2021-nji ýylyň iň möhüm ylmy açyşlarynyň sanawy “Science” žurnaly tarapyndan neşir edildi. Sanawda ylym pudagyndaky 10 üstünlik agzalyp geçilýär.
Mysal üçin, täze koronawirus ýokanjyna garşy sanjymlar ýylyň öňegidişligi diýlip atlandyryldy. Mundan başga-da, barlag geçirijiler ösen algoritmleri ulanyp, protein gurluşlaryny çaklamakda möhüm netijeleri gazandylar. Täze mehanizmler arkaly hünärmenler COVID-19 ştammynyň çykgytly belogynyň üýtgemelerini modelirlemäge bil baglaýarlar.
Mundan başga-da, ylmy ösüş lukmanlaryň trawmadan soňky stres bozulmasyny (PTSD) bejermek ukybyny giňeltdi. Ýene-de bir möhüm açyş, arheologiki ýerleri öwrenmek bilen baglanyşykly. Hünärmenler million ýyldan gowrak ýaşy bolan köne gowaklaryň topragyndan hem-de gazylyp alnan galyndylardan DNK-niň ýadrosyny neneňsi amalydygyny öwrendiler. Barlag geçirijiler indi ýok bolup giden biologik görnüşler baradaky maglumatlary has jikme-jik öwrenip bilerler.
Ylmy ugurda möhüm wakalaryň arasynda termoýadro birleşmesi pudagyndaky ösüş bar. Termoýadro reaktory ilkinji gezek işlemek üçin sarp edileninden has köp energiýa öndürdi.
Sanawda CRISPR bejergisini ulanyp nesil yzarlaýan keselleri bejermegiň usuly hem bar. Alymlar tarapyndan döredilen bu tehnologiýa, adam bedenindäki genleri rejelemäge mümkinçilik berýär. Mundan başga-da, 2021-nji ýylda alymlar Marsyň gurluşy baradaky bilim derejesini ep-esli ýokarlandyrmagy başardylar.
