Ýur­du­myz­da gel­je­gi uly bo­lan Gün­do­gar-Gün­ba­tar we De­mir­ga­zyk-Gü­nor­ta ýa­ly ulag ge­çel­ge­le­ri iş­jeň ös­dü­ril­ýär. Bu ulag ge­çel­ge­ler Ýew­ra­zi­ýa ýurt­la­ry­nyň ara­syn­da yg­ty­bar­ly köp­ri bo­lup hyz­mat et­mä­ge ni­ýet­le­nen­dir. Mil­li Li­de­ri, Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň hem-de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň ta­gal­la­sy bi­len Türk­me­nis­tan trans­kon­ti­nen­tal äh­mi­ýet­li mö­hüm ulag-lo­gis­ti­ka baş­lan­gyç­la­ry­nyň öňe sü­rül­ýän sy­ýa­sy mer­ke­zi­ne öw­rül­di. Ýur­du­myz dün­ýä ýurt­la­ry bi­len dost­luk­ly hyz­mat­daş­ly­gy, hu­su­san-da yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek­de ulag ul­ga­my­na aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­ýär. Türk­me­nis­tan bu me­se­le­le­re öz çe­me­leş­me­le­ri­ni kes­git­läp, il­kin­ji no­bat­da, özü­niň tiz ös­ýän üs­ta­şyr-ulag ge­çel­ge ar­tyk­maç­lyk­la­ry­ny, şol san­da de­ňiz-der­ýa ulag­la­ryn­da di­ňe bir se­bi­tiň ýurt­la­ry­nyň däl, eý­sem, has giň yk­ly­ma­ra möç­ber­ler­de hem yk­dy­sa­dy bäh­bit­ler­de he­re­ke­te ge­tir­me­giň müm­kin­çi­li­gin­den ugur al­ýar.
Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň taý­syz ta­gal­la­la­ry ne­ti­je­sin­de ýur­du­myz­da hä­zir­ki za­man ulag-üs­ta­şyr lo­gis­tik dü­züm­ler, ara­gat­na­şyk we te­le­kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­ga­my ke­ma­la ge­ti­ril­ýär. Mu­nuň özi Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň döw­re­bap de­re­je­de, tä­ze rö­wüş­de di­kel­dil­ýän­di­gi­niň aý­dyň my­sa­ly­dyr. 2023-nji ýy­lyň 3 – 4-nji ma­ýyn­da paý­tag­ty­my­zyň Söw­da-se­na­gat eda­ra­syn­da uly üs­tün­lik­le­re bes­le­nip ge­çi­ri­len “Hal­ka­ra ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri: öza­ra ara­bag­la­ny­şyk we ösüş – 2023” at­ly II hal­ka­ra mas­la­ha­ty­nyň we ser­gi­niň “Ar­ka­dag Ser­dar­ly bag­ty­ýar ýaş­lar” ýy­ly­ny çuň maz­mun bi­len baý­laş­dy­ran ne­ti­je­le­ri hem mu­ny aý­dyň gör­kez­ýär. Türk­me­nis­ta­nyň Mi­nistr­ler Ka­bi­ne­ti­niň ýa­nyn­da­ky Ulag we kom­mu­ni­ka­si­ýa­lar agent­li­gi­niň “Türk­men Fo­rum” ho­ja­lyk jem­gy­ýe­ti bi­len bi­le­lik­de gu­ran bu hal­ka­ra ulag fo­ru­my­na dün­ýä­niň 45 ýur­dun­dan 800-den gow­rak we­kil gat­naş­dy. Bu hal­ka­ra çä­re ýur­du­my­zyň we da­şa­ry ýurt­la­ryň mi­nistr­lik­le­ri­niň, pu­dak eda­ra­la­ry­nyň, da­şa­ry ýurt­la­ryň we­ki­li­ýet­le­ri­ni, hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ryň, mil­li hal­ka­ra ulag-lo­gis­ti­ka kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň, iri hal­ka­ra ma­li­ýe gu­ra­ma­la­ry­nyň ýol­baş­çy­la­ry­ny, we­kil­le­ri­ni, ulag ul­ga­my bo­ýun­ça ab­raý­ly bi­ler­men­le­ri ne­ti­je­li we bäh­bit­li pi­kir alyş­ma meý­dan­ça­sy­na jem­le­di.
Bu hal­ka­ra ulag fo­ru­my iki gün do­wam edip, ol ada­ty hem-de on­laýn gör­nü­şin­de ge­çi­ril­di. Fo­ru­myň çäk­le­rin­de “Ulag dur­nuk­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti­niň, pa­ra­hat­çy­ly­gyň we dur­nuk­ly­ly­gyň fak­to­ry hök­mün­de-ýaş­la­ryň ga­raý­şy” at­ly pa­nel söh­be­ti, “Azi­ýa – Ýu­waş um­man se­bi­ti­niň ýurt­la­ry – Hy­taý – Gyr­gy­zys­tan – Öz­be­gis­tan – Türk­me­nis­tan – Azer­baý­jan – Gru­zi­ýa – Tür­ki­ýe – Ýew­ro­pa” halk­la­ra mul­ti­mo­dal ulag ge­çel­ge­si­niň bin­ýa­dyn­da dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän “CASCA+ mul­ti­mo­dal ulag ug­ry” tas­la­ma­la­ry­ny iş­jeň­leş­dir­mek me­se­le­si, “Hä­zir­ki za­man lo­gis­ti­ka ul­ga­my­ny dö­ret­mek hem-de Mer­ke­zi Azi­ýa döw­let­le­ri bi­len Ko­re­ýa Res­pub­li­ka­sy­nyň ara­syn­da da­şa­ma­la­ry ýö­ne­keý­leş­dir­mek” te­ma­sy bo­ýun­ça “te­ge­lek stol­lar”, aw­to­mo­bil ulag­la­ry bo­ýun­ça bi­le­lik­dä­ki türk­men – ru­myn to­pa­ry­nyň ikin­ji mej­li­si ge­çi­ril­di we ne­ti­je­li gör­nüş­le­ri­ni iş­läp taý­ýar­la­mak mak­sa­dy bi­len, 100-e go­laý iki­ta­rap­la­ýyn du­şu­şyk­lar ge­çi­ril­di. Ulag – ara­gat­na­şyk top­lu­my­ny ös­dür­mä­ge go­şant go­şan da­şa­ry ýurt kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň bir­nä­çe­si­ne baý­rak­lar gow­şu­ryl­dy.
Türk­me­nis­tan Mer­ke­zi Azi­ýa­nyň geo­sy­ýa­sy çäk­le­rin­de iň amat­ly ýer­de ýer­leş­ýän döw­let­le­riň bi­ri hök­mün­de özü­niň yn­san­per­wer­li­ge, pa­ra­hat­çy­ly­ga, hoş­ni­ýet­li, deň­hu­kuk­ly ýö­rel­ge­le­re esas­lan­ýan Bi­ta­rap­lyk de­re­je­si­niň yk­rar edil­me­gi­niň no­bat­da­ky baý­ram­çy­ly­gy­na hal­ka­ra ul­ga­myn­da uly sep­git­ler bi­len bar­ýar. Bu gün Türk­me­nis­tan ýer ýü­zü­niň äh­li halk­la­ry bi­len deň hu­kuk­ly, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy ýo­la goý­ma­ga ça­lyş­ýan yla­laş­dy­ry­jy döw­let hök­mün­de ta­nal­ýar. Se­bit me­se­le­le­ri­ni çöz­mek­de Türk­me­nis­ta­nyň Bi­ta­rap­ly­gy­nyň oňyn ro­ly hä­zir­ki za­ma­nyň hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ry­ny gur­na­mak­da öz­bo­luş­ly nus­ga bo­lup hyz­mat et­mä­ge my­na­syp­dyr. Ab­raý­ly hal­ka­ra we se­bit gu­ra­ma­la­ry­nyň çäk­le­rin­de iki­ta­rap­la­ýyn hem-de köp­ta­rap­la­ýyn dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ry we ne­ti­je­li hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­mek­de Türk­me­nis­ta­nyň äden anyk ädim­le­ri ma­ny-maz­mu­ny hem-de hi­li taý­dan be­lent sep­git­le­re ýet­di.
Hal­ka­ra mas­la­ha­tyň işi dür­li ugur­la­ra ba­gyş­la­nan ara alyp mas­la­hat­laş­ma­lar ar­ka­ly do­wam et­di­ril­di, ola­ryň bar­şyn­da fo­ru­ma gat­na­şy­jy­lar ulag ge­çel­ge­le­ri­niň ge­ri­mi­ni has-da gi­ňelt­mek, ola­ryň söw­da­ny ös­dür­mek­dä­ki or­nu­ny pug­ta­lan­dyr­mak, üs­ta­şyr ýük we ýo­lag­çy gat­naw­lar ul­ga­my­ny yzy­gi­der­li kä­mil­leş­dir­mek we söw­da iş­le­ri­ni alyp bar­ma­gyň düz­gün­le­ri­ni mun­dan beý­läk hem ýö­ne­keý­leş­dir­mek me­se­le­le­ri­niň dür­li jäht­le­ri bo­ýun­ça öza­ra pi­kir alyş­dy­lar. Hu­su­san-da dür­li ugur­ly pi­kir alyş­ma­la­ryň bi­rin­de üs­ta­şyr gat­naw­la­ryň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­mak­da we howp­suz­ly­gy­ny pug­ta­lan­dyr­mak­da, söw­da iş­le­ri­ni alyp bar­ma­gyň düz­gün­le­ri­ni has-da ýö­ne­keý­leş­dir­mek­de döw­re­bap san­ly­laş­dyr­ma çä­re­le­ri­niň aý­ra­tyn äh­mi­ýe­te eýe­di­gi bel­le­nil­di, deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk we üs­ta­şyr ge­çi­ri­ji döw­let­ler­de döw­re­bap mag­lu­mat we ara­gat­na­şyk teh­no­lo­gi­ýa­la­ry­ny giň­den peý­da­lan­mak bi­len bag­ly mas­la­hat­lar we tek­lip­ler gi­ri­zil­di.
Türk­me­nis­ta­nyň çä­gin­de ýük­le­ri da­şa­mak­lyk bi­len meş­gul­lan­ýan ýer­li we da­şa­ry ýurt­ly kom­pa­ni­ýa­lar he­re­ket ed­ýär­ler we sarp edi­ji­le­riň is­leg­le­ri­ni ka­na­gat­lan­dyr­ýar­lar, ýö­ne ýyl-ýyl­dan ula­lyp bar­ýan ýük akym­la­ry we üs­ta­şyr ze­rur­lyk­la­ry, Türk­me­nis­tan­da ulag lo­gis­ti­ka­sy­nyň çürt-ke­sik ös­me­gi­ni ta­lap ed­ýär. Ulag-lo­gis­ti­ka pu­da­gy­nyň yzy­gi­der­li ös­dü­ril­me­gi dur­muş-yk­dy­sa­dy ösüş bi­len öza­ra saz­la­şy­gy eme­le ge­ti­rip, hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gyň, dün­ýä ýurt­la­ry bi­len dost­luk we do­gan­lyk gat­na­şyk­la­ry­nyň gi­ňel­dil­me­gi­ne oňaý­ly tä­sir ed­ýär.
Hal­ky­my­zyň aba­dan dur­mu­şy­na, Wa­ta­ny­my­zyň be­dew bat­ly ösüş­le­ri­ne gö­nük­di­ri­len be­ýik iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­ýän türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri, Türk­me­nis­ta­nyň Halk Mas­la­ha­ty­nyň Baş­ly­gy Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň hem-de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň döw­let­li tu­tum­la­ry do­wa­mat -do­wam bol­sun!
Maý­sa Gur­ban­sä­he­do­wa,
Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýa­nyn­da­ky Döw­let gul­lu­gy aka­de­mi­ýa­sy­nyň hü­när­me­ni.