Dün­ýä ila­ty­nyň ýa­ry­syn­dan gow­ra­gy şä­her­ler­de ýa­şa­ýar. Ýa­po­ni­ýa­da bu gör­ke­zi­ji 92 gö­te­ri­me deň. Şeý­le ýag­daý­da hä­ki­mi­ýet­ler we alym­lar dur­nuk­ly we howp­suz ösüş ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­la­nyp, şä­her dur­mu­şy­nyň äh­li ugur­la­ry­ny kä­mil­leş­dir­me­giň usul­la­ry­ny göz­le­ýär­ler.
Ýa­po­ni­ýa­nyň Ka­na­ga­wa pro­fek­tu­ra­sy­nyň Fud­zi­sa­wa şä­he­ri­niň dur­nuk­ly ös­ýän «Sus­tai­nab­le Smart Town» (Dur­nuk­ly akyl­ly şä­her) et­ra­by uzak ge­l­je­ge ni­ýet­le­nen­dir. 2 müň­den go­wrak ila­ty bo­lan bu et­rap­da her bir jaý Gün pa­nel­le­ri we akyl­ly gö­zeg­çi­lik ul­gam­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan bo­lup, bu ýer­de ener­gi­ýa sarp edi­li­şi­ne hem gö­zeg­çi­lik edip bol­ýar.
Ýer­li ýa­şaý­jy­lar, ho­wa goý­be­ril­ýän kö­mür­tur­şy ga­zy­ny­ azalt­mak mak­sa­dy bi­len, we­lo­si­ped­le­ri ýa-da elek­tou­lag­la­ry ula­nan­dyk­la­ry üçin sy­lag­la­nyl­ýar. «Ýa­şyl» teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň hyz­ma­tyn­dan peý­da­la­nyl­ýan bu «akyl­ly» et­rap­da ýa­şaý­jy­la­ryň ra­hat­ly­gy üçin äh­li müm­kin­çi­lik­ler dö­re­di­lip­dir. Şä­her­çä­ni iş­läp dü­zü­ji­ler ener­gi­ýa sarp edi­li­şin­den baş­lap, howp­suz gat­naw, sag­ly­gy go­ra­ýyş, adat­dan da­şa­ry te­bi­gy ýag­daý­lar­dan go­ran­mak ýa­ly äh­li ýag­daý­la­ry göz öňün­de tu­tup, ýüz ýyl­lyk inf­rast­ruk­tu­ra­ny me­ýil­leş­dir­di­ler.
– Et­rap­da dur­nuk­ly­ly­gy üp­jün et­mek üçin eko­lo­gik we ener­gi­ýa mak­sat­na­ma­la­ry­ny kes­git­le­dik. Olar ho­wa goý­be­ril­ýän CO2 zy­ňyn­dy­la­ry­ny azalt­mak, su­wy tyg­şyt­la­mak, tä­ze­len­ýän ener­gi­ýa çeş­me­le­ri­ni ulan­mak bi­len bag­la­n­yşyk­ly. Iň esa­sy zat bol­sa, te­bi­gy ha­dy­sa­lar ýü­ze çy­kan ha­la­tyn­da ony ha­ýal et­män di­kelt­mek me­ýil­na­ma­sy­ny taý­ýar­la­dyk. Bu şä­her äti­ýaç­lyk elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len üç gün­läp özü­ni do­ly üp­jün edip bil­ýär – di­ýip, «CRE Develop­ment Group»-yň iş­gä­ri Ara­ka­wa Te­ke­şi bel­le­ýär. Tas­la­ma­ny ama­la aşyr­ma­ga 18 kom­pa­ni­ýa gat­na­şyp, onuň se­bit­de we dün­ýä­de nus­ga­lyk et­rap­dy­gy bel­le­nil­ýär.
Bu ýer li­tiý-ion ba­ta­re­ýa­la­ryň, Gün pa­nel­le­riň we ze­rur ha­la­tyn­da gaz bi­len iş­le­ýän ge­ne­ra­tor­la­ry­ň sa­ny bo­ýun­ça ýur­duň iň uly ener­gi­ýa mer­ke­zi ha­sap­lan­ýar. Ener­gi­ýa üp­jün­çi­li­gi­ne tä­ze­çe çe­me­leş­me iň ýo­ka­ry ener­gi­ýa sarp edi­li­şi­ni dört es­se azald­ýar. Hä­zir­ki wagt­da Ýa­po­ni­ýa hö­kü­met ta­ra­pyn­dan ba­şy baş­la­nan «Society 5.0» mak­sat­na­ma­sy esa­syn­da akyl­ly şä­her­çe­le­ri gur­ýar. Onuň esa­syn­da ada­myň eş­re­ti üçin ni­ýet­le­nen «akyl­ly» şä­her­le­ri ös­dür­mek bo­ýun­ça mak­sat­na­ma aý­ra­tyn orun al­ýar. Bu ýer­de di­ňe bir tä­ze teh­no­lo­gi­ýa­lar or­naş­dy­ryl­man, eý­sem, ýa­şaý­jy­la­ryň özü­ni bagt­ly du­ýup bil­jek gi­ňiş­li­gi­niň dö­re­dil­ýän­di­gi bel­le­nil­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА