Otag ösümlikleri diňe bir penjirelerimiziň öňüni bezemän, eýsem, otagyň howasyny hem arassalaýar, howadaky dem alyş ýollary üçin zyýanly bölejikleri ýok edýär. Bu güller üçin näçe alada edilse, şonça-da owadanlaşýar. Bu ösümlikler her möwsümde başgaça ideg talap edýär. Ýylyň islendik paslynda otag güllerini güldanlara oturdyp bolýar. Gül satyn alnanda, ýapraklarynyň täze, tegmilsiz we sagdyn görünmegine üns berilmeli. Göz öňünde tutulmaly esasy zat bolsa topragynyň arassa we aşa köp bolmazlygydyr.
Öý gülleriniň güldanlaryny, topragyny haçan we nädip çalyşmaly? Bu soraga ýönekeý jogap berip bolmaýar. Muňa birnäçe zat täsir edýär. Güldany we topragy üýtgetmegiň wagty ösümligiň görnüşine, ýerleşýän ýeriniň howasyna, otagyňyzyň howa şertlerine görä üýtgeýär.
Güldany üýtgetmek üçin iň amatly wagt
Adatça otag ösümlikleriniň güldanlary güller ulalan ýagdaýynda çalşylýar. Ýaz aýlaryndan tomsuň ortalaryna çenli munuň üçin amatly wagt hasaplanýan hem bolsa, gülüň görnüşine görä, ýylyň beýleki möwsümlerinde hem güldany çalşyp bolýar. Gül täze güldana göçürilende, onuň üçin taýýarlanan toprak ýokary hilli bolmalydyr. Ýapraklary saralan ýa-da kökleri guran gülleriň güldanyny çalyşmaly däl, diňe sagdyn gülleriň güldany çalşylmaly. Täze güldan könesinden gaty uly bolmaly däl. Köne güldana başga ösümlik oturtjak bolsaňyz, ony mazaly arassalamagy unutmaň! Şeýle-de güle iki gün öň suw berlen bolmaly. Güldany çalşylan gül ýagtylygy halaýan hem bolsa, bir-iki hepde kölegede saklanmaly. Gülüň göçüriljek güldany birnäçe sagat hlorsyz, arassa suw guýlup goýlan bolmaly. Gül oturdyljak güldanyň aşagynda artykmaç suwy syzdyrmagy üçin deşikler bolmaly. Bu deşiklerden topragyň akmazlygy we topragyň yzgaryny saklamagy üçin 2 sm galyňlykda çagyl daşy düşelmeli. Üstüne güldanyň üçden birini doldurar ýaly arassa toprak guýmaly. Güli köklerine we baldagyna zeper ýetirmejek derejede emaý bilen ýokaryk çekmeli. Eger gül güldandan çykmaýan bolsa, onuň gapdalyndan pyçagyň arkasy bilen ýuwaşjadan urup bilersiňiz. Güli çykarandan soňra çalaja silkip, kökündäki topraklary mümkin boldugyça gaçyryň! Çüýrän köki bar bolsa, gaýçy bilen kesiň! Soňra bolsa güli bir eliňiz bilen täze güldanyň ortasynda ýerleşdirip, saklaň, beýleki eliňiz bilen gyralaryna toprak guýuň! Gülüň kökleriniň ozalkydan has çuň ýerde ýerleşmelidigini unutmaň! Toprak guýýan wagtyňyz arasynda boşluk galmaz ýaly eliňiz bilen çalaja basyşdyryň! Güldanyň erňeginde 1,5-2 sm boşluk galmaly. Soňra bolsa, güli suwlaň! Köküň täze topraga alyşmagy üçin 1-1,5 aý dökün berilmeli däl.
Ogulnar Çopanowa,
Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkeziniň Maglumatlar we aragatnaşyk tehnologiýalary barlaghanasynyň kiçi ylmy işgäri.