Bi­na­lar gur­lan­da di­ňe ula­nyş mak­sa­dy­na däl-de, daş­ky şe­ki­li­ne hem üns be­ril­ýär. Kä­bir bi­na­la­ryň daş­ky şe­ki­li üýt­ge­şik bo­lup, ony il­kin­ji ge­zek gö­re­niň gö­zi eg­len­ýär. Şeý­le bi­na­la­ryň kä­bi­ri ba­ra­da gys­ga­ça mag­lu­ma­ty si­ziň dyk­ga­ty­ňy­za ýe­tir­me­gi ma­kul bil­dik.

Fle­taý­ron: Nýu-Ýor­kuň Man­het­ten et­ra­byn­da­ky üç­burç­luk gör­nüş­li bu bi­na ge­çen asy­ryň ba­şyn­da gur­lup­dyr. Da­ni­el Bern we Fre­de­rik Din­kel­berg ta­ra­pyn­dan di­zaýn edi­len «Fle­taý­ron» po­lat çar­çu­wa­dan gur­lan il­kin­ji bi­na­dyr. 22 gat­ly bi­na­nyň be­ýik­li­gi 87 metr bo­lup, ýo­kar­ky ga­ty grek sü­tü­ni gör­nü­şin­dä­ki üç bö­lüm­den yba­rat­dyr. Bi­na 1966-njy ýyl­da ta­ry­hy bi­na­la­ryň sa­na­wy­na go­şul­ýar.
Li­zi­ba be­ke­di: iri şä­her­ler­de ila­tyň gür­lü­gi tä­sin bi­na­gär­lik çöz­güt­le­ri­ni oý­lap tap­ma­ga iter­gi ber­ýär. Dün­ýä­niň iň köp ilat­ly ýur­dy bo­lan Hy­ta­ýyň dag­lyk se­bi­tin­dä­ki Çunsin şä­he­rin­dä­ki tä­sin bi­na gö­ren­le­ri haý­ra­na goý­ýar. Şä­her­dä­ki de­mir­ýol be­ket­le­ri­niň bi­ri ýa­şa­ýyş ja­ýy­nyň için­den geç­ýär. De­mir­ýol be­ke­di 19 gat­ly bi­na­nyň al­tyn­jy we se­ki­zin­ji gat­la­ry­nyň ara­syn­da ýer­leş­ýär. 2004-nji ýyl­da açy­lan be­ke­diň äh­li ta­ra­py se­si azal­dy­jy ma­te­ri­al­lar bi­len ör­tü­lip­dir. Şol se­bäp­li bi­na­nyň ýa­şaý­jy­la­ry öýü­niň aşa­ky ýa-da ýo­kar­ky ga­tyn­dan gün­de bir­nä­çe ge­zek ge­çip gid­ýän ot­ly­nyň gal­ma­ga­lyn­dan hiç hi­li bi­ra­hat bol­ma­ýar­lar.
Ato­mi­um: 1958-nji ýyl­da Bel­gi­ýa­nyň paý­tag­ty Brýus­sel­de ge­çi­ri­len «Expo 58» Bü­tin­dün­ýä ser­gi­si­ne ba­gyş­la­nyp gur­lan bi­na­ny bel­gi­ýa­ly in­že­ner And­re Wa­ter­keýn di­zaýn edi­p­dir. Bi­na­nyň be­ýik­li­gi 102 met­re deň bo­lup, de­mir sü­tün­ler bi­len bir­leş­di­ri­len je­mi 9 «top­dan» yba­rat­dyr. Bir top­dan be­ýle­ki­si­ne sü­tün­ler ar­ka­ly ge­çip bol­ýar. Her to­puň dia­met­ri 18 met­re ba­ra­bar. Ýo­kar­ky bö­lek res­to­ran, 3 top dür­li çä­re­le­ri ge­çir­mek, 1 top bol­sa ça­ga­lar üçin ni­ýet­le­nen­dir. Bi­na­nyň esa­sy uly bö­le­gi mu­zeý hök­mün­de halk köp­çü­li­gi­ne hyz­mat ed­ýär.
Çžu­haý ope­ra bi­na­sy: Hy­ta­ýyň Gu­an­dun we­la­ýa­ty­nyň Çžu­haý şä­he­rin­dä­ki ba­lyk­gu­lak şe­kil­li bi­na 50 müň ine­dör­dül metr meý­da­ny eýe­le­ýär. Bi­na­da 1 550 adam­lyk kon­sert za­ly, teatr we mas­la­hat­lar za­ly bar.
Pia­ni­no we wio­lon­çel: masş­ta­by ha­ky­ky saz gu­ra­ly­nyň 1:50 öl­çe­gin­de bo­lan bi­na 2007-nji ýyl­da Hy­ta­ýyň An-Hueý şä­he­ri­niň Huaýnan et­ra­byn­da gu­rul­dy. Hä­zir­ki wagt­da aý­dym-saz mek­de­bi bo­lup hyz­mat ed­ýän bu bi­na­nyň tas­la­ma­sy ýur­duň çä­gin­de ýer­leş­ýän Heý­feý teh­no­lo­gi­ýa uni­wer­si­te­ti­niň ta­lyp­la­ry ta­ra­pyn­dan dö­re­di­lip­dir. Di­war­la­ry­nyň köp bö­le­gi berk aý­na­dan ýa­sa­lan bi­na­nyň için­de 2 sa­ny kon­sert za­ly bar. Bi­na­nyň ýo­kar­ky ga­tyn­da ta­lyp­lar üçin aý­dym-saz otag­la­ry göz öňün­de tu­tu­lyp­dyr.
«Al­tyn» el: Wýet­na­myň gün­do­ga­ryn­da de­ňiz ke­na­ryn­da­ky Danang şä­he­rin­de Ba Na de­pe­le­ri­niň ara­syn­da­ky al­tyn köp­ri­ni daş­dan gur­lan iki sa­ny äpet el sak­la­ýar. De­ňiz de­re­je­sin­den tak­my­nan 1400 metr be­lent­lik­de gur­lan 150 metr uzyn­ly­gyn­da­ky köp­ri 2018-nji ýy­lyň iýun aýyn­da açyl­dy. Bi­na gys­ga wagt­da iň ge­lim-gi­dim­li ýer­le­riň bi­ri­ne öw­rül­di.
«The Shard»: Ang­li­ýa­nyň paý­tag­ty Lon­don­da ýer­leş­ýän bi­na­nyň gur­lu­şy­gy­na 2009-njy ýy­lyň mart aýyn­da baş­lan­dy we 2012-nji ýy­lyň no­ýabr aýyn­da ta­mam­lan­dy. Ital­ýan bi­na­gä­ri Ren­zo Pia­no ta­ra­pyn­dan di­zaýn edi­len bi­na po­lat­dan we aý­na­dan gur­lup­dyr. Ujy çü­re­lip gid­ýän bi­na­da döw­re­bap ofis­ler, res­to­ran­lar, dü­kan­lar we bäş ýyl­dyz­ly myh­man­ha­na bar. 95 gat­ly bi­na­nyň be­ýik­li­gi 309,6 met­re deň bo­lup, onuň de­pe­sin­den 60 km uzak­ly­gy gör­mek bol­ýar.