Türk­men hal­ky­nyň ga­dy­my ta­ry­hy­nyň, öz­bo­luş­ly däp-des­sur­la­ry­nyň, baý me­de­ni mi­ra­sy­nyň di­kel­dil­ýän we çuň­ňur öw­re­nil­ýän, mil­le­tiň ru­hy taý­dan gal­kyn­ýan hä­zir­ki za­ma­na­myz­da dür­li dö­wür­ler­de ýur­du­my­zy sy­ýa­sy, dur­muş-yk­dy­sa­dy we me­de­ni taý­dan ös­dür­mä­ge aý­ra­tyn uly go­şant go­şan adam­la­ra uly sar­pa go­ýul­ýar, ola­ryň at­la­ry ebe­di­leş­di­ril­ýär. Wa­ta­ny­na we hal­ky­na we­pa­ly hyz­mat et­me­giň aja­ýyp nus­ga­sy­ny gör­ke­zen meş­hur şah­sy­ýet­le­riň zäh­met we dur­muş ýo­ly ýaş­lar üçin gö­rel­de mek­de­bi bo­lup hyz­mat ed­ýär. Şeý­le şahs­la­ryň bi­ri hem Saç­ly Dur­su­no­wa­dyr. Ol 1918-nji ýyl­da Türk­me­nis­tan SSR-niň Aş­ga­bat ra­ýo­ny­nyň Büz­me­ýin oba­syn­da daý­han maş­ga­la­syn­da dün­ýä in­ýär. Ol ça­ga­ly­gyn­dan ýe­tim ga­lyp, ça­ga­lar öýün­de ter­bi­ýe­len­ýär. 1932-1936-njy ýyl­lar ara­ly­gyn­da ozal­ky Aş­ga­bat şä­he­rin­dä­ki luk­man­çy­lyk teh­ni­ku­my­na oku­wa gir­ýär we oku­wy­ny ta­pa­wut­la­nan ba­ha­lar bi­len ta­mam­la­ýar. Şol ýy­lyň özün­de, ýag­ny 1936-njy ýyl­da Türk­men döw­let me­di­si­na ins­ti­tu­ty­na oku­wa gir­mek bag­ty oňa mi­ýes­ser ed­ýär. 1941-nji ýyl­da oku­wy­ny ta­mam­lan­dan soň şol ýy­lyň sent­ýabr aýy­na çen­li hä­zir­ki Bal­kan we­la­ýa­ty­nyň Mag­tym­gu­ly şä­her­çe­sin­de zäh­met çe­kip, na­za­ry­ýet­de alan bi­lim­le­ri­ni ama­ly luk­man­çy­lyk­da peý­da­lan­ýar. 1941-nji ýy­lyň sent­ýabr aýyn­dan 1942-nji ýy­lyň ap­rel aýy­na çen­li bol­sa şol wagt­ky sag­ly­gy sak­la­ýyş halk ko­mis­sa­ria­ty­nyň ap­pa­ra­tyn­da iş­län döw­ri, nä­ge­han ur­şuň tu­ta­şan wag­ty bu do­gum­ly ze­nan öz is­le­gi bi­len ur­şa git­mek­li­gi mak­sat edin­ýär we fron­ta git­me­li di­ýen gu­tar­nyk­ly ne­ti­jä gel­ýär.
Saç­ly Dur­su­no­wa 1942-nji ýy­lyň ap­rel aýyn­da Sta­ling­ra­dyň ete­gin­de sö­weş­jeň 62-nji aty­jy­lyk di­wi­zi­ýa­sy­nyň 534-nji me­di­si­na sa­ni­tar ba­tal­ýo­nyn­da luk­man bo­lup har­by gul­lu­ga baş­la­ýar. Ol ur­şuň jan­ly şa­ýa­dy bol­ýar, ýa­ra­ly es­ger­le­re ru­hy taý­dan gol­daw we luk­man­çy­lyk kö­me­gi bi­len yzy­gi­der­li ýar­dam ber­ýär, şeý­di­bem ýeň­şiň ga­za­nyl­ma­gy­na özü­niň uly go­şan­dy­ny goş­ýar. Be­ýik Wa­tan­çy­lyk ur­şu­ny do­ly ge­çen­le­riň ha­ta­ryn­da me­di­si­na gul­lu­gy­nyň ka­pi­ta­ny S. Dur­su­no­wa­nyň gör­ke­zen eder­men­lik­le­ri üçin «Le­nin», «Gy­zyl ýyl­dyz» or­den­le­ri bi­len hem-de «Eder­men­li­gi üçin», «Sö­weş­jeň hyz­mat­la­ry üçin», «Sta­ling­ra­dyň azat edi­len­li­gi üçin», «Kýo­nigs­ber­giň eýe­le­nen­di­gi üçin», «Ger­ma­ni­ýa­dan üs­tün çy­kan­ly­gy üçin» me­dal­la­ry bi­len sy­lag­lan­ýar. 1945-nji ýyl­da ýe­ňiş­den soň hem ol har­by me­di­si­na gul­lu­gyn­da har­by gul­lu­gy­ny do­wam et­dir­mek bi­len, be­jer­gä mä­täç ýa­ra­ly es­ger­le­re kö­mek edip ge­lip­dir. 1946-njy ýy­lyň sent­ýab­ryn­da bol­sa uruş­dan do­la­nyp gel­ýär.
