Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda milli bilim ulgamy täze belentliklere eýe bolýar. Ýaş neslimiziň halkara derejesinde döwrebap bilim almagy, giň gözýetimli, zehinli ýaşlar bolup ýetişmegi üçin ähli şertler döredilýär. Ýurdumyzda hereket edýän ylym, bilim edaralarynyň işini kämilleşdirmek, bilim bermegiň ähli basgançaklaryny ýokary hilli elektron maglumatlar bilen üpjün etmek, sanly enjamlary giňden peýdalanyp, bilim berlişiniň hilini dünýä derejesine laýyk getirmek esasy ugurlaryň biri bolup durýar.

Şeý­le asyl­ly iş­le­riň çäk­le­rin­de ýur­du­myz­da­ky ýo­ka­ry okuw mek­dep­le­riniň bir­nä­çe­sin­de da­şa­ry ýurt dil­le­ri­ni kä­mil de­re­je­de öw­ret­mek ug­run­da giň ge­rim­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Bi­lim ojak­la­ryn­da öw­re­dil­ýän da­şa­ry ýurt dil­le­ri­niň ha­ta­ryn­da ýa­pon di­li­ne hem aý­ra­tyn äh­mi­ýet be­ril­ýär. Soň­ky ýyl­lar­da ýur­du­myz­da ýa­pon di­li­ni öw­ren­ýänleriň sany artýar. Ýa­pon di­li­niň öw­re­dil­me­gin­de ýur­du­my­zyň Oguz han adyn­da­ky In­že­ner-teh­no­lo­gi­ýa­lar uni­wer­si­te­ti­niň hem go­şan­dy ulu­dyr.
140 mil­li­on­dan gow­rak ada­myň ene di­li bo­lan ýa­pon­ça dün­ýä­de iň köp gep­le­şil­ýän on di­liň bi­ri­dir. Ýa­po­ni­ýa­dan baş­ga-da, Ko­re­ýa ýa­rym ada­syn­da, Awst­ra­li­ýa­da, Bra­zi­li­ýa­da, Gu­am­da (ABŞ), Ga­wa­ýi­de (ABŞ), Mik­ro­ne­zi­ýa­da, Pa­lau Pes­pub­li­ka­syn­da, Pa­rag­waý­da, Pe­ru­da, Fi­lip­pin­ler­de we Taý­wan­da ýa­pon dil­li ilat ýa­şa­ýar.
Ýa­pon di­li­ni öw­ren­mek köp asyr­lyk ta­ry­hy öz içi­ne al­ýar. Ýa­po­ni­ýa­nyň özün­de ýa­pon di­li bo­ýun­ça mil­li ling­wis­ti­ki däp-des­sur­lar XVII asy­ryň ahy­ryn­da dö­re­di. XVI-XVII asy­ryň do­wa­myn­da Ýew­ro­pa ýurt­la­ryn­da hem ýa­pon di­li­ne bo­lan gy­zyk­lan­ma dö­re­ýär. Ol hem por­tu­gal­la­ryň ha­sa­by­na eme­le gel­ýär. Şo­nuň ha­sa­by­na 1595-nji we 1603-nji ýyl­lar­da ýa­pon di­li­niň il­kin­ji gram­ma­ti­ki söz­lü­gi dö­re­dil­di. XX asyr­da ýa­pon di­li­ ame­ri­ka­ly ling­wist­lerde hem gy­zyk­lan­ma dö­ret­di. 1940-1950-nji ýyl­lar­da da­şa­ry ýurt­lar­da dö­re­di­len ýa­pon di­li mek­dep­le­ri bu di­liň ling­wis­ti­ka ta­ry­hyn­da tä­ze sa­hy­pa­ny aç­dy.
Rus­si­ýa­nyň çäk­le­rin­de ýa­pon di­li­ne gy­zyk­lan­ma XVIII asyr­da baş­la­ýar. 1857-nji ýyl­da il­kin­ji ýa­pon-rus söz­lü­gi dö­re­dil­di. Ýa­pon di­li bu ýur­duň Sankt-Pe­ter­burg we Wla­di­wos­tok şä­her­le­ri­ne ýaý­ra­dy. Umu­man, hä­zir­ki dö­wür­de teh­no­lo­gi­ýa taý­dan ýo­ka­ry ösüş de­re­je­le­ri­ne ýe­ten Ýa­po­ni­ýa­nyň döw­let di­li­ne bo­lan gy­zyk­lan­ma has-da art­dy.

Mag­rup­gu­ly AL­LA­GU­LY­ÝEW,
Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň talyby.