To­mus pas­ly­nyň ys­sy gün­le­rin­de su­wa düş­me­gi ha­la­ma­ýan ýok bol­sa ge­rek. Is­le ham­mam bol­sun, is­le-de ho­wuz, köp su­wa dü­şü­len­de, eli­mi­ziň we aýak­la­ry­my­zyň bar­mak­la­ry­nyň deri­si ýygrylýar. Eli­mi­ziň aýa­sy we da­ba­ny­my­zam şeý­le bol­ýar. Eý­sem onuň se­bä­bi nä­me­de­kä?!
Bu ba­ra­da hä­zi­re çen­li dür­li pi­kir­ler or­ta aty­lyp­dy. Ang­li­ýa­da­ky Nýu­kasl uni­wer­si­te­ti­niň hü­när­men­le­ri bu ugur­da yl­my bar­lag ge­çi­ren­le­rin­de, bü­r­şen eliň we aýa­gyň is­len­dik te­kiz­li­ge ba­sa­nyn­da ýa-da tu­ta­nyn­da, mä­käm sak­la­ýan­dy­gyny­ anyk­la­dy. Tom Smul­ders bür­şen de­ri­niň ulag­la­ryň ti­gir­le­ri­niň ýe­re berk galtaş­ma­gy­na müm­kin­çi­lik ber­ýän hyr­la­ra meň­ze­ýän­di­gi­ni belleýär. Şol sebäpli eli­miz bi­len tu­tan za­dy­myz bar­mak yz­la­ry­nyň has ga­ba­ran­dy­gy se­bäp­li tu­tu­lan za­dy berk sak­la­ýar. Da­ba­nyň de­ri­si­niň bü­rüş­me­gi bol­sa, te­kiz ýer­de taý­ma­gyň öňü­ni al­ýar.
Smul­ders we onuň ýol­baş­çy­lyk ed­ýän to­pa­ry­na bu tej­ri­bä­ni ge­çir­mä­ge bir­nä­çe adam meý­le­tin kö­mek edip­dir. Olar il­ki gu­ry ma­ha­ly ýyl­ma­nak top­ja­gaz­la­ry elin­de sak­lap­dyr­lar. Soň­ra ellerini 30 mi­nut ýy­ly suw­da saklandan soň­ra şol bir he­re­ke­ti ýe­ri­ne ýe­ti­rip­dir­ler. Ne­ti­je­de, bür­şen bar­mak­la­ryň has mä­käm tut­ýan­dy­gy anyk­la­nyp­dyr.
Mun­dan ozal, bio­log­lar bel­li bir wagt suw­da ga­la­nyn­da, su­wuň de­ri­ni çi­şir­ýän­di­gi se­bäp­li el we aýak bar­mak­la­ry­nyň bü­rüş­ýän­di­gi­ni çak­la­ýar­dy­lar. Em­ma ge­çi­ri­len soň­ky bar­lag­lar bu ýag­da­ýyň nerw ul­ga­my se­bäp­li bol­ýan­dy­gy­ny we gan da­mar­la­ry­nyň bü­zül­me­gi ze­rar­ly ýü­ze çyk­ýan­dy­gy­ny su­but et­di. Smul­dersiň aýt­ma­gy­na gö­rä, nerw ul­ga­my bir­nä­çe wagt suw­da du­ran­dy­gy­na “göz ýe­ti­re­nin­den” soň bar­mak­la­ryň uç­la­ryn­da­ky gan da­mar­la­ry­ny in­çeld­ýär, em­ma de­ri ki­çel­män­soň bü­züş­mek bi­len bol­ýar. Bu açyş “Bio­lo­gy Let­ters” žur­na­lyn­da çap edil­di.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА