Ýyr­ty­jy guş­la­ryň iň ki­çi­si. Ýyr­ty­jy guş­la­ryň ara­syn­da iň ki­çi­si gü­nor­ta-gün­do­gar Azi­ýa­da duş gel­ýän ga­ra aýak­ly kin­di­wan­ja la­çyn (Micro­hie­rax frin­gil­la­ri­us) ha­sap­lan­ýar. Bu gu­şuň göw­re­si­niň uzyn­ly­gy 5 san­ti­met­re, guý­ru­gy bi­len bi­le­lik­de 14-15 san­ti­met­re, ag­ra­my bol­sa, tak­my­nan, 35 gra­ma ba­ra­bar­dyr. Ga­na­ty­nyň açyk­ly­gy 30 san­ti­metr tö­we­re­gi bol­ýar. Bu guş­lar köp­lenç 1500 metr be­lent­lik­dä­ki dag ge­riş­le­rin­de ýa­şa­ýar­lar.
Özi ki­çi, ýo­ly uzak. Uzyn çy­par ko­lib­ri­niň (iň­lis­çe ady «Long Ru­fo­us Hu­ming­bird») uzyn­ly­gy 8-11 san­ti­metr bol­ýar. Ki­çi­di­gi­ne ga­ra­maz­dan bu guş­la­ryň uç­ýan ara­ly­gy haý­ran gal­dyr­ýar. Gö­çeg­çi guş­la­ryň ha­ta­ry­na gir­ýän bu jan­dar­lar ýy­lyň bel­li möw­sü­min­de Al­ýas­ka bi­len Mek­si­ka­nyň ara­ly­gyn­da ýa­şa­ýar. Ag­ra­my 2-5 gram ara­ly­gyn­da bol­ýan bu guş­lar 3 müň 2 ýüz ki­lo­metr uza­ga göç­ýär­ler. Ko­lib­ri­niň bu gör­nü­şi şon­ça­rak ýo­ly yzy­na hem uç­ma­ly bol­ýar.
Iň hüş­gär jan­dar. Zoo­log­lar öý haý­wan­la­ry­nyň ýol­dan geç­en wagty hüş­gär­li­gi­ni bar­la­mak üçin sy­nag ge­çi­rip­dir­ler. Synagyň netijesine görä, jan­dar­la­ryň ara­syn­da iň hüş­gä­ri gaz­dyr. Bu jan­dar­lar ýo­ly ke­sip ge­çen­le­rin­de, aw­tou­lag­lar­dan örän se­re­sap bol­ýar­lar. Pi­şik, to­wuk we it hem bu ba­bat­da hüş­gär­li­gi bi­len ta­pa­wut­lan­ýar.
Uzak ýa­şa­ýan guş­lar. Guş­la­ryň bir­nä­çe gör­nü­şi, esa­san hem, uly guş­lar uzak ýa­şa­ýar­lar. Me­se­lem, bür­güt­ler, ga­jar­lar we to­tu­lar 50-70 ýyl ýa­şa­ýar­lar. Guş­la­ryň öm­rü­niň or­ta­ça do­wam­ly­ly­gy: çar­lak 36, ör­dek, gaz we guw 23, uzyn­ga­nat 21, daş­de­şen bol­sa 12 ýyl ýa­şa­ýar.
Iň ki­çi ýu­murt­ga. Ýa­maý­ka­da ýa­şa­ýan kin­di­wan­ja ko­lib­ri­niň («Mel­li­su­ga mi­ni­ma») ýu­murt­ga­sy iň ki­çi ýu­murt­ga ha­sap­lan­ýar. Bu gu­şuň ýu­murt­ga­sy­nyň uzyn­ly­gy 1 san­ti­met­re, ag­ra­my bol­sa 0,365 gra­ma ba­ra­bar­dyr.
Iň uly ýu­murt­ga. Af­ri­ka dü­ýe­gu­şu­nyň ýu­murt­ga­sy­nyň uzyn­ly­gy 15-20 san­ti­met­re, dia­met­ri 10-15 san­ti­met­re, ag­ra­my bol­sa 1-1,70 ki­log­ra­ma ba­ra­bar­dyr. Ga­by­gy­nyň ga­lyň­ly­gy­nyň 1,5 mil­li­met­re deň­di­gi­ne ga­ra­maz­dan, ol ada­myň ag­ra­my­ny gö­ter­mä­ge ukyp­ly­dyr.
Iň çalt uç­ýan guş. Al­gyr­lar iň ýyn­dam ýyr­ty­jy guş­la­ryň bi­ri ha­sap­lan­ýar. Awu­ny tut­jak bo­lan­da ýo­kar­dan aşak in­ýän al­gy­ryň («Pe­reg­ri­ne falcon») tiz­li­gi sa­gat­da 390 ki­lo­met­re ýet­ýär.
Iň ýyn­da­my. Guş­la­ryň ara­syn­da iň ýyn­da­my Af­ri­ka dü­ýe­gu­şu­dyr. Göw­re­si­niň agyr­ly­gy­na ga­ra­maz­dan, olar sa­gat­da 72 ki­lo­metr tiz­lik bi­len yl­gap bil­ýär­ler.