Türk­men top­ra­gy gen­ji-ha­zy­na­la­ra diý­seň baý. Be­ýik Bi­ri­bar bu me­ka­na äh­li baý­lyk­la­ry, te­bi­gy gö­zel­lik­le­ri bol­luk bi­len eçi­lip­dir. Şol gen­ji-ha­zy­na­la­ryň, şy­pa­ly ho­wa­nyň yn­san öm­rü­ne, sag­ly­gy­na, keý­pi­çag­ly­gy­na hyz­mat et­me­gi esa­sy zat.
Soň­ky ýyl­lar­da türk­men top­ra­gy­nyň iň aja­ýyp kün­jek­le­ri­niň bi­ri – «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy ta­nal­maz de­re­je­de öz­ger­di. De­ňiz ke­na­ryn­da ak mer­mer­li ka­şaň myh­man­ha­na­lar, kot­tej şä­her­çe­le­ri, ýaht-klub­lar, ça­ga­lar sa­gal­dyş mer­kez­le­ri, sport des­ga­la­ry gu­rul­dy, dynç alyş se­ýil­gäh­le­ri we ýa­şyl zo­lak­lar, eme­li der­ýa dö­re­dil­di, ulag we in­že­ner­çi­lik-teh­ni­ki dü­züm­le­riň des­ga­la­ry öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ry hem-de gur­lu­şyk, bi­na­gär­lik we be­zeg ul­gam­la­ryn­da­ky öz­bo­luş­ly çöz­güt­le­ri peý­da­lan­mak ar­ka­ly, tä­ze­çil çe­me­leş­me­le­riň esa­syn­da bi­na edil­di.
Ha­za­ryň gö­zel ke­na­ryn­da dö­re­di­len «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gy şeý­le aja­ýyp­lyk­la­ry özün­de jem­le­ýän me­kan­dyr. Ta­ry­hy nuk­daý­na­zar­dan ga­ty gys­ga wag­tyň için­de Awa­za­da ka­şaň myh­man­ha­na­lar, hä­zir­ki­ za­man ta­lap­la­ry­na la­ýyk gel­ýän sa­gal­dyşdynç alyş mer­kez­le­ri, beý­le­ki dür­li bi­na­lar guruldy.
Awa­za­ny bir ge­zek gö­ren ada­myň bu ýer­le­re gaý­ta-gaý­ta do­la­na­sy ge­ler du­rar. Se­bä­bi bu ýe­ri­niň şy­pa­ly su­wy, ja­ny­ňa hoş­tap ho­wa­sy, äh­li amat­lyk­la­ry bo­lan myh­man­ha­na­la­ry, sa­gal­dyş we dynç alyş mer­kez­le­ri, içi att­rak­si­on­ly se­ýil­gäh­le­ri özü­ne çek­ýär. Hut şo­nuň üçi­nem bir ge­zek gö­re­nin­den soň­ra bu ýer­de dem-dynç al­ma­gy, Ha­za­ryň şy­pa­ly ma­wy su­wun­da ýüz­me­gi öz­le­ri­ne adat edi­nen maş­ga­la­la­ryň sa­ny ýyl geç­di­gi­çe art­ýar. Adam eli bi­len bi­na edi­len aja­ýyp­ly­gy gör­mek, te­bi­ga­tyň, gö­zel­li­giň we ýa­şaý­şa bo­lan söý­gi­niň üs­ti bi­len sag­ly­gy­ňy ber­kit­mek in­di her bir yn­sa­nyň ýö­rel­ge­si­ne öw­rül­di. Awa­za sy­ýa­hat et­mek, di­ňe türk­me­nis­tan­ly­la­ryň däl, eý­sem, dün­ýä ja­han­keş­de­le­ri­niň ar­zu­wy­na öw­rül­di.
Bag­ty­ýar ça­ga­ly­gyň ýur­du­na öw­rü­len ýur­du­myz­da kör­pe ne­sil­le­riň wagt­la­ry­ny şa­dy­ýan ge­çir­mek­le­ri üçin gu­rul­ýan dür­li bi­na­lar Awa­za­da bar­ha kö­pel­ýär. Dün­ýä ül­ňü­le­ri­ne la­ýyk gel­ýän şeý­le bi­na­lar ýaş ne­sil­le­ri­mi­ze aja­ýyp peş­geş­dir. Se­bä­bi şy­pa­ly de­ňiz su­wy, al­tyn­sow çä­ge­li ke­na­ry, hä­zir­ki ­za­man inf­rast­ruk­tu­ra­sy­ny özün­de jem­le­ýän ka­şaň bi­na­lar hal­ky­my­zyň, esa­san hem, bi­ziň gel­je­gi­miz bo­lan ýaş nes­liň sag­ly­gy­na, uzak ömür­li­li­gi­ne, ra­hat dur­mu­şy­na hyz­mat ed­ýär.
Hä­zir­ki wagt­da Ha­za­ryň ga­zy­lyp alyn­ýan baý­lyk­la­ry­nyň bir­nä­çe gör­nüş­le­ri­ni se­na­gat de­re­je­sin­de peý­da­lan­ma­gyň üs­tün­de iş­le­nil­ýär. Bu bol­sa deň­ziň te­bi­ga­ty­na gö­nü­den-gö­ni öz tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. Şu nuk­daý­na­zar­dan ýur­du­myz­da Ha­za­ryň eko­lo­gi­ýa ýag­da­ýy­ny go­wu­lan­dyr­mak bo­ýun­ça hal­ka­ra çä­re­ler ge­çi­ril­ýär. Ha­zar­ýa­ka döw­let­le­ri­niň hü­när­men­le­ri­niň ge­len ne­ti­je­si­ne gö­rä, deň­ziň iň iri suw möç­be­ri Türk­me­nis­ta­na de­giş­li­dir. Mu­nuň hem esa­sy se­bä­bi döw­le­ti­mi­ziň deň­ziň baý­lyk­la­ry­na örän aýaw­ly çe­me­leş­ýän­di­gi bi­len bag­ly­dyr.

Hu­maý NUR­MY­RA­DO­WA,
Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň anesteziologiýa we renimatalogiýa kafedrasynyň assistenti.