Iň so­wuk ýer­ler

Hä­zir­ki wagt­da pla­ne­ta­my­zyň de­mir­ga­zyk ýa­rym şa­ryn­da gyş pas­ly do­wam ed­ýär. Ho­wa­nyň ýag­da­ýy­ny beý­le­ki bir­nä­çe te­bi­gy aý­ra­tyn­lyk­lar bi­len bir ha­tar­da, şol ýe­riň ge­og­ra­fik taý­dan ni­re­de ýer­leş­ýän­di­gi kes­git­le­ýär. Kä ýer­de so­wuk ho­wa al­ty aý­lap do­wam ed­ýän bol­sa, köp ýer­ler­de gyş o di­ýen so­wuk bol­ma­ýar. Eý­sem, dün­ýä­de iň so­wuk ýer­ler ni­re­de­kä? Ge­liň, ola­ryň kä­bi­ri bi­len tan­şa­lyň!
Ulan­-Ba­tor: Mon­go­li­ýa­nyň paý­tag­ty we iň uly şä­he­ri dün­ýä­niň iň so­wuk paý­tag­ty ha­sap­lan­ýar. De­ňiz de­re­je­sin­den 1 müň 300 metr be­ýiklik­de ýer­leş­ýän bu ýer­de gy­şy­na ho­wa­nyň tem­pe­ra­tu­ra­sy or­ta­ça -25 de­re­je so­wuk bol­ýar.
Oým­ýa­kon: Rus­si­ýa­nyň Sa­ha Res­pub­li­ka­sy­nyň bu oba­sy paý­tagt Ýa­kutsk­dan 900 km tö­we­re­gi uzak­lyk­da ýer­leş­ip, dün­ýä­niň iň so­wuk ilat­ly no­ka­dy ha­sap­lan­ýar. 600 tö­we­re­gi ila­ty bo­lan oba­da iň so­wuk ho­wa 1926-njy ýyl­da ha­sa­ba al­nyp­dyr – 71,2 de­re­je. Bu ýer­de gy­şy­na ho­wa­nyň tem­pe­ra­tu­ra­sy -40 de­re­je töweregi so­wuk bol­ýar. Bu ýerde so­wuk ze­rar­ly gy­şy­na da­şa­ry çy­ky­lan­da, te­le­fon, fo­to­ap­pa­rat ýa­ly elekt­ron en­jam­lar uzak wagt­ iş­le­me­ýär.
Çer­çil: Ka­na­da­nyň Ma­ni­to­ba we­la­ýa­ty­nyň bu ke­nar­ýa­ka oba­syn­da mü­ňe go­laý ilat ýa­şa­ýar. Oba­nyň tö­we­re­gin­dä­ki to­kaý­lar ak aýy­la­ryň mes­gen tu­tan ýe­ri. Oba iň ýa­kyn ilat­ly ýer 400 km go­la­ýyn­da­ky Tomp­son şä­he­ri­dir. “Ak aýy­la­ryň paý­tag­ty” ady bi­len bel­li bo­lan oba­da gy­şy­na -26 de­re­je çenli so­wuk bol­ýar.
As­ta­na: Ga­za­gys­ta­nyň paý­tag­ty dün­ýä­niň iň so­wuk şäherleriniň bi­ri ha­sap­lan­ýar. Gy­şy­na şä­her­de howa -20 de­re­jä çenli so­waýar.
Har­bin: her ýyl­da Hy­ta­ýyň de­mir­ga­zy­gyn­da­ky bu şä­her­de buz we gar fes­ti­wa­ly ge­çi­ril­ýär. Dün­ýä­de bu ugur­da ge­çi­ril­ýän iň uly fes­ti­wa­lyň çäk­le­rin­de buzdan dür­li bi­na­lar, heý­kel­ler we beý­le­ki des­ga­lar ýa­sal­ýar. 10 mil­li­on­dan gow­rak ila­ty bo­lan şä­her­de gy­şy­na -45 de­re­je çen­li so­wuk bol­ýar.
­Wos­tok: An­tark­ti­ka­daky bu yl­my-bar­lag stan­si­ýa­sy dünýäniň iň so­wuk no­ka­dy ha­sap­lan­ýar. De­ňiz de­re­je­sin­den 3 müň 500 metr be­lent­lik­dä­ki stan­si­ýa­da 1983-nji ýy­lyň 21-nji iýu­lyn­da 89,2 de­re­je so­wuk ho­wa ha­sa­ba alyn­ýar. Bu ýer­dä­ki iň “maýyl” ho­wa 1957-nji ýy­lyň 13-nji de­kab­ryn­da -13,6 de­re­je bo­lup­dyr.
BAR­ROW: Al­ýas­ka­da­ky 5 müň tö­we­re­gi ilat­ly ýer dün­ýä­niň iň de­mir­ga­zy­gyn­da­ky şä­her ha­sap­lan­ýar. Bu ýer­de no­ýab­ryň ahy­ry­nda Gün ba­typ, ýan­wa­ra çen­li dog­ma­ýar. Aşa so­wuk gün­ler­de ho­wa­nyň tem­pe­ra­tu­ra­sy -40 de­re­je çen­li düş­ýär.
Gren­lan­di­ýa: ge­og­ra­fik taý­dan De­mir­ga­zyk Ame­ri­ka­da ýer­leş­ýän hem bol­sa, ta­ry­hy we me­de­ni taý­dan Ýew­ro­pa­nyň bir bö­le­gi ha­sap­lan­ýan bu ada tu­tuş­ly­gy­na di­ýen ýa­ly buz gat­lak­la­ry bi­len ör­tü­len. Gy­şy­na 70 de­re­jä çen­li so­wuk bol­ýan Gren­lan­di­ýa­da to­mus aý­la­ryn­da hem -7 derejä çen­li so­wuk bol­ýan wagt­la­ry duş­ýar.