Hä­zir­ki za­man öz­bek ede­bi­ýa­ty dür­li žanrlylygy, ugur-tär saý­la­mak­da has ba­tyr­gaý­ly­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Öz­bek şyg­ry­ýe­ti köp asyr­lyk däp­le­ri­ni do­wam et­di­rip, mil­li ede­bi­ýat­da öň­de ba­ry­jy žanr bol­ma­gyn­da gal­ýar. Aman Mat­çan, Ba­rat Baý­ka­bi­low, Si­ro­jid­din Sa­id, Nor­mu­rod Nar­zul­la­ýew, Şaw­kat Rah­mo­n, Çul­pan Er­gaş, Azim Su­ýun, Us­man Azim, Ik­rom Ota­mu­rod, Ab­du­wa­li Kut­bid­din, Azi­z Sa­id, Bah­ram Ru­zi­mu­ham­mad, Mu­ham­mad Ýu­suf, Ik­bol Mir­zo, Fah­ri­ýor, Ze­bo Mir­za­ýe­wa, Gul­ja­mol As­ka­ro­wa we beý­le­ki­le­riň dün­ýä akyl ýe­tir­mä­ge ed­ýän ta­gal­la­la­ryn­da tä­ze­çe çe­me­leş­me­le­ri du­ýmak bolýar.
Hä­zir­ki za­man öz­bek şyg­ry­ýe­tin­de öwüt-ne­si­ha­ta, ada­ty däl pi­kir­ler bi­len gy­zyk­lan­ma­la­ra, çyl­şy­rym­ly ru­hy ýag­daý­la­ryň be­ýa­ny­na we ada­myň mu­kad­des duý­gu­la­ry­na akyl ýe­tir­mä­ge bo­lan ta­gal­la­la­ry­na we onuň baý we üýt­ge­şik ru­hy dün­ýä­si­ne esa­sy üns gö­nük­di­ril­ýär.
Şaw­kat Rah­mo­nyň “Tür­ki­ler”, “Yk­rar”, Azim Su­ýu­nyň “To­ba”, “Ak we ga­ra”, Ab­du­wa­li Kut­bi­ddi­niň “Dü­şün­di­riş­siz söz­lük”, Aziz Sai­diň “Düýş”, “Ýol” ýa­ly şy­gyr­la­ry hä­zir­ki za­man şyg­ry­ýe­ti­niň öz­bo­luş­ly nus­ga­la­ry­dyr. Hä­zir­ki za­man öz­bek şyg­ry­ýe­tin­de ga­lyp­la­ryň we usul­la­ryň dür­li-dür­lü­li­gi, Gün­ba­ta­ryň we Gün­do­ga­ryň öň­de­ba­ry­jy şyg­ry­ýet däp­le­ri­ni su­sup al­ma­ga bo­lan çyn­la­kaý ta­gal­la­lar mah­sus­dyr. Şyg­ry­ýe­ti özü­niň ozal­baş­da­ky göz­ba­şy­na do­lap ge­tir­mek, hä­zir­ki za­ma­nyň ru­hy dün­ýä­si­niň pyn­han syr­la­ry­ny, asyl­ly duý­gu­la­ry­ny oňa sep­le­mek şu gün­ki öz­bek şyg­ry­ýe­ti­niň esa­sy aý­ra­tyn­lyk­la­ry­nyň bi­ri­dir. Şyg­ry­ýet şa­hyr­la­ryň ýi­ti ru­hy dün­ýä­si, baý oý­lan­ma­la­ry ar­ka­ly yn­sa­ny­ýe­te ba­gyş­la­nan naý­ba­şy eser­le­re öw­rül­di. Bu ýag­daý oky­jy­la­ryň sanyny artdyryp, şyg­ry­ýe­tiň muş­dak­la­ry­nyň es­te­tik de­re­je­si­ni, tä­sir­li be­ýan edi­len çe­per sö­ze dü­şün­mek uky­by­ny gör­ne­tin ýo­kar­lan­dyr­dy. Hä­zir­ki za­man şyg­ry­ýe­ti öz muşdaklaryny has ýo­ka­ry ru­hy de­re­jä gö­ter­me­giň hötdesinden geldi.
Öz­bek şy­gyr­la­ry­nyň şu gün­ki muş­dak­la­ry has in­çe duý­gu­ly şyg­ry­ýe­te, so­pu­çy­ly­gyň köp ma­ny­ly şa­hy­ra­na se­tir­le­ri­ne we şa­hy­ra­na dün­ýä­niň dür­li tär­ler ar­ka­ly be­ýan edil­ýän usu­ly­ýe­ti­ne dü­şün­mä­ge ukyp­ly­dyr. Öz­bek oky­jy­la­ryn­da es­te­tik me­ýil, şyg­ry­ýe­te çuň­ňur dü­şün­mek uky­by gör­ne­tin ýo­kar­la­nyp, şa­hy­ra­na dünýäni ýal­ňyş­syz kes­git­le­mek üşü­gi ke­ma­la gel­di. Eger-de hä­zir­ki za­man şyg­ry­ýe­tin­de ýaş ne­sil­le­riň iş­jeň­li­gi ýo­ka­ry bo­lup, tä­ze at­lar peý­da bo­lan bol­sa, kys­sa žan­ryn­da-da şol däp­le­riň do­wam et­di­ril­ýän­di­gi aý­dyň hakykatdyr.
Şu gün­ki gün­de dür­li žanrlarda eserleri döredýän ýa­zy­jy­la­r ön­jeý­li iş­le­ýär­ler: Adyl Ýa­ku­bow, Saýd Ah­mad, Şu­kur Hol­mir­za­ýew, Ut­kir Ha­şi­mow, Aman Muh­tar, Ta­hir Ma­lik, Mu­rod Mu­ham­mad Dust, To­gaý Mu­rad, Er­kin Ag­za­m, Haý­rid­din Sul­ta­now, Hur­şid Dust­mu­ham­mad, Na­zar Eşen­ku­l, Nur­mu­rad Nar­ka­bi­low, Tuh­ta­mu­rad Rus­ta­mow, Ab­du­ka­ýum Ýul­da­şew, Ra­him Atau­li we beý­le­ki­ler.
Dö­re­di­ji­lik­li çe­me­leş­me, ga­ra­şyl­ma­dyk çe­per çöz­güt­ler, bel­li bir ka­da­la­ryň me­se-mä­lim öz­ger­dil­me­si hä­zir­ki za­man öz­bek kys­sa­sy­nyň esa­sy aý­ra­tyn­ly­gy bo­lup dur­ýar. Aman Muh­ta­ryň “Müň bir roý”, Na­zar Eşan­ku­lyň “Ga­ra ki­tap” po­west­le­rin­de dün­ýä de­re­je­sin­de ýa­zy­lan kys­sa­la­ryň iň soň­ky çe­me­leş­me­le­ri us­sat­lyk bi­len ula­nyl­ýar. Na­zar Eşan­ku­lyň “Şe­ma­ly tu­tup bol­ma­ýar”, “Ta­byt ­şä­her”, “Tü­we­leý” ýa­ly eser­le­ri öz­bo­luş­ly he­ka­ýa­lar bo­lup, Öz­be­gis­ta­nyň mil­li ede­bi­ýa­tyn­da tä­ze­çil es­te­tik ha­dy­sa­dyr. Bu ýa­zy­jy­la­ryň eser­le­ri be­ýan edi­li­şi­niň öz­bo­luş­lu­ly­gy, dün­ýä­ni bü­tin­leý baş­ga­ça gör­şi hem-de adam­za­dyň ru­hy dün­ýä­si­niň iň bir pyn­han kün­jek­le­ri­ne ara­laş­ma­gy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar.
Kys­sa­çy Ş. Hol­mir­za­ýe­wiň “Ga­rant­ga”, “Di­no­zawr” ro­man­la­ryn­da, “Bu­lut tu­tan Aý”, “Azat­lyk”, “Now­ruz, now­ruz” he­ka­ýa­la­ryn­da, N. Nar­ka­bi­lo­wyň “Ak­bo­ýun” “Uçut­lar hem ag­la­ýar”, “Dag ada­my” po­west­le­rin­de, “Ar”, “Gu­wanç­ly gün” he­ka­ýa­la­ryn­da dö­wür­deş­le­ri­niň çe­per­den jan­ly keşp­le­ri­ni dö­re­dip, su­rat­lan­dyr­malaryň ozaldan gel­ýän däp­le­ri­ni us­sat­lyk bi­len ula­nyp­dyr­lar. Şoýim Bu­ta­ýe­wiň “Şu­ra­dan ga­lan adam­lar” po­wes­tin­de, hem-de “Çy­nar” he­ka­ýa­syn­da, H. Dust­mu­ham­madyň “Kürsi” po­wes­ti, “Ma­got”, ”Ibn Mu­gan­ni” he­ka­ýa­la­ry , T. Mu­ra­dyň “Atam­dan ga­lan meý­dan­lar” ro­ma­nyn­da ga­dym­dan gel­ýän usul we dün­ýä ede­bi­ýa­ty­nyň iň soň­ky ga­za­nan­la­ry us­sat­lyk bi­len ut­gaş­ýar.