Köp iş­le­ri edip, öz bor­ju­ny bir­kem­siz ýe­ri­ne ýe­ti­ren S. Dur­su­no­wa 1955-nji ýyl­da me­di­si­na ylym­la­ry­nyň kan­di­da­ty di­ýen alym­lyk de­re­je­si­ni, 1973-nji ýyl­da bol­sa me­di­si­na ylym­la­ry­nyň dok­to­ry di­ýen alym­lyk de­re­je­si­ni al­ýar.
Ol 1970-nji ýy­la çen­li Aş­ga­ba­dyň Epi­de­mio­lo­gi­ýa hem-de Gi­gi­ýe­na ins­ti­tu­tyn­da yl­my iş­gär bo­lup iş­le­ýär. 1970-nji ýyl­da Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si­niň de­pu­tat­ly­gy­na hem-de Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si­niň ýol­baş­çy­sy­nyň orun­ba­sar­ly­gy­na saý­la­nyl­ýar. 1971-1972-nji ýyl­lar ara­ly­gyn­da Türk­men döw­let me­di­si­na ins­ti­tu­ty­nyň Ýo­kanç ke­sel­le­ri ka­fed­ra­sy­nyň mü­di­ri we­zi­pe­sin­de öz zäh­met ýo­lu­ny do­wam et­dir­ýär. 1972-nji ýyl­dan öm­rü­niň ahy­ry­na çen­li bol­sa Türk­men döw­let me­di­si­na ins­ti­tu­ty­nyň rek­to­ry, soň yl­my iş­ler bo­ýun­ça pro­rek­to­ry we­zi­pe­le­rin­de iş­le­ýär.
Saç­ly Dur­su­no­wa ýur­du­myz­da me­di­si­na yl­my­nyň ös­me­gi üçin köp iş­le­ri bi­ti­rip­dir. Sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da bi­ti­ren bi­möç­ber iş­le­ri üçin «Sag­ly­gy go­ra­ýyş­da ta­pa­wut­la­nan», «Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan luk­ma­ny» di­ýen ýo­ka­ry ada eýe bol­ýar, Türk­me­nis­ta­nyň Ýo­ka­ry Mej­li­si­niň Hor­mat hat­la­ry we «Hor­mat ny­şa­ny» or­de­ni bi­len sy­lag­lan­ýar.
Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň baş­lan­gy­jy bi­len baş­la­nan, Ar­ka­dag­ly Ser­da­ry­my­zyň do­wam et­dir­mek­li­gin­de Aha­lyň mer­ke­zin­de gu­rul­ýan bi­na­la­ryň bi­ri bo­lan Ahal we­la­ýat luk­man­çy­lyk or­ta hü­när okuw mek­de­bi­ne S. Dur­su­no­wa­nyň ady­nyň da­kyl­ma­gy luk­man­la­ryň buý­sanç­ly ba­şy­ny gö­ge ýe­tir­di. Biz hor­mat­ly ha­ly­pa­la­ry­my­zyň ýag­ty ýa­dy­gär­li­gi­ni hiç ha­çan ýat­dan çy­kar­ma­rys, ola­ryň bi­ze mi­ras go­ýan, ylym­da we bi­lim­de ga­za­nan üs­tün­lik­le­ri­ni he­mi­şe öz tej­ri­bä­miz­de ula­na­rys.

Ýa­ran­gel­di Ça­ry­ýew,
My­rat Gar­ry­ýew adyn­da­ky Türk­me­nis­ta­nyň Döw­let luk­man­çy­lyk uni­wer­si­te­ti­niň Ýo­kanç ke­sel­le­ri ka­fed­ra­sy­nyň as­sis­ten­ti.

ЭТО МОЖЕТ БЫТЬ ИНТЕРЕСНОЕЩЕ ОТ АВТОРА