Gü­ne­ba­kar­la­ryň hem­me­si­niň bir­wagt­da Gü­ne “se­ret­mek­le­ri” örän tä­sin te­bi­gy ha­dy­sa­dyr. Eý­sem, olar gül açan­la­ryn­dan soň­ra he­mi­şe Gü­ne bak­ýar­lar­my?! Bu ýag­da­ýy bil­mek üçin hä­zi­re çen­li birnäçe yl­my bar­lag­ işleri ge­çi­ril­di. Azyk­lyk ýag al­mak­da giň­den peý­da­la­nyl­ýan bu ösüm­li­giň di­ňe şöh­lä­niň güýç­li düşýän ta­ra­py­na se­red­ýän­di­gi kesgitlendi. Eger ýag­ty­lyk äh­li ta­rap­dan deň dü­şe­nin­de onuň dik­li­gi­ne ös­ýän­di­gi anyk­lan­dy. Ýag­ny olar gün düş­ýän açyk meý­dan­da eki­len­de, Gü­ne ta­rap, he­mi­şe kö­le­ge­li ýer­de ösen ýag­da­ýyn­da dik­li­gi­ne ös­ýär­ler. Ola­ryň şöh­lä se­ret­mek­le­ri­niň esa­sy se­bä­bi “auxin” at­ly gor­mon ha­sap­lan­ýar. Bu gor­mon ösüm­li­giň nä­hi­li ös­jek­di­gi­ni, ulu­ly­gy­ny we “ýü­zü­ni” haý­sy ta­ra­pa öwür­jek­di­gi­ni kes­git­le­ýär. Bu gor­mon ösüm­li­giň ýo­kar­syn­da bol­ýar we aşak­ly­gy­na gi­de­nin­de şöh­le düş­me­ýän ýe­rin­e ýyg­nan­ýar. Şol se­bäp­li gü­ne­ba­ka­ryň şöh­le düş­me­ýän ýer­le­ri has çalt ulal­ýar we ol şöh­lä bakan ýö­nel­ýär. Gü­ne­ba­ka­ryň gül­le­ri­niň ösü­şi ta­mam­la­nan­dan soň­ra agyr­la­şan­dy­gy se­bäp­li adat­ça gün­do­ga­ra ta­rap öw­rül­ýär. Ola­ryň he­mi­şe Gü­ne bak­mak­la­ry ba­la­ry­la­ry hem özü­ne çek­ýär. Bu bol­sa, ola­ryň has köp toz­ga­la­nyp, ýo­ka­ry ha­syl ge­tir­me­gi­ne ýar­dam ed­ýär.
Bir­ýyl­lyk ösüm­li­giň to­hu­my ir-iý­miş hök­mün­de iýil­ýän bol­sa, se­na­gat­da azyk­lyk ýag al­mak­da peý­da­la­nyl­ýar. Ösüm­lik ýa­gy­ny al­mak­da so­ýa­dan we ýer pis­se­sin­den soň­ra dün­ýä­de üçün­ji ýer­de dur­ýar. Uzyn­ly­gy ýa­rym metr­den 3 met­re çen­li bol­ýan bu ösüm­li­giň be­zeg mak­sat­ly gör­nüş­le­ri hem bar. Onuň bir gü­lü­niň dia­met­ri 40 sm-e, on­da­ky çi­git­le­riň sa­ny 1500-e çen­li bo­lup bil­ýär. Ys­sy ho­wa­ny ha­la­ýan ösüm­lik 80-140 gün­de ýe­tiş­ýär. Şöh­lä­niň we ys­sy­nyň ýo­ka­ry bol­ma­gy gü­ne­ba­kar çi­gi­din­dä­ki ýag muk­da­ry­ny kö­peld­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА