Baý te­bi­ga­ty bo­lan ýur­du­my­zyň çä­gin­de dür­li jan­ly-jan­dar­lar – ýer­de-suw­da ýa­şa­ýan­lar, süý­dem­di­ri­ji­ler, guş­lar, ba­lyk­lar ýa­şa­ýar. Ola­ryň kö­pü­si en­de­mi­ki, kä­bir gör­nüş­le­ri bol­sa gö­çeg­çi gör­nüş­ler bo­lup, ýy­lyň bel­li pas­lyn­da ül­kä­mi­ziň düz­lük­le­rin­de düş­läp geç­ýär­ler. Kä­bir jan­dar­lar bol­sa, he­mi­şe­lik ýa­şa­ýar­lar. Ola­ryň bi­ri hem hem an­da­ty­ra­lar­dyr. Bu jan­dar­lar uly ala­ka meň­zeş bo­lup, be­de­ni­niň uzyn­ly­gy 23-36 san­ti­met­re, guý­ru­gy­nyň uzyn­ly­gy 18-28 san­ti­metr, ag­ra­my 2 ki­log­ra­ma ba­ra­bar bol­ýar. An­da­ty­ra­la­ryň er­kek­le­ri­niň göw­re­si ur­ka­çy­la­ry­na ga­ra­nyň­da uly bo­lup, kel­le­si ulu­rak, reň­ki açyk goň­rum­tyl bol­ýar. Bu jan­dar­la­ryň bar­mak­la­ry­nyň ara­la­ry per­de­li bo­lup çalt ça­la­syn he­re­ket et­mä­ge ukyp­ly­dyr. Guý­ruk­la­ry to­ga­lak şe­kil­li, tüý­li bo­lup su­wuň için­de örän ça­la­syn he­re­ket edip bil­ýär­ler. An­da­ty­ra­lar tüý ör­tük­le­ri­ne ti­mar be­rip, da­rap, ýag­lap dur­ýar­lar.
An­da­ty­ra­la­ra ýur­du­my­zyň der­ýa­la­ryn­da, köl­le­rin­de we ga­myş­ly suw how­dan­la­ryn­da duş gel­mek bol­ýar. Olar dür­li ösüm­lik­le­riň kök­le­ri, ga­myş­lar, suw hoz­ja­gaz­la­ry we beý­le­ki dür­li ösüm­lik­ler, mi­we­ler bi­len şeý­le-de seý­rek ýag­daý­da mal­ýus­ka­lar, kre­wet­ka­lar bi­len hem iý­mit­len­ýär­ler.
An­da­ty­ra­lar to­par bo­lup ýa­şa­ýar­lar. Ene an­da­ty­ra­la­ryň göw­re­li­li­gi 25-30 gün do­wam edip, 7-8 sa­ny ça­ga dün­ýä in­der­ýär. Bir ýy­lyň do­wa­myn­da ene an­da­ty­ra­lar en­çe­me ge­zek kö­pel­ýär. Olar kö­pe­len­den soň­ra er­kek an­da­ty­ra­lar kö­wek­de bol­ýan wagt­la­ry ça­ga­jyk­la­ry­na iý­mit da­şap, iým­läp dur­ýar­lar.
Olar te­bi­gat­da er­kin ýag­daý­da 10 ýy­la go­laý ýa­şa­ýar­lar. An­da­ty­ra­lar ýur­du­my­zyň äh­li döw­let te­bi­gy we ola­ryň çäk­li go­rag­ha­na­la­ryn­da go­ral­ýar.

Maý­sa Ber­di­ýe­wa, Türk­me­nis­ta­nyň Te­bi­ga­ty Go­ra­mak jem­gy­ýe­ti­niň Le­bap we­la­ýat bö­lü­mi­niň hü­när­me­ni.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА