Iň ki­çi pla­ne­ta bo­lan Plu­to­nyň “Cha­ron” hem­ra­sy­nyň ýo­kar­syn­da­ky gy­zyl bö­le­giň nä­me­di­gi ba­ra­da anyk mag­lu­mat­lar top­lan­dy. Ame­ri­kan ae­ro­kos­mos eda­ra­sy NA­SA planetany öwrenmek maksady bilen ge­çen ýyl “New Ho­ri­zon” at­ly eme­li hem­ra­sy­ny uçu­ryp­dy. Ol Gün ul­ga­my­nyň iň çet­ki pla­ne­ta­sy­ny we onuň hem­ra­sy­ny ýa­kyn­dan gör­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rip­di. Onuň Ýe­re ug­ra­dan su­rat­la­ryn­da “Cha­ron”-yň de­mir­ga­zyk pol­ýu­sy gy­zyl reňk­li bo­lup gö­rün­ýär­di we ol ast­ro­nom­la­ryň ün­sü­ni özü­ne çe­kip­di. Bu ugur­da bir ýyl tö­we­re­gi yl­my-bar­lag­la­ry ge­çi­ren ast­ro­nom­lar onuň me­tan ga­zy­dy­gy­ny anyk­la­dy­lar. Ga­zyň bu ýe­re Plu­ton­dan ge­len­di­gi aý­dyl­ýar. Me­tan ga­zy ol ýer­de do­ňup, şeý­le şe­ki­li eme­le ge­tir­ýän eken. Ast­ro­nom­lar ki­çi­jik pla­ne­ta­nyň dar­tyş güý­jü­niň pes­di­gi­ni, şol se­bäp­li on­da­ky me­tan ga­zy­nyň uçan­dy­gy­ny, onuň hem­ra­syn­da­ky dar­tyş güý­jü­niň bol­sa, ga­zy özü­ne çe­ken­di­gi­ni bel­le­ýär­ler. Ýüz­ler­çe ýyl­lap do­wam eden “gyş pas­ly” as­man ji­si­min­dä­ki so­wuk­ly­gy 257 de­re­jä çen­li pe­seld­ýär. Şeý­le­lik­de, ol ýer­dä­ki me­tan ga­zy do­ňup­dyr. Em­ma bu dü­şün­di­riş reňk­siz ga­zyň nä­dip gy­zyl gö­rün­ýän­di­gi­ni aý­dyň­laş­dyr­ma­ýar. On­da bu reňk ni­re­den gel­di­kä? Onuň şeý­le gö­rün­me­gi­niň se­bä­bi “tho­lin” at­ly or­ga­ni­ki ma­te­rial. Ult­ra­me­lew­şe şöh­le ar­ka­ly ýü­ze çyk­ýan bu ma­te­rial se­bi­tiň gy­zyl gö­rün­me­gi­ne se­bäp bol­ýar.
Plu­ton we onuň hem­ra­sy Gü­nüň da­şyn­dan 248 ýyl­da bir ge­zek aý­lan­ýar. Se­bä­bi eme­li hem­ra Gün­den örän uzak­da ýer­leş­ýär. Şol se­bäp­li “Cha­ron”-yň de­mir­ga­zyk pol­ýu­sy­na 100 ýyl Gün şöh­le­si düş­ýär, 100 ýyl­la­bam ga­raň­ky ta­rap­da gal­ýar. Ýag­ny ol ýer­de gi­je-gün­di­ziň çal­şy­gy bir asyr do­wam ed­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА