Alym­lar her ýyl­da dür­li jan­dar­la­ryň tä­ze gör­nüş­le­ri­ni tap­ýar­lar ýa-da ozal­dan mä­lim bo­lan­la­ryny at­lan­dy­ryp, bel­li bir uru­ga de­giş­li ed­ýär­ler. Go­laý­da alym­lar 2011-nji ýyl­da üs­tün­den bar­lan «Brachycep­ha­lus Pu­lex» at­ly gur­ba­ga­nyň dün­ýä­niň iň ki­çi oňur­ga­ly jan­da­ry­dy­gy­ny mä­lim et­di­ler. Bu jan­da­r şeý­le bir ki­çi we­lin, mä­şiň dä­ne­si ýa­ly­rak. Bra­zi­li­ýa­nyň gü­nor­ta­syn­da­ky Bai­ýa se­bi­tin­dä­ki At­lan­tik to­ka­ýyn­da duş gel­ýän bu jan­da­ra «bü­re gur­ba­ga­sy» di­ýil­ýär. Bu jan­dar ba­ra­da «Zoo­lo­gica Scrip­ta» žur­na­lyn­da gi­ňiş­le­ýin mag­lu­mat ber­ýän ma­ka­la çap edil­di. Bel­le­ni­li­şi­ne gö­rä, alym­lar 46 sa­ny «Brachycep­ha­lus Pu­lex» gur­ba­ga­sy­nyň ulu­ly­gy­ny öl­çäp­dir­ler we hä­zi­re çen­li iň ki­çi gur­ba­ga ha­sap­lan­ýan «Pae­doph­ry­ne Amauen­sis» bi­len de­ňeş­di­rip­dir­ler. Ne­ti­je­de, bü­re gur­ba­ga­la­ry­nyň «P. Amauen­sis» gur­ba­ga­syn­dan has ki­çi­di­gi anyk­la­nyp­dyr.
Ne­ti­je­de, «B. Pu­lex»-iň iň ki­çi gur­ba­ga­dy­gy mä­lim edil­di. Gür to­kaý­lar­da ýa­şa­ýan bu gur­ba­ga­la­ryň bo­ýy bir san­ti­met­re ýet­me­ýär. Olar köp­lenç dö­kü­len ýap­rak­la­ryň ara­syn­da, to­ka­ýyň aşa­ky gat­la­gyn­da ýa­şa­ýar. Bu jan­dar­la­ryň reň­ki adat­ça açyk sa­ry ýa-da gy­zyl bol­ýar. Ola­ryň be­de­ni duş­man­la­ryn­dan go­ran­mak üçin zä­her bö­lüp çy­kar­ýar.

Allanur Rüstemow,
Türkmenistanyň Telekommunikasiýalar we informatika institutynyň talyby.