Mil­li me­de­ni­ýe­ti­mi­ze, ene di­li­mi­ze, nus­ga­wy ede­bi­ýa­ty­my­za bo­lan buý­sanç geç­miş mi­ra­sy­my­zy öw­ren­mä­ge ruh­lan­dyr­ýar. Geç­miş mi­ra­sy öw­ren­mek­de bol­sa Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň aja­ýyp şy­gyr­la­ry gym­mat­ly ha­zy­na bo­lup dur­ýar. Çün­ki akyldar şahyryň goş­gu­la­ry türk­men di­li­niň, ede­bi­ýa­ty­nyň baý­lyk­la­ry­ny özün­de jem­le­ýär. Hal­ky­myz şyg­ry­ýet äle­mi­niň ägir­di Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň dö­re­di­ji­li­gi­ne uly sar­pa goý­ýar. Türk­me­niň akyl­dar şa­hy­ry dur­mu­şyň dür­li ta­rap­la­ry ba­ra­da aja­ýyp şy­gyr­la­ry dö­ret­mek bi­len, baý ede­bi mi­ra­sy gal­dyr­dy. Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eýýamynyň Galkynyşy döw­rün­de hormatly Prezidentimiziň taý­syz ta­gal­la­sy bi­len akyl­dar şa­hy­ry­myz Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň ede­bi­ýa­tyň al­tyn ha­zy­na­sy­na gi­ren gym­mat­ly ede­bi mi­ra­sy alym­lar ta­ra­pyn­dan öw­re­nil­ýär.
«Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­ly hök­mün­de bel­le­ni­lip ge­çil­ýän şu ýylda­ be­ýik akyl­dar şa­hy­ry­my­zyň was­py giň­den be­ýan edi­ler. Be­ýik söz us­sa­dy­nyň çe­per dö­re­di­ji­li­gi­ni, goş­gu­lar ýy­gyn­dy­la­ry­ny dün­ýä ýü­zün­de jar et­mek üçin dür­li iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär.
Ýur­du­myz­da akyl­dar şa­hy­ry­my­zyň sar­pa­sy be­lent­den tu­tu­lyp, be­ýik şa­hy­ry­my­zyň ady­ny gö­ter­ýän Türk­me­nis­ta­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Ýaş­lar gu­ra­ma­sy he­re­ket ed­ýär. 1991-nji ýy­lyň 16-njy no­ýab­ryn­da ýur­du­my­zyň öň­de­ba­ry­jy ýaş­la­ry­nyň gat­naş­mak­la­ryn­da dö­re­di­ji­lik gu­rul­ta­ýy ge­çi­ri­lip, Türk­me­nis­ta­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Ýaş­lar gu­ra­ma­sy dö­re­dil­di we Ter­tip­na­ma­sy ka­bul edil­di. Bu gu­ra­ma türk­men ýaş­la­ry­nyň be­ýik şa­hy­ry­my­zyň bi­ze mi­ras go­ýup gi­den wa­tan­çy­lyk tag­ly­mat­la­ry esa­syn­da ter­bi­ýe­le­nip, ulal­ma­gy ug­run­da giň ta­gal­la­lar edil­ýär.
Şeý­le hem Türk­me­nis­ta­nyň Ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Dil, ede­bi­ýat we mil­li gol­ýaz­ma­lar ins­ti­tu­ty he­re­ket ed­ýär. Bu yl­my-jem­gy­ýet­çi­lik eda­ra­sy türk­men dil bi­li­mi­niň, ede­bi­ýa­ty öw­re­niş yl­my­nyň na­za­ry hem ama­ly me­se­le­le­ri­ni we halk dö­re­di­ji­lik eser­le­ri­ni yl­my esas­da der­ňe­ýän hem-de gym­mat­ly gol­ýaz­ma mi­ra­sy­my­zy aýaw­ly sak­lap, düýp­li öw­ren­ýän, ki­tap gör­nü­şin­de halk köp­çü­li­gi­ne ýe­tir­ýän ýö­ri­te­leş­di­ri­len yl­my mer­kez hök­mün­de he­re­ket ed­ýär.
Ýur­du­my­zyň iň baý­ry ýo­ka­ry okuw mek­de­bi akyl­dar şa­hy­ry­my­zyň ady­ny gö­ter­ýär. Ol hem Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Türk­men döw­let uni­wer­si­te­ti­dir. Mun­dan baş­ga-da, akyl­dar şa­hy­ry­my­zyň was­py­nyň he­mi­şe ýe­ti­ri­lip du­rul­ma­gy üçin teatr­lar, mu­zeý­dir ýa­dy­gär­lik­ler top­lum­la­ry gu­rul­dy we gu­rul­ýar. Akyl­dar şa­hy­ry­my­zyň ady­ny gö­ter­ýän Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Mil­li saz­ly dra­ma te­at­ry bo­lup, on­da tä­sir­li we gy­zyk­ly oýun­la­ryň bir­nä­çe­si sah­na­laş­dy­ryl­dy. Ola­ryň kö­pü­si ýer­li aw­tor­la­ryň eser­le­ri bo­lup, türk­men hal­ky­nyň ta­ry­hyn­dan, Ga­raş­syz Türk­me­nis­ta­nyň bag­ty­ýar ra­ýat­la­ry­nyň ga­zan­ýan üs­tün­lik­le­rin­den söh­bet aç­ýar.
Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň ýa­dy­gär­lik­ler top­lum­la­ry ba­ra­da söz açy­lan­da, ol paý­tag­ty­myz Aş­ga­ba­dyň mer­ke­zin­de ýer­leş­ýän ýa­dy­gär­lik­ler top­lu­my­ny ag­za­mak bo­lar. Bal­kan we­la­ýa­tyn­da akyl­dar şa­hy­ryň ady­ny gö­ter­ýän mu­zeý he­re­ket ed­ýär. Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň ýa­dy­gär­lik­le­ri­dir heý­kel­le­ri da­şa­ry ýurt­lar­da hem otur­dyl­dy. Hä­zir­ki wagt­da Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň paý­tag­tyn­da akyl­dar şa­hy­ryň heý­ke­li­ni oturt­mak ba­bat­da de­giş­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar.
Şu ýer­de dün­ýä bel­li alym­la­ryň, dil­çi­le­riň, gör­nük­li jem­gy­ýet­çi­lik we­kil­le­ri­niň Mag­tym­gu­ly Py­ra­ga be­lent sar­pa­sy­nyň ny­şa­ny hök­mün­de aý­dan söz­le­ri­niň kä­bi­ri­ni my­sal ge­tir­sek ýerlikli bo­lar. Meş­hur wen­ger aly­my Ar­me­niý Wam­be­ri­niň bel­leý­şi ýa­ly, Mag­tym­gu­ly­nyň şy­gyr­lar ýy­gyn­dy­sy iň­ňän gy­zyk­ly. On­da, bir ta­rap­dan, türk­men di­li­niň aras­sa nus­ga­sy­ny gör­sek, ikin­ji­den, beý­le­ki Gün­do­gar şa­hyr­la­ry­nyň eser­le­rin­de seý­rek duş gel­ýän zat­lar ba­ra­da jik­me-jik aý­dyl­ýar. Şeý­le hem rus aly­my Ýew­ge­niý Ber­tels Mag­tym­gu­ly­ny ta­ryp­lap şeý­le diý­ýär: «Türk­men hal­ky en­çe­me şa­hyr­la­ry dö­ret­di, em­ma şo­la­ryň ara­syn­da söz us­sa­dy, de­ňi­-ta­ýy bol­ma­dyk be­ýik Mag­tym­gu­ly bi­rin­ji orun­da dur­ýar. Mag­tym­gu­ly türk­me­niň poe­zi­ýa­syn­da gym­mat­ba­ha daş­la­ryň bi­ri bo­lup, ol bi­ziň za­ma­na­myz­da tä­ze ýü­zü­giň ga­şyn­da gö­zü­ňi ga­maş­dy­ry­jy şöh­le­si bi­len lo­wur­da­ýar».

Gül­ja­han NUR­MY­RA­DO­WA,
Gökdepe etrabyndaky 26-njy orta mekdebiň türkmen dili we edebiýaty mugallymy.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА