Ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň bag­ty­ýar­lyk döw­rün­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bu me­se­lä­ni oňyn çöz­mek üçin di­ňe bir ýur­du­my­zyň çä­gi üçin däl, eý­sem, se­bit ba­bat­da hem dün­ýä nus­ga­lyk iş­le­ri alyp bar­ýar. Ýur­du­myz­da he­re­ket ed­ýän Türk­me­nis­ta­nyň «Suw ha­kyn­da­ky» Ko­dek­si oba ho­ja­ly­gyn­da, se­na­gat­da we dur­muş ul­ga­myn­da suw­dan peý­da­lan­ma­gyň hu­kuk bin­ýa­dy bo­lup hyz­mat ed­ýär.
Bil­şi­miz ýa­ly, daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, suw se­riş­de­le­ri­ni aýaw­ly sak­la­mak ba­bat­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ul­ga­myn­da Ga­ra­gum säh­ra­sy­ny gül­zar­ly­ga öwür­ýän «Al­tyn asyr» Türk­men kö­lü­niň äh­mi­ýe­ti diý­seň ulu­dyr. Eko­lo­gi­ýa taý­dan bu mö­hüm äh­mi­ýet­li tas­la­ma ýur­du­my­zyň äh­li we­la­ýat­la­ryn­da­ky su­wa­rym­ly ýer­ler­den zeý suw­la­ry­ny top­la­mak­dan we ola­ry Türk­me­nis­ta­nyň de­mir­ga­zyk-gün­ba­ta­ryn­da ýer­leş­ýän Ga­ra­şor di­ýen örän uly te­bi­gy çö­ket­li­ge ýyg­na­ma­gy ugur edin­ýär.
«Al­tyn asyr» Türk­men kö­lü­ni dö­ret­me­giň esa­sy mak­sa­dy zeý suw­la­ry­nyň top­la­ny­şy­ny ter­tip­leş­dir­mek we ola­ry eko­lo­gi­ýa taý­dan howp­suz ýe­re ak­dyr­mak üçin ýur­du­my­zyň ho­ja­ly­ga­ra we esa­sy zeý­keş­le­ri­ni bi­te­wi ul­ga­ma bir­leş­dir­mek­den, zeý­keş­le­riň ug­run­da şo­ra çy­dam­ly oba ho­ja­lyk ekin­le­ri­ni ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek­den, öri meý­dan­la­ry­ny tä­ze­den di­kelt­mek­den, zeý suw­la­ryn­dan do­lan ho­wuz­lar­da ba­lyk­çy­lyk ho­ja­lyk­la­ry­ny ös­dür­mek­den yba­rat bo­lup dur­ýar.
Ga­ra­gum­da uly eme­li suw how­da­ny­nyň dö­re­dil­me­gi Türk­me­nis­ta­nyň su­wa­rym­ly meý­dan­la­ry­nyň me­lio­ra­tiw ýag­da­ýy­ny go­wu­lan­dyr­mak­da, eke­ran­çy­lyk­da ha­syl­ly­ly­gy ýo­kar­lan­dyr­mak­da, ýer­le­riň şor­la­ma­gy­nyň we top­rak­la­ryň za­ýa­lan­ma­gy­nyň öňü­ni al­mak­da örän mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe­dir. Kö­lüň ulan­ma­ga be­ril­me­gi, di­ňe bir eko­lo­gi­ýa däl-de, oba ho­ja­ly­gy­na de­giş­li bir­nä­çe beý­le­ki wa­jyp me­se­le­le­riň çö­zül­me­gi­ne hem müm­kin­çi­lik be­rer.
Gel­jek­de äh­li zeý­keş­ler­dä­ki suw­la­ryň zeý­keş ul­ga­my ar­ka­ly Türk­men kö­lü­ne ak­dy­ryl­ma­gy ne­ti­je­sin­de Amy­der­ýa­nyň ha­pa­lan­ma­gy­ny azalt­ma­ga we der­ýa­nyň aşa­ky akym­la­ryn­da su­wuň hi­li­ni ep-es­li go­wu­lan­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik be­rer.
Türk­men kö­lü­niň dö­re­dil­me­gi bi­len bag­ly eko­lo­gik çä­re­le­riň ama­la aşy­ryl­ma­gy­nyň hal­ka­ra kon­wen­si­ýa­la­ry­nyň, şol san­da BMG-niň çöl­leş­mä­ge gar­şy gö­reş­mek bo­ýun­ça Kon­wen­si­ýa­sy­nyň, Ram­sar we Bonn Kon­wen­si­ýa­la­ry­nyň, BMG-niň ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi bo­ýun­ça Çar­çu­wa­ly kon­wen­si­ýa­sy­nyň we bio­lo­gik dür­lü­lik bo­ýun­ça kon­wen­si­ýa­nyň ýö­rel­ge­le­ri­ne, BMG-niň Ýew­ro­pa yk­dy­sa­dy to­pa­ry­nyň trans­ser­het suw aka­ba­la­ry­ny we hal­ka­ra köl­le­ri­ni go­ra­mak we ulan­mak bo­ýun­ça Hel­sin­ki kon­wen­si­ýa­sy­nyň we suw me­se­le­le­ri we adam­la­ryň sag­ly­gy­na de­giş­li me­se­le­ler bo­ýun­ça Tes­wir­na­ma­nyň ma­ny-maz­mu­ny­na we ta­lap­la­ry­na la­ýyk gel­ýär.
