Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz dün­ýä döw­let­le­ri­niň öza­ra saz­la­şyk­ly ösü­şi­ne ýar­dam ed­ýän dur­nuk­ly ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri­ni dö­ret­mä­ge gö­nük­di­ri­len hal­ka­ra baş­lan­gyç­la­ry öňe sür­ýär hem-de şol baş­lan­gyç­la­ryň gaý­ra­go­ýul­maz­dan dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­ne uly äh­mi­ýet ber­ýär. Şun­da ulag-üs­ta­şyr hyz­mat­daş­ly­gy­nyň hal­ka­ra hu­kuk esas­la­ry­nyň kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne aý­ra­tyn üns be­ril­ýär.
Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, 2025-nji ýy­lyň 11-nji ap­re­lin­de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň çuň­ňur oý­la­ny­şyk­ly baş­lan­gy­jy esa­syn­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy ta­ra­pyn­dan «BMG-niň deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan döw­let­ler bo­ýun­ça üçün­ji mas­la­ha­ty­ny ge­çir­me­giň ter­ti­bi­ne goş­ma­ça mag­lu­mat» at­ly Ka­rar­na­ma­nyň bi­ra­gyz­dan ka­bul edil­me­gi Bi­ta­rap Wa­ta­ny­my­zyň hoş­ni­ýet­li­lik, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik ýö­rel­ge­si­ne esas­lan­ýan da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň bar­ha da­ba­ra­lan­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýär. Bu wa­jyp hal­ka­ra res­mi­na­ma şu ýy­lyň aw­gust aýyn­da «Awa­za» mil­li sy­ýa­hat­çy­lyk zo­la­gyn­da ge­çi­ril­jek BMG-niň deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan döw­let­ler bo­ýun­ça üçün­ji mas­la­ha­tyň dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi ta­ra­pyn­dan uly gol­da­wa eýe bo­lup dur­ýan­dy­gy­ny tas­syk­la­ýar. Bil­şi­miz ýa­ly, 2020-nji ýyl­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 75-nji mej­li­sin­de Türk­me­nis­ta­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da BMG-niň çäk­le­rin­de iş­jeň­li­giň do­wa­my hök­mün­de ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri­ni ös­dür­mek mak­sa­dy bi­len, Türk­me­nis­tan­da Deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan ýurt­la­ryň mi­nistr­le­ri­niň hal­ka­ra mas­la­ha­ty­ny ge­çir­mek tek­lip edil­di. Mu­nuň özi adat­dan da­şa­ry ýag­daý­lar döw­rün­de dur­nuk­ly hal­ka­ra ulag gat­na­wy­ny üp­jün ed­ýän tä­ze hal­ka­ra-hu­kuk gu­ra­ly­ny dö­ret­mek­li­giň ze­rur­ly­gyn­dan ýü­ze çyk­ýan çe­me­leş­me bo­lup dur­ýar.
2022-nji ýyl­da Awa­za­da hal­ka­ra hem-de se­bi­ta­ra gu­ra­ma­la­ryň gat­naş­ma­gyn­da deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan döw­let­le­riň ulag mi­nistr­le­ri­niň hal­ka­ra mas­la­ha­ty­nyň ge­çi­ril­me­gi, onuň do­wa­myn­da dur­nuk­ly üs­ta­şyr ulag ge­çel­ge­le­ri­ni dö­ret­mek ýa­ly mö­hüm me­se­le­le­riň ara al­nyp mas­la­hat­la­şyl­ma­gy ýur­du­my­zyň hal­ka­ra gat­na­şyk­lar­da pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýö­rel­ge­le­ri­ni ber­ka­rar et­mek bo­ýun­ça baş­lan­gyç­la­ry­na ýo­ka­ry ba­ha be­ril­ýän­di­gi­ni gör­kez­di. Türk­me­nis­tan­da hal­ka­ra ýol-gur­lu­şyk dü­züm­le­ri­niň bin­ýa­dy­nyň yzy­gi­der­li pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy ýur­du­my­zyň dün­ýä­niň hal­ka­ra ýol­la­ry­na bir­leş­me­gi­ne uly iter­gi ber­ýär. Döw­re­bap ýol­lar eziz Wa­ta­ny­my­zyň dost­luk, yn­san­per­wer­lik we ösüş ba­bat­da­ky mak­sat­la­ry­ny alys ýurt­la­ra ýe­tir­ýär. Döw­le­ti­mi­ziň Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­ny gaý­ta­dan di­kel­dip, alys­da­ky ýurt­lar bi­len gat­na­şyk et­mek müm­kin­çi­li­gi­niň yk­dy­sa­dy bäh­bit­ler bi­len bir­lik­de, ru­hy-in­tel­lek­tu­al ösüş­le­re hem iter­gi ber­ýän­di­gi gür­rüň­siz ha­ky­kat­dyr. Türk­me­nis­tan­da hal­ka­ra de­re­je­li döw­re­bap ulag dü­züm­le­ri­niň ke­ma­la gel­me­gi bi­len, ýur­duň hal­ka­ra üs­ta­şyr ulag ge­çi­ri­ji­lik kuw­wa­ty has ýo­kar­lan­dy. Şu­nuň özi hem dün­ýä­niň ösen ho­ja­lyk ul­ga­my­ny ke­ma­la ge­tir­mek­de Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­nyň öz hal­ka­ra sy­ýa­sy-hu­kuk de­re­je­sin­den ge­lip çyk­ýan ýö­rel­ge­le­ri­ni aý­dyň kes­git­le­di.
Hä­zir­ki dö­wür­de mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­tiň pu­dak­la­ry­na san­ly ul­gam, «akyl­ly» we «ýa­şyl» teh­no­lo­gi­ýa­lar giň­den or­naş­dy­ry­lar. Türk­me­nis­ta­ny çalt dep­gin­de mö­hüm yk­ly­ma­ra ulag çat­ry­gy­na öwür­mek­de ara­gat­na­şyk pu­da­gy­nyň hä­zir­ki za­man dün­ýä ül­ňü­le­ri­niň de­re­je­si­ne çy­kar­mak esa­sy we­zi­pe bo­lup dur­ýar. Öň­de­ba­ry­jy teh­no­lo­gi­ýa­la­ra esas­lan­ýan giň ge­rim­li ara­gat­na­şyk ul­ga­my­ny dö­ret­mek, ara­gat­na­şyk hyz­mat­la­ry­nyň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­mak hem gör­nüş­le­ri­ni art­dyr­mak bo­ýun­ça iri tas­la­ma­lar dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. «Türk­me­nis­tan­da pu­da­ga­ra elekt­ron mag­lu­mat al­şy­gy ul­ga­my­nyň or­naş­dy­ryl­ma­gy­na ýar­dam ber­mek ha­kyn­da» tas­la­ma­nyň çäk­le­rin­de «X-Ro­ad» plat­for­ma­sy­ny or­naş­dyr­mak bo­ýun­ça iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Bu plat­for­ma döw­let eda­ra­la­ry­nyň ara­syn­da mag­lu­mat­la­ry has çalt we yg­ty­bar­ly alyş­ma­ga ýar­dam eder.

Ba­tyr JU­MA­ÝEW,
Türkmenistanyň Döwlet migrasiýa gullugynyň Mary welaýaty boýunça müdirliginiň harby gullukçysy, maýor.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА