Tom­su­na Gü­nüň aşa­gyn­da du­ran zat­la­ryň äh­li­si gyz­ýar. Üns ber­ýän bol­sa­ňyz, eger ol me­tal bö­le­gi bol­sa-ha eli­ňi de­grip bol­ma­jak de­re­je­de bol­ýar. Em­ma Gü­nüň aşa­gyn­da­ky ösüm­lik­ler we ola­ryň ýap­rak­la­ry gyz­ma­ýar. Eý­sem, ösüm­lik­le­re ys­sy­nyň tä­si­ri­niň az bol­ma­gy­nyň se­bä­bi nä­me­de­kä?!
As­lyn­da ösüm­lik­ler gyz­ma­ýan­ly­gy bi­len bir ha­tar­da, da­şa­rdan ys­sy ho­wa­ny özü­ne çe­kip, te­bi­gat­da­ky ýy­ly­ly­gyň ka­da­ly bol­ma­gy­na ýar­dam ed­ýär­ler. Ola­ryň ýap­rak­la­ry he­mi­şe su­wy bu­gar­dyp, ho­wa­ny çyg­lan­dy­ryp dur­ýar. Bag ýap­rak­la­ry­nyň ýo­ka­ry ýü­zün­de ýö­ri­te gat­lak bo­lup, ol ösüm­li­giň has köp su­wy bu­gart­ma­gy­nyň öňü­ni al­ýar. Ýap­ra­gyň gaz alyş-çal­şy­gy­ny, ýag­ny kö­mür­tur­şy ga­zy­ny özü­ne siň­di­rip, kis­lo­rod çy­kar­ma­gy­ny üp­jün ed­ýän öý­jük­ler bol­sa, adat­ça, aşa­ky ta­ra­pyn­da bol­ýar. Bu gö­ze­nek­ler gaz alyş-çal­şy­gy­ny ama­la aşyr­jak de­re­je­de bo­lup, suw ýit­gi­si­niň öňü­ni al­ýar. Şol se­bäp­li ýap­rak­la­ryň ýü­zün­dä­ki gyz­ýan ho­wa ýo­ka­ry gal­ýar, so­wuk ho­wa bol­sa, dy­kyz bo­lan­dy­gy se­bäp­li aşak­ düş­ýär. Şeý­le­lik­de, gyz­gyn­ly­gyň öňi alyn­ýar we ýap­rak sal­kyn­la­ýar. Bu ýag­daý ýap­ra­gyň tem­pe­ra­tu­ra­sy­nyň daş-tö­we­rek­dä­ki ho­wa­dan gyz­gyn bo­lan ýag­da­ýyn­da do­wam ed­ýär. Has gu­rak şert­ler­de, ýag­ny çöl­ler­de hem şeý­le ýag­daý gaý­ta­lan­ýar. Şeý­le hem ýap­rak­lar su­wuň bu­gar­ma­gy­na we ne­ti­je­de onuň tem­pe­ra­tu­ra­sy­nyň pe­se gaç­ma­gy­na hem tä­sir ed­ýär.
Ösüm­lik­le­riň ama­la aşyr­ýan bu ha­dy­sa­sy at­mos­fe­ra­da­ky su­wuň de­ňag­ram­ly­ly­gy­ny yzy­gi­der­li ka­da­ly ýag­daý­da sak­la­ýar. Şeý­le­lik­de, olar ýer­den alan su­wu­ny gaý­ta­dan iş­läp, iň aras­sa gör­nüş­de bu­gard­ýar. Bu­ga­ran suw ýa­gyn bi­len Ýe­re gaý­dyp gel­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА