Ýaşaýşymyza gözellik goşýan, hereketlerimizi ugrukdyrýan, durmuşymyzyň many-mazmunyny bilmäge itergi berýän duýgur organlarymyzyň sagdynlygyna üns bermek biziň esasy wezipämizdir. Olary işjeň ulanmak üçin näme etmeli?!

Gözüň sagatly­gy üçin nä­me et­me­li?
Göz­le­ri­mi­zi gora­ma­ga üns ber­me­li.
Baş­ga­la­ryň äý­ne­gi­ni, po­lo­ten­sa­sy­ny ulan­ma­ly däl.
Te­le­wi­zor­dyr komp­ýu­te­re uzak wagt­lap we ýa­kyn­dan se­ret­me­li däl.
Ki­tap oka­ýar­kak ýa-da ýaz­uw bilen meşgullanýarkak ara­lyk 20-35 sm bol­ma­ly.

Gu­lak­la­ry­my­zyň sag­at­ly­gy, go­wy eşit­me­gi we ses­le­ri dog­ry ta­pa­wut­lan-
dyr­ma­gy üçin nä­me et­me­li?
Gu­lak­la­ry tämiz sak­la­ma­ly, ga­ty ji­sim­ler bi­len ony gor­ja­la­ma­ly däl. Se­bä­bi gu­lak per­de­le­ri­ne zeper ýet­me­gi müm­kin.
Gu­lak­la­ry so­wuk­dan, sars­gyn­lar­dan, ga­ty ses­den go­ra­ma­ly. Ças­ly aý­dym-saz­la­ry diň­le­mek hem eşidiş agzasyna zy­ýan­ly­dyr. Güýç­li ses­le­riň dö­red­ýän ba­sy­şy gu­lak per­de­le­ri­ne (memb­ra­na) ag­ram sal­ýar. Beý­le ýag­daý­da oňa zeper ýetmegi ähtimal.

Bu­rnuň sagatly­gy üçin nä­me et­me­li?
Bu­run dem we ys alyş­dan baş­ga-da gu­lak per­de­si ba­sy­şyň de­ňag­ram­ly­ly­gy­ny, se­siň ähe­ňi­ni saz­la­magy hem ýe­ri­ne ýe­tir­ýär.
Dem ala­ny­myz­da ho­wa­nyň çyg­ly­ly­gy­nyň saz­la­nyl­ma­gy bur­na bag­ly­dyr. Onuň için­dä­ki gyljagaz­lar ho­wa­ny aras­sa­laýandygy üçin süzgüçlik we­zi­pe­si­ni hem ýe­ri­ne ýe­tir­ýär. Wag­tal-wag­tal ony ýu­wup aras­sa­lap dur­mak wa­jyp­dyr.
Nä­me­di­gi­ni bil­mez­den, ýi­ti ys­ly mad­da­la­ry ys­ga­mak howp­lu­dyr.

Deriniň sagatly­gy üçin nä­me et­me­li?
De­ri be­de­ni­mi­ziň ýy­ly­ly­gy­ny, suw de­ňag­ram­ly­ly­gy­ny sakla­ýar, zy­ýan­ly mad­da­la­ryň der­le­mek ýo­ly bi­len be­den­den çy­ka­ryl­ma­gy­ny ýe­ri­ne ýe­tir­ýän or­gan­dyr.
Be­den aras­sa sak­lananda mik­ro­or­ga­nizm­le­riň de­ri­de kö­pel­me­gi­niň öňi alyn­ýar. Tiz-tiz­den ýuw­lup aras­sa­la­nan tende zy­ýan­ly mad­da­lar az bol­ýar. Yn­san de­ri­si or­ta­ça, 28 gün­de özü­ni tä­ze­le­ýär.
De­ri­ni ur­gu­dan, ke­sil­mek­den, ýan­mak­dan berk go­ra­ma­ly.
Agyz boşlugynyň sag­dynly­gy­na üns ber­me­li.
Örän gyz­gyn ýa-da so­wuk iýip-iç­me­k diş­le­ri­mi­ze we agyz boş­lu­gy­na zy­ýa­nlydyr.
Di­l sagdyn­ly­gy­ny go­ra­mak üçin agyz boş­lu­gy­ny he­mi­şe aras­sa sak­la­ma­ly. Dil ta­gam bi­liş or­ga­ny­myz­ bolup, aşa gyz­gyn­lyk, so­wuk­lyk hem oňa öz tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. Şeý­le ýag­daý­lar­da di­le ýa­ra düş­me­gi müm­kin.
Iý­mit­le­riň ula­ny­lyş möh­le­ti­ne üns ber­me­li. Wag­ty ge­çen önüm­le­riň hi­mi­ki dü­zü­miniň üýt­gemegi agyz boş­lu­gy­na ýa­ra­maz tä­sir ed­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА