23-nji awgustda hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow Mary welaýatyna amala aşyran iş saparynyň barşynda iri «Galkynyş» gaz känine baryp gördi we bu ýerde Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 30 ýyllygyny mynasyp garşylamak boýunça tutuş ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan çäreleriň çäklerinde täze guýularyň gurluşygyna badalga berdi.

Bu çä­re dün­ýä­niň ener­ge­ti­ka döw­le­ti bo­lan Türk­me­nis­ta­nyň ägirt uly ener­ge­ti­ka kuw­wa­ty­ny ama­la aşyr­mak ba­ra­da­ky me­se­le­le­ri çöz­mä­ge ne­ti­je­li çe­me­leş­ýän­di­gi­ni gör­kez­ýär. Dür­li ugur­lar­da baý tej­ri­be­si hem-de öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bo­lan dün­ýä­niň on­lar­ça döw­let­le­ri, iri da­şa­ry ýurt kom­pa­ni­ýa­la­ry bi­len ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry ýo­la goý­mak bi­len, Türk­me­nis­tan özü­ni jo­gap­kär­li we yg­ty­bar­ly hyz­mat­daş hök­mün­de ta­nat­dy. Bu gün ne­bit­gaz top­lu­myn­da çö­zül­ýän we­zi­pe­le­riň ge­ri­mi uly yk­dy­sa­dy bäh­bi­diň şert­le­rin­de de­giş­li ugur­da giň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy üçin uly müm­kin­çi­lik­le­ri aç­ýar.

Mä­lim bol­şy ýa­ly, hor­mat­ly Prezi­den­ti­mi­ziň şu ýy­lyň iýul aýyn­da gol çe­ken Ka­ra­ry­na la­ýyk­lyk­da «Türk­men­gaz» döw­let kon­ser­ni­ne aý­ra­tyn çyl­şy­rym­ly gu­ýu­la­ryň üçü­si­niň gur­luşygy­na ba­dal­ga ber­mek hem-de ulan­ma­ga tab­şyr­mak ba­ra­da «СNPС Сhu­anqing Dril­ling En­gi­nee­ring Сom­pa­ny Li­mi­ted» (HHR) kom­pa­ni­ýa­sy bi­len şert­na­ma bag­laş­ma­ga yg­ty­ýar be­ril­di. Ola­ryň her bi­ri­niň or­ta­ça gi­je-gün­di­ziň do­wa­myn­da te­bi­gy ga­zyň 2 mil­li­on kub­met­ri­ne go­laý önü­mi­ni ber­me­gi­ne ga­ra­şyl­ýar. Tas­la­ma­nyň möh­le­ti 30 aý bo­lup, 2007-nji ýyl­da gol çe­ki­len yla­la­şy­ga la­ýyk­lyk­da kom­pa­ni­ýa­nyň hyz­mat­la­ry­nyň tö­le­gi, te­bi­gy ga­zy üç ýy­lyň do­wa­myn­da HHR-e iber­me­giň ha­sa­by­na ama­la aşy­ry­lar.
Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz da­ba­ra­da eden çy­ky­şyn­da ýur­du­my­zyň gaz pu­da­gy üçin mö­hüm bo­lan wa­ka – «Gal­ky­nyş» gaz kä­nin­de tä­ze gu­ýu­la­ryň gur­lup baş­lan­ma­gy bi­len Türk­me­nis­ta­nyň Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy bi­len üs­tün­lik­li ös­ýän stra­te­gik hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ber­ke­ýän­di­gi­ne ün­si çek­di.
Türk­me­nis­tan-Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si bo­ýun­ça in­di 11 ýyl­dan gow­rak wagt bä­ri Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­na türk­men te­bi­gy ga­zy eks­port edil­ýär. Şu döw­rüň do­wa­myn­da bu gaz ge­çi­ri­ji ar­ka­ly Hy­ta­ýa 300 mil­liard kub metr­den hem gow­rak te­bi­gy gaz ibe­ril­di.
Dün­ýä­de iri gaz ýa­tak­la­ry­nyň bi­ri bo­lan Ma­ry we­la­ýa­ty­nyň gü­nor­ta­syn­da ýer­leş­ýän «Gal­ky­nyş» gaz kä­ni­niň se­na­gat taý­dan ulan­ma­ga be­ril­me­gi ýur­du­my­zyň ener­ge­ti­ka stra­te­gi­ýa­sy­ny ama­la aşyr­ma­gyň, eks­port gaz ge­çi­ri­ji­le­ri­niň çig mal bin­ýa­dy­ny ber­kit­me­giň ýo­lun­da örän mö­hüm ädim bol­dy. Bu iri gaz kä­ni­niň gor­la­ry «Ýaş­lar» we «Ga­ra­köl» ýa­tak­la­ry bi­len bi­le­lik­de al­nan­da, 27 tril­li­on kub met­re go­laý möç­ber­de kes­git­len­di.
«Türk­men­gaz» döw­let kon­ser­ni ta­ra­pyn­dan da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­lar bi­len bi­le­lik­de bu gaz kä­ni­ni se­na­gat taý­dan öz­leş­dir­me­giň bi­rin­ji tap­gy­ry­nyň çäk­le­rin­de bu ýer­de gaz gu­ýu­la­ry­ny hem-de önüm­çi­lik dü­züm­le­ri­niň beý­le­ki des­ga­la­ry­ny gur­mak bo­ýun­ça uly iş­ler ýe­ri­ne ýe­ti­ril­di.
Bu ýer­de umu­my kuw­wa­ty ýyl­da ha­ryt­lyk ga­zyň 30 mil­liard kub met­ri­ne ba­ra­bar bo­lan gaý­ta­dan iş­le­ýän top­lum­la­ryň üçü­si işe gi­ri­zil­di. Ola­ryň gur­lu­şy­gy­na Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň, Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň we Bir­le­şen Arap Emir­lik­le­ri­niň kom­pa­ni­ýa­la­ry gat­naş­dy­lar.
Umu­my meý­da­ny dört müň ine­dör­dül ki­lo­metr­den hem köp bo­lan «Gal­ky­nyş» gaz kä­ni­niň ula­nyş go­run­da hä­zir­ki wagt­da gu­ýu­la­ryň 45-si bo­lup, ola­ryň her bi­ri bir gi­je-gün­diz­de or­ta­ça iki mil­li­on kub met­re çen­li te­bi­gy gaz ber­ýär.
Bu gün bol­sa «Gal­ky­nyş» gaz kä­nin­de aý­ra­tyn çyl­şy­rym­ly hä­si­ýe­ti bi­len ta­pa­wut­lan­ýan tä­ze gaz gu­ýu­la­ry­nyň üçü­si­niň gur­lu­şy­gy­na ba­dal­ga be­ril­di.
Tä­ze gaz gu­ýu­la­ry «ma­wy ýan­gy­jyň» goş­ma­ça gor­la­ry­ny dö­ret­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer. Bu bol­sa ýur­du­my­za köp möç­ber­de pul se­riş­de­le­ri­ni ge­ti­rip, hal­ky­my­zyň aba­dan­çy­ly­gy­ny has-da go­wu­lan­dyr­ma­ga şert dö­re­der.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА