Häzirki wagtda «San­ly yk­dy­sa­dy­ýet» dü­şün­jesi dünýäde gün-gün­den ynam­ly or­naş­ýar. «San­ly yk­dy­sa­dy­ýet» adal­ga­sy il­kin­ji ge­zek 1995-nji ýyl­da Mas­sa­çu­sets uni­wer­si­te­ti­niň aly­my Ni­ko­las Neg­ro­pon­te ta­ra­pyn­dan teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň ýo­ka­ry dep­gin­li ös­me­gi ne­ti­je­sin­de yk­dy­sa­dy­ýe­tiň tä­ze gör­nü­şi­niň eme­le ge­len­di­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly ula­ny­lyp baş­la­nyp­dyr. San­ly yk­dy­sa­dy­ýet mag­lu­mat-ara­gat­na­şyk teh­no­lo­gi­ýa­la­ra esas­la­nan yk­dy­sa­dy, dur­muş we me­de­ni gat­na­şyk­la­ryň ul­ga­my bo­lup, in­ter­ne­tiň we öý­jük­li ara­gat­na­şy­gyň esa­sy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry bo­lup hyz­mat ed­ýär. San­ly yk­dy­sa­dy­ýe­tiň ösü­şi yk­dy­sa­dy­ýe­tiň äh­li ugur­la­ry­na tä­sir ed­ýär. Ola­ra sag­ly­gy go­ra­ýyş, bi­lim, ma­li­ýe hyz­mat­la­ry, ulag-ara­gat­na­şyk ul­ga­my we beý­le­ki pu­dak­lar de­giş­li­dir.
Her bir pu­da­gyň zäh­met ön­dü­ri­ji­li­gi­ni öň­de­ba­ry­jy döw­let­le­riň de­re­je­si­ne ýe­tir­mek, pu­dak­lar­da bäs­deş­li­ge ukyp­ly eks­por­ta gö­nük­di­ri­len önüm­çi­li­gi dö­ret­mek, ma­ýa go­ýum müm­kin­çi­lik­le­ri­ni tä­ze de­re­je­le­re ýe­tir­mek mak­sa­dy bi­len, yk­dy­sa­dy­ýe­tiň äh­li pu­dak­la­ry­nyň ýe­ri­ne ýe­tir­me­li san­ly iş­le­ri­niň, hyz­mat­la­ry­nyň gör­nüş­le­ri­ni kes­git­le­mek, ola­ryň gör­nüş­le­ri­ni yzy­gi­der­li kä­mil­leş­dir­mek iş­le­ri ut­gaş­dy­ryl­ýar. Bu we­zi­pe­le­riň üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi BMG ta­ra­pyn­dan yg­lan edi­len Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­nyň Türk­me­nis­tan­da dur­mu­şa or­naş­dy­ryl­ma­gy­na hem giň müm­kin­çi­lik­le­ri dö­red­ýän­di­gi, uzak möh­let­li dö­wür­de dur­nuk­ly ösü­şi üp­jün et­mä­ge ýar­dam ed­ýän­di­gi bel­li­dir.
Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­myz­da mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­zi ös­dür­mek­de alnyp baryl­ýan iş­le­r bu ul­ga­my in­no­wa­si­on ýo­la ge­çir­me­gi çalt­lan­dyr­ma­ga, ylym işi­ni ta­lap ed­ýän pu­dak­lar­da iş bi­len üp­jün­çi­li­gi art­dyr­ma­ga, önüm­çi­li­ge döw­re­bap teh­no­lo­gi­ýa­la­ry or­naş­dyr­ma­ga, elekt­ron res­mi­na­ma do­la­ny­şy­gy­na geç­mä­ge ýar­dam ed­ýär.
San­ly­laş­dyr­ma­gyň esa­sy ugur­la­ry­nyň bi­ri hem ki­tap­ha­na işi­dir. Hä­zir­ki wagt­da ki­tap­lar elekt­ron gör­nü­şin­de hem-de on­laýn düz­gü­nin­de el­ýe­ter­li bo­lup, komp­ýu­te­riň ýa-da yk­jam te­le­fo­nyň üs­ti bi­len ki­tap­ha­na «girip», ge­rek­li ne­şi­riň san­ly nusgasyny al­mak bol­ýar. Ýur­du­my­zyň Me­de­ni­ýet mi­nistr­li­gi­niň ga­ra­ma­gyn­da­ky mer­ke­zi ki­tap­ha­na­da öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ra we iň go­wy dün­ýä tej­ri­be­si­ne esas­la­nan bi­te­wi elekt­ron ul­gam dö­re­dil­di. Ki­tap­ha­na­la­ryň iş­gär­le­ri­niň ara­syn­da san­ly nou-hau­la­ry peý­da­lan­mak bi­len, ola­ryň işi­niň ne­ti­je­li­li­gi­ni art­dyr­ma­ga ýar­dam ed­ýän usu­ly­ýet okuw­la­ry, okuw-mas­la­hat­la­ry, bäs­le­şik­ler ge­çi­ril­ýär.
Ýur­du­my­zyň mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni we ylym-bi­lim ul­gam­la­ry­ny ösü­şiň tä­ze de­re­je­le­ri­ne çy­kar­ýan, bu ugur­lar­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gyň ös­dü­ril­me­gi­ne ýar­dam ed­ýän, biz ta­lyp ýaş­la­ry oka­ma­ga, iş­le­mä­ge, dö­ret­mä­ge, ha­lal zäh­met çek­mä­ge ruh­lan­dyr­ýan, türk­men hal­ky­ny nu­ra­na er­tir­le­re ynam­ly öňe alyp bar­ýan Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň ja­ny sag, il-ýurt bäh­bit­li, hal­ka­ra de­re­je­li be­ýik tu­tum­la­ry uly ösüş­le­re bes­len­sin.

Baý­ly HÜM­ME­DOW,
Ýag­şy­gel­di Ka­ka­ýew adyn­da­ky Hal­ka­ra ne­bit we gaz uni­wer­si­te­ti­niň ta­ly­by.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА