Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ta­gal­la­sy bi­len, ýur­du­myz­da “Sag­lyk” döw­let mak­sat­na­ma­syn­da kes­git­le­ni­len sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty ul­ga­my­ny ös­dür­mä­ge, jem­gy­ýe­ti­mi­ziň sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni ke­ma­la ge­tir­mä­ge hem-de hal­ky­my­zyň sag­ly­gy­ny ber­kit­mä­ge gö­nük­di­ri­len esa­sy ugur­lar bo­ýun­ça iş­ler üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Bu ul­gam in­no­wa­si­ýa­lar we dün­ýä yl­my­nyň öň­de­ba­ry­jy ga­za­nan­la­ry esa­syn­da uly ösüş­le­re eýe bol­ýar.
Döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň ýol­baş­çy­ly­gyn­da iş­le­nip taý­ýar­la­ny­lan “Sag­lyk” Döw­let mak­sat­na­ma­sy­ny ama­la aşyr­ma­gyň çäk­le­rin­de ýur­du­my­zyň se­bit­le­rin­de hä­zir­ki za­man kö­pu­gur­ly has­sa­ha­na­lar, be­je­riş-anyk­la­ýyş mer­kez­le­ri, şy­pa­ha­na-dynç alyş top­lum­la­ry ulan­ma­ga be­ril­di we ola­ryň gu­rul­ma­gy do­wam ed­ýär. Şeý­le dü­züm­ler­de tä­ze­çil teh­no­lo­gi­ýa­lar, dün­ýä yl­my­nyň öň­de­ba­ry­jy ga­za­nan­la­ry adam­la­ryň sag­ly­gy­nyň go­rag­ly­ly­gy­na gö­nük­di­ril­ýär.
Türk­me­nis­ta­nyň hä­zir­ki za­man sag­ly­gy go­ra­ýyş stra­te­gi­ýa­sy, bir ta­rap­dan, adam­la­ryň sag­ly­gy­ny go­ra­ma­ga gö­nük­di­ri­len öňü­ni alyş çä­re­le­ri­ni ge­çir­mek­den, jem­gy­ýet­de sag­dyn dur­muş ýö­rel­ge­le­ri­ni wa­gyz et