Türk­me­nis­tan döw­le­ti­miz örän köp muk­dar­da­ky ug­le­wo­do­rod se­riş­de­le­ri­ne we beý­le­ki ýe­ras­ty baý­lyk­la­ry­na, üs­ta­şyr ge­çir­mek ba­bat­da ulag müm­kin­çi­lik­le­ri­ne eýe­di­gi aý­dyň ha­ky­kat­dyr. Gel­je­gi ro­waç­ly we ägirt uly müm­kin­çi­lik­le­re eýe bo­lan se­na­gat pu­dak­la­ry­nyň bi­ri-de hi­mi­ýa se­na­ga­ty­dyr.
Ata Wa­ta­ny­my­zyň te­bi­gy ga­zyň ägirt uly goruna eýe bol­ma­gy gaz hi­mi­ýa­sy­ny ös­dür­mek­de giň müm­kin­çi­lik­le­ri dö­red­ýär. Se­bä­bi te­bi­gy we ugur­daş ga­zyň dü­zü­min­dä­ki mad­da­la­ry gaý­ta­dan iş­le­mek ar­ka­ly gym­mat­ly önüm­le­ri ön­dür­mek­de hä­zir­ki za­man hi­mi­ki teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­na üns bar­ha art­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň öň­den­gö­rü­ji döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ne­ti­je­sin­de ýur­du­myz gel­jek­de iri gaz­hi­mi­ýa top­lum­la­ry­ny gur­mak­ly­ga we ga­zy gaý­ta­dan iş­le­mek­li­ge ün­si art­dy­ryp, ynam­ly ädim­le­ri äd­ýär.
Ýur­du­myz­da hi­mi­ýa pu­da­gy­ny has-da ös­dür­mek mak­sa­dy bi­len «Türk­me­nis­tan­da hi­mi­ýa yl­my­ny we teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny top­lum­laýyn ös­dür­me­giň 2021-2025-nji ýyl­lar üçin Döw­let mak­sat­na­ma­sy­ny tas­syk­la­mak ha­kyn­da­ky» Ka­rar ka­bul edil­di.
Bu Mak­sat­na­ma la­ýyk­lyk­da, ýa­kyn bäş ýyl­da hi­mi­ýa yl­my­nyň eýe­le­ýän or­nu­ny ýo­kar­lan­dyr­mak, eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa, ener­giýa tyg­şyt­laý­jy, da­şa­ry ýurt­lar­dan ge­ti­ril­ýän ha­ryt­la­ryň or­nu­ny tut­ýan, dün­ýä ba­zar­la­ryn­da bäs­deş­li­ge ukyp­ly önüm­le­ri ön­dür­mek bo­ýun­ça in­no­wa­si­on teh­no­lo­gi­ýa­la­ry iş­läp düz­mek ba­bat­da yzy­gi­der­li iş­le­ri ge­çir­mek, önüm­çi­li­ge yl­my-bar­lag­la­ryň ne­ti­je­le­ri­ni or­naş­dyr­ma­gyň dep­gi­ni­ni güýç­len­dir­mek bi­len, yl­myň, bi­li­miň hem-de önüm­çi­li­giň ýa­kyn öza­ra bag­la­ny­şy­gy­ny üp­jün et­mek mak­sat edi­nil­ýär.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň taý­syz ta­gal­la­la­ry ne­ti­je­sin­de gaz hi­mi­ýa­sy, ne­bit hi­mi­ýa­sy, dag-mag­dan baý­laş­dyr­mak, mi­ne­ral dö­kün­le­ri­ni ön­dür­mek ýa­ly hi­mi­ýa se­na­ga­ty­nyň hä­zir­ki za­man ugur­la­ry­ny güýç­li dep­gin­ler bi­len ös­dür­mek­de uly mak­sat­na­ma­lar ama­la aşy­ryl­ýar.
Türk­me­na­bat­da­ky S.A.Ny­ýa­zow adyn­da­ky hi­mi­ýa za­wo­dy ýur­du­myz­da baý­ry kär­ha­na­la­ryň bi­ri bo­lup, öz ta­ry­hy ýo­lun­da we hä­zir­ki wagt­da yl­my-teh­ni­ki müm­kin­çi­li­giň esa­sy bir dü­zü­mi ýo­ka­ry de­re­je­li hü­när­men­le­re esas­la­nyp, oba ho­ja­lyk pu­da­gy bi­len ys­ny­şyk­ly iş­le­şip, mi­ne­ral dö­kün­le­riň, or­ga­no­mi­ne­ral dö­kün­le­riň, ösüm­lik­le­ri go­raý­jy se­riş­de­le­riň hem-de ýur­du­my­zyň halk ho­ja­ly­gy­nyň beý­le­ki pu­dak­la­ryn­da giň­den peý­da­la­nyl­ýan önüm­le­riň birnä­çe gör­nü­şi­ni iş­läp taý­ýar­la­dy we se­na­gat önüm­çi­li­gi­ne or­naş­dyr­dy.
Bu kär­ha­na­nyň esa­sy ön­dür­ýän önü­mi – fos­for­ly mi­ne­ral dö­kün­le­r bo­lup dur­ýar. Kär­ha­na­da ön­dü­ril­ýän fos­for­ly dö­kün­ler ýur­du­my­zda ösdürilip ýetişdirilýän bug­daý, pag­ta we beý­le­ki oba ho­ja­lyk ekin­le­rini iý­mit­len­dir­mek üçin sarp edi­ji­le­re ibe­ril­ýär.
Ga­raş­syz­lyk ýyl­la­ryn­da hi­mi­ýa pu­da­gyn­da yl­myň, bi­li­miň we önüm­çi­li­giň ýa­kyn öza­ra bag­la­ny­şy­gy­nyň üp­jün edil­me­gi ne­ti­je­sin­de kuw­wat­ly önüm­çi­lik­ler ýo­la go­ýul­dy. Bu ugur­da soň­ky ýyl­lar­da ulan­ma­ga ber­len «Te­jen­kar­ba­mid», «Ma­ry­kar­ba­mid», «Ga­ra­bo­gaz­kar­ba­mid» za­wod­la­ry­ny, Gar­lyk dag-mag­dan top­lu­my­ny, Gy­ýan­ly­da­ky po­li­mer za­wo­dy­ny hem-de Ahal­da­ky te­bi­gy gaz­dan ben­zin ön­dür­ýän dün­ýä­dä­ki il­kin­ji za­wo­dy gör­kez­mek bo­lar.
Ýur­du­my­zyň gün­ba­ta­ryn­da ýer­leş­ýän «Ga­ra­bo­gaz­kar­ba­mid» za­wo­dy ýyl­da kuw­wa­ty 1 mil­li­on 155 müň ton­na kar­ba­mid dö­kün­le­ri ön­dür­mä­ge ni­ýet­le­nen­dir. Bu gaz-hi­mi­ýa top­lu­my­nyň işe gi­ri­zil­me­gi Türk­me­nis­ta­nyň Mer­ke­zi Azi­ýa se­bi­tin­de mi­ne­ral dö­kün­le­riň iň iri ön­dü­ri­ji­si­ne we eks­port­ýo­ry­na öw­rül­me­gi­ne müm­kin­çi­lik dö­ret­di. Bu kär­ha­na se­bi­tiň iň iri we döw­re­bap za­wo­dy bo­lup dur­ýar.

Baý­ram­mäm­met HO­JA­MÄM­ME­DOW,
S.A.Ny­ýa­zow adyn­da­ky Türk­men oba ho­ja­lyk uni­wer­si­te­ti­niň uly mu­gal­ly­my.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА