Ýakynda BMG-niň guramalary deňiz galyndylaryna garşy göreşmek we dünýä ummanlaryny arassalamak üçin täze başlangyç yglan etdi. Birleşen Milletler Guramasynyň Azyk we Oba hojalygy guramasy (FAO), Halkara deňiz guramasy (IMO) we 30 ýurt özüniň «GloLitter» atly giň gerimli täze başlangyjy bilen deňiz zir-zibillerine garşy göreşde we dünýä ummanynyň arassalanmagynda aýratyn goşant goşar diýlip umyt edilýär. «GloLitter» taslamasynyň çäklerinde deňiz gatnawy we balykçylyk pudagynda plastikanyň ulanylyşyny azaltmaga esasy üns gönükdirilýär. Plastmassa önümlerini gaýtadan işlemek boýunça iň täze tehnologiýalar hem ornaşdyrylar.
Täze taslamanyň çäklerinde ýurtlaryň portlarynda zir-zibilleri ýygnaýan desgalaryň ýeterlikdigi barlanylar. Mundan başga-da, gämi we balykçylyk pudagynda işleýänler üçin aň-bilim çäreleri geçiriler. Balyk tutujy enjamlar deňze taşlanan halatynda onuň degişli kärhanasynyň anyklanmagy üçin çäreler meýilleşdirilýär. Her ýyl 300 million tonna plastik galyndylar derýalara we ummanlara taşlanýar. Şolar zerarly ummanlardaky balyklaryň, gury ýerdäki guşlaryň we haýwanlaryň sany azalýar.
Häzirki wagtda ösýän ýurtlaryň köpüsiniň kenar ýakalary plastik çüýşelerden, balykçylyk enjamlaryndan we plastik gaplaryň dürli görnüşlerinden doly. Pandemiýa döwründe bu zibilleriň üstüni bir gezek ulanylýan agyz-burun örtükleri we ellikler doldurdy.
– Plastik galyndylar deňiz gurşawyna we adamyň saglygyna düýpli zyýan ýetirýär. Bu başlangyç, şu meseläni çözmekde möhüm ädimdir we oňa bagly adamlara girdeji ekoulgamyny goramaga kömek eder – diýip, FAO-nyň balyk hojalygy bölüminiň müdiri Manuel Barange mälim etdi.
Halkara deňiz guramasynyň metbugat sekretary Hose Mateýkal hem gyssagly çäreler görülmese, ummanlardaky we deňizlerdäki zir-zibilleriň has köpeljekdigini aýdýar.
– Deňizdäki zyňyndylar ummanlaryň we tutuş planetanyň meselesidir. 30-dan gowrak ýurduň bu başlangyja goşulandygyna begenýärin – diýip, Hose Mateýkal belledi.
