«Daş» çor­ba­sy

Iň­lis er­te­ki­si

Ga­dym za­man­lar­da Fio­na at­ly til­ki­jik ki­çi­jik hi­nin­de ýe­ke özi ýa­şa­ýan eken. Ol ýer ýy­ly we ra­hat­my­şyn. Bir gün onuň bu hi­ni­ni suw ba­syp­dyr. Fio­na al­jy­raň­ňy­lyk bi­len bu ýer­den di­ňe ga­za­ny­ny alyp çy­kyp ýe­ti­şip­dir. Til­ki­jik az sa­lym ýö­rän­soň ajy­gyp, iý­mit göz­le­mä­ge baş­lap­dyr, em­ma ýe­ke­je-de zat tap­man­dyr. Bu ýag­daý bir­nä­çe gün­läp do­wam eden­soň, ol ha­lys tap­dan dü­şüp­dir. Til­ki­jik şon­da-da umyt­dan düş­män, iý­mit göz­le­me­gi­ni do­wam et­di­rip­dir. Ýö­räp bar­ýar­ka to­ka­ýyň go­la­ýyn­da­ky bir oba­nyň üs­tün­den ba­ryp­dyr. Fio­na oba­nyň ýa­şaý­jy­la­ryn­dan na­har ber­me­gi­ni ha­ýyş edip­dir. Em­ma oňa na­har be­ren ta­pyl­man­dyr. Tow­şan­jyk ony «Git, şu ýer­den!» di­ýip, ko­wup goý­be­rip­dir. Aýy bol­sa «Ýo­luň bi­len bo­lu­ber!» di­ýip gy­gy­ryp­dyr. Iň so­ňun­da bia­laç bel­ka­nyň dü­ka­ny­na ba­ryp­dyr. Içer­den «Dü­ka­ny­myz ýa­pyk» di­ýen ses eşi­di­lip­dir. Fio­na ulu­dan de­mi­ni alyp­dyr-da, der­ýa ta­rap ug­rap­dyr. Onuň kel­le­si­ne tä­sin bir pi­kir ge­lip­dir. Ol häl­ki ýa­ny bi­len alyp gaý­dan na­har ga­by­ny suw­dan dol­du­ryp, ot ýa­kyp­dyr. Soň bol­sa ga­za­na bir gy­sym daş sa­lyp­dyr. Daş-tö­we­re­gin­dä­ki beý­le­ki haý­wan­lar bol­sa Fio­na­nyň bir zat­lar bi­şir­ýän­di­gi­ni gö­rüp, bi­le­si­ge­li­ji­lik bi­len onuň ýa­ny­na ba­ryp­dyr­lar. Il­ki bi­len kir­pi sö­ze baş­lap­dyr:
– Nä­me bi­şir­ýär­si­ňiz?
– «Daş» çor­ba­syny bi­şir­ýä­rin – di­ýip, til­ki­jik jo­gap be­rip­dir.
– «Daş» çor­ba­sy?! Hiç ha­çan eşit­män­dim – di­ýip, kir­pi haý­ran ga­lan­dy­gy­ny aý­dyp­dyr.
– Dün­ýä­dä­ki iň ta­gam­ly çor­ba – di­ýip, Fio­na ýyl­gy­ryp­dyrda – Çor­ba­my äh­li oba­ly­lar bi­len paý­laş­mak­dan ho­şal bo­lar­dym, ýö­ne ýe­ter­lik ha­ra­ja­dym ýok – di­ýip, ulu­dan de­mi­ni alyp­dyr.
Kir­pi:
– Ala­da et­mäň, çor­ba­ňyz üçin ge­rek zat­la­ryň hem­me­si­ni si­ze ge­ti­re­rin – di­ýip­dir-de, yl­gap gi­dip­dir. Kir­pi bu ýag­da­ýy syn­lap du­ran äh­li haý­wan­lar­dan kö­mek so­rap­dyr. Soň­ra oba­nyň beý­le­ki ýa­şaý­jy­la­ry­na til­ki­niň dün­ýä­niň iň lez­zet­li «daş» çor­ba­sy­ny bi­şi­rip, hem­me­le­re paý­la­mak is­le­ýän­di­gi­ni, mu­nuň üçin ha­ra­jat ge­rek­di­gi­ni dü­şün­di­rip­dir. Dün­ýä­niň iň lez­zet­li çor­ba­syn­dan da­dyp gör­mek is­le­ýän haý­wan­lar ýer­li-ýer­den işe gi­ri­şip­dir­ler. Aýy «Men ba­lyk tu­ta­ryn» di­ýip­dir. Bel­ka dü­ka­nyn­dan hoz ge­tir­jek­di­gi­ni aý­dyp­dyr. «Men bol­sa ke­lem we kä­şir ge­ti­re­rin!» di­ýip, tow­şan hi­ni­ne ta­rap bök­jek­läp gi­dip­dir. Syn­lap du­ran­la­ryň ara­syn­da sa­myr hem kem gal­mak is­le­me­ýän ýa­ly «Men ter­je kö­me­lek ge­ti­re­rin!» di­ýip­dir. Haý­wan­lar di­ýen zat­la­ry­nyň äh­li­si­ni ge­ti­rip, Fio­na­nyň ga­za­ny­na sa­lyp­dyr­lar. Çor­ba gaý­nap baş­lap­dyr. Daş-tö­we­re­gi ýa­kym­ly ys gur­şap alyp­dyr. Az sa­lym­dan Fio­na daş­la­ry ga­zan­dan çy­ka­ryp­dyr. Soň­ra bol­sa «Çor­ba taý­ýar!» di­ýip gy­gy­ryp­dyr. Çor­ba­ny ta­bak­la­ra gu­ýup, äh­li haý­wan­la­ra paý­lap­dyr. Bu çor­ba şeý­le bir süý­ji bo­lup­dyr we­lin, haý­wan­lar til­ki­den baş aş­pez bol­ma­gy­ny ha­ýyş edip­dir­ler. Şol gün­den bä­ri Fio­na äh­li haý­wan­lar üçin dür­li ta­gam­la­ry taý­ýar­lap­dyr. «Daş­ly» çor­ba­nyň nä­me­di­gi­ni so­ran­la­ryn­da bol­sa, Fio­na gö­zü­ni gyr­pyp, «Daş – giz­lin syr. Ol hem­me­le­ri bir ýe­re jem­le­ýär» di­ýip, jo­gap be­rip­dir.