-da taň­ka­da gu­ry sa­za­gyň odu­na gaý­na­dy­lan çaý­dan ta­gam­ly iç­gi­niň ýok­du­gy her bir ada­ma mä­lim­dir.
“Türk­me­nis­tan – Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň ýü­re­gi” şy­ga­ry as­tyn­da ge­çen 2018-nji ýyl­da “Amul – Ha­zar 2018” hal­ka­ra aw­to­ral­li­si­niň esa­sy ugur­la­ry­nyň hut Ga­ra­gum säh­ra­sy­nyň çä­gin­den ge­çen­di­gi­ni bel­le­mek ge­rek. Hä­zir­ki wagt­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň taý­syz ta­gal­la­la­ry bi­len Ga­ra­gum säh­ra­sy ýa­ly tä­sin te­bi­gy gö­zel­li­gi aýaw­ly sak­la­mak bo­ýun­ça iş ýü­zün­de ne­ti­je­li çä­re­ler gö­rül­ýär. Ga­ra­gu­my ÝU­NES­KO-nyň Bü­tin­dün­ýä mi­ra­sy­nyň sa­na­wy­na gi­riz­mek bo­ýun­ça iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar.
Mil­li Li­de­ri­miz no­bat­da­ky iş sa­pa­ryn­da tä­sin ösüm­lik­le­riň 757 gör­nü­şi­ni gu­ja­gyn­da sak­la­ýan Ga­ra­gum säh­ra­sy­nyň ösüm­lik dün­ýä­si­ni go­rap sak­la­mak we ony baý­laş­dyr­mak, onuň eko­lo­gi­ýa ýag­da­ýy­ny has-da go­wu­lan­dyr­mak, çöl­leş­mä gar­şy gö­reş­mek bo­ýun­ça hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len bi­le­lik­dä­ki yl­my iş­le­ri do­wam et­dir­mek we­zi­pe­le­ri­ne ün­si çek­di. Mil­li Li­de­ri­miz sa­zak, dag­dan agaç­la­ry bi­len bag­ly aý­ra­tyn­lyk­lar ha­kyn­da gy­zyk­ly mag­lu­mat­lar ge­ti­rip, säh­ra ýer­le­rin­de to­kaý zo­lak­la­ry­ny dö­ret­me­giň, sa­zak ekil­ýän meý­dan­la­ry gi­ňelt­me­giň ze­rur­dy­gy­ny bel­le­di. Luk­man­çy­lyk we oba ho­ja­ly­gy ug­run­dan bi­lim al­ýan ta­lyp­la­ryň säh­ra ösüm­lik­le­ri­ni yl­my esas­da öw­ren­mek­le­ri­niň mak­sa­da­la­ýyk bol­jak­dy­gy ba­ra­da hem bel­läp geç­di. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň bu baş­lan­gyç­la­ry­ny ýur­du­my­zyň ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­ri­niň mu­gal­lym­la­ry we ta­lyp­la­ry üs­tün­lik­li do­wam et­dir­ýär­ler.
Ga­ra­gum­da öri meý­dan­la­ry­nyň möç­ber­le­ri ar­typ, bu ýer­ler­de do­war­dar­çy­ly­gy we dü­ýe­dar­çy­ly­gy ös­dür­mek üçin ägirt uly müm­kin­çi­lik­ler açyl­ýar. Ga­ra­gu­muň çäk­le­rin­de bit­ýän ösüm­lik­le­riň çä­gä­niň süýş­me­gi­niň öňü­ni al­ýan­dy­gy, onuň top­ra­gy­nyň ber­klik de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­ýan­dy­gy aý­dyň ha­ky­kat­dyr. Şol bir wag­tyň özün­de säh­ra­nyň gi­ňiş­lik­le­rin­de bar bo­lan ösüm­lik­ler bu ýe­riň haý­wa­nat dün­ýä­si üçin hem äh­mi­ýet­li bo­lup dur­ýar.
Ga­ra­gum­da “Al­tyn asyr” Türk­men kö­lü­niň we oňa zeý aka­ba­la­ry­nyň gu­rul­ma­gy bi­len, bu ýer­le­riň te­bi­ga­ty­nyň ösüm­lik we haý­wa­nat dün­ýä­si has-da baý­laş­dy. Ýyl­la­ryň do­wa­myn­da ýur­du­my­zyň sa­zak to­kaý­lyk­la­ry bar­ha kö­pel­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň Gy­zyl ki­ta­by­na gi­ren seý­rek duş gel­ýän haý­wan­la­ryň san taý­dan kö­pel­me­gi te­bi­ga­ty­my­zy has-da baý­laş­dyr­dy.
Umu­man, aja­ýyp ekoul­ga­my bo­lan Ga­ra­gum säh­ra­sy­na aýaw­ly çe­me­leş­mek, onuň çäk­le­rin­de eko­lo­gi­ýa nuk­daý­na­za­ryn­dan amat­ly kün­je­gi dö­ret­mek, türk­men te­bi­ga­ty­nyň ne­ti­je­li we yl­my esas­da peý­da­la­nyl­ma­gy­ny üp­jün et­mek mil­li Li­de­ri­mi­ziň ama­la aşyr­ýan eko­lo­gi­ýa sy­ýa­sa­ty­nyň mö­hüm ugur­la­ry­nyň bi­ri­dir.

Şem­şat ÖWE­ZO­WA,
Türk­men döw­let bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk
ins­ti­tu­ty­nyň mu­gal­ly­my.