Garynjadan ybrat alan oglanjyk

Bir bar eken, bir ýok eken. Ga­dym za­man­lar­da bir oba­da ki­çi­jik og­lan­jyk ýa­şa­ýan eken. Og­lan ýe­di ýa­şy­na ba­ran­da ka­ka­sy oňa şeý­le di­ýen:
– Og­lum, in­di sen hat-so­wat öw­ren­me­li ýa­şa ýet­diň. Şo­nuň üçin se­ni şä­he­re äkit­jek.
Şeý­le­lik­de og­lan­jyk ka­ka­sy bi­len şä­he­re gi­dip­dir. Ka­ka­sy ony bir mu­gal­ly­ma tab­şy­ryp­dyr-da, oba­sy­na do­la­nyp­dyr. Og­lan­jyk hat-so­wat öw­ren­mek is­läp­dir. Em­ma nä­çe çyt­raş­sa-da, bu is­le­gi ba­şa bar­man­dyr. Ol ne oka­ma­gy ba­şa­ryp­dyr, ne-de ýaz­ma­gy. Ahyr­so­ňy la­py­keç bo­lan og­lan­jyk: «Men bu harp­lar­dan baş alyp çy­kyp bil­jek däl öýd­ýän. Mu­ňa as­la dü­şü­ner ýa­ly däl ahy­ryn, adam­lar bu şe­kil­le­ri nä­dip ýat­da sak­lap, okap bil­ýär­ler­kä?!» di­ýip, öz ýa­nyn­dan zeý­re­nip ug­rap­dyr. Şeý­dip gün­ler ge­çip­dir. Gün­le­riň bir gü­ni ýaň­ky og­lan­jyk «Bu zat­la­ry öw­ren­mek ma­ňa be­ril­män­dir. Ba­şar­ma­jak za­dy­ma ja­ny­my ýa­ka­nym­dan, iň go­wu­sy oba gi­dip mal ba­ka­ýyn» di­ýen netijä ge­lip­dir. Şun­luk­da ja­ny ýa­nan og­lan­jyk şä­her­den ga­ra­sy­ny saý­lap, oba­sy­na ta­rap ýo­la dü­şüp­dir. Gü­nor­ta­nyň jok­ra­ma ys­sy­sy og­lan­jy­gy ha­lys tap­dan dü­şü­rip­dir. Ol şol bar­şy­na bir çeş­mä­niň üs­tün­den ba­ryp, on­dan teş­ne­li­gi­ni gan­dy­ryp­dyr-da, go­laý­da­ky aga­jyň kö­le­ge­sin­de dynç al­mak üçin gy­şa­ryp­dyr. Ýa­daw og­lan­jyk ýa­ňy ir­ki­len wag­ty tü­wi dä­ne­si­ni gö­te­rip gel­ýän bir ga­ryn­ja og­lan­jy­gyň eli­ne dyr­ma­şyp­dyr. Mu­ňa gy­jy­nan og­lan­jyk gö­zü­ni açyp, elin­dä­ki ga­ryn­ja­ny üf­läp goý­be­rip­dir. Köp wagt geç­män­kä ýaň­ky dä­ne­li ga­ryn­ja ýe­ne-de onuň eli­ne dyr­maş­ma­ga baş­lap­dyr. Bu ge­zek bir­ne­me ga­har­la­nan og­lan­jyk, de­mi­ni dür­säp­dir-de özü­ni bi­ma­za eden ga­ryn­ja­ny has bat­ly­rak üf­läp­dir. Ýö­ne mu­ňa ga­ra­maz­dan, ga­ryn­ja üçün­ji ge­zek hem onuň eli­ne dyr­ma­şyp ug­rap­dyr. Og­lan­jyk so­wuk­gan­ly­ly­gy sak­lap, bu ge­zek hiç zat et­män, ga­ryn­ja­ny syn­la­ma­ga du­rup­dyr. Ga­ryn­ja onuň eli­niň üs­ti bi­len, baş­ga bir da­şa dyr­maş­ma­ga du­rup­dyr. Ol da­şyň üs­tü­ne çy­kan ba­dy­na gar­şy ta­rap­dan öw­sen şe­mal ga­ryn­ja­nyň dä­ne­si­ni ýe­re ga­çy­ryp­dyr. Aşak dü­şen ga­ryn­ja dä­ne­si­ni alyp­dyr-da, ýe­ne-de da­şa dyr­ma­şyp ýo­ly bi­len bo­lu­be­rip­dir. Onuň bu he­re­ket­le­ri­ni syn­lap otu­ran og­lan­jyk öz-özün­den uta­nyp­dyr. Ga­ryn­ja­nyň yh­la­sy, er­jel­li­gi oňa güýç­li tä­sir edip­dir. Ja­nyp­keş ga­ryn­ja­dan yb­rat alan og­lan­jyk yh­las bi­len ylym al­ma­gy ýü­re­gi­ne dü­wüp, yzy­na – öz bi­lim oja­gy­na gaý­dyp ge­lip­dir.