Ga­ra­gum­da­ky ýer­le­ri we öri meý­dan­la­ry­ny zeý suw­la­ry­nyň bas­ma­gy der­wa­ýys eko­lo­gik me­se­le bo­lup dur­ýar. Şo­ňa gö­rä-de, Türk­men kö­lü­niň ula­nyl­ma­gy bi­len bag­ly­lyk­da, tu­tuş zeý­keş ul­ga­myn­dan göw­ne­jaý peý­da­la­nyl­ma­gy Mer­ke­zi Ga­ra­gum­da­ky ep-es­li meý­dan­lar­da şol mö­hüm äh­mi­ýet­li we­zi­pä­niň çö­zül­me­gi­ne ýar­dam be­rer.
Ça­la mi­ne­ral­la­şan zeý suw­la­ry­ny gaý­ta­dan ulan­mak şo­ra çy­dam­ly ot-iým­lik ekin­le­ri ös­dü­rip ýe­tiş­dir­me­giň ha­sa­by­na yg­ty­bar­ly ot-iým­lik bin­ýa­dyň dö­re­dil­me­gi ne­ti­je­sin­de mal­dar­çy­ly­gy ös­dür­me­giň esa­sy müm­kin­çi­lik­le­ri­niň bi­ri bo­lup dur­ýar. Mu­nuň özi çöl­dä­ki öri meý­dan­la­ryň bio­lo­gik dür­lü­li­gi­niň go­wu­lan­dy­ryl­ma­gy­na we bu­la­ryň önüm­li­li­gi­niň art­dy­ryl­ma­gy­na, Türk­men kö­lü­niň esa­sy zeý­keş­le­rin­de we suw how­dan­la­ryn­da ýö­ri­te­leş­di­ri­len ba­lyk­çy­lyk ho­ja­lyk­la­ry­nyň dö­re­dil­me­gi­ne ýar­dam ber­ýär.
Adam eli bi­len eme­le ge­len Ga­ra­gu­muň için­dä­ki eme­li Türk­men kö­li hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň he­mi­şe üns mer­ke­zin­de bo­lup dur­ýar. 2019-njy ýy­lyň 28-nji few­ra­lyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Bal­kan we­la­ýa­ty­na iş sa­pa­ry­ny ama­la aşyr­dy we Ak ýaý­la­da Ga­ra­gu­muň mer­ke­zin­de ýer­leş­ýän suw des­ga­syn­da bo­lup, “Al­tyn asyr” Türk­men kö­li we onuň tö­we­re­gin­dä­ki hä­zir­ki za­man tä­ze oba hem-de eke­ran­çy­lyk, mal­dar­çy­lyk, guş­çu­lyk üçin gu­rul­jak des­ga­lar bi­len iç­gin gy­zyk­lan­dy. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz 2019-njy ýy­lyň 8-nji ma­ýyn­da Bal­kan we­la­ýa­ty­na iş sa­pa­ry­ny ama­la aşy­ryp, we­la­ýa­tyň Ser­dar et­ra­byn­da, ýag­ny Ga­ra­gu­muň için­den geç­ýän “Al­tyn asyr” Türk­men kö­lü­niň tö­we­re­gin­de tä­ze oba­nyň düý­bü­ni tut­mak çä­re­si­ne gat­naş­dy we tä­ze oba­nyň gur­lu­şy­gy­na ak pa­ta ber­di. Şeý­le­lik­de, ol ýer­de döw­re­bap eda­ra-kär­ha­na­lar, ýa­şa­ýyş jaý­la­ry dö­rär. Bir­nä­çe iş orun­la­ry peý­da bo­lup, gök zo­lak­ly to­kaý­lar eme­le ge­ler.
Şeý­le il-ýurt bäh­bit­li iş­le­ri alyp bar­ýan hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ja­ny sag, be­lent ba­şy aman bol­sun, tut­ýan tu­tum­la­ry ro­waç­lyk­la­ra bes­len­sin!

Re­jep­gel­di BA­BA­LY­ÝEW,
TDSM-niň Aş­ga­ba­dyň pan­bar­hat
fab­ri­gi­niň hü­när­me­ni.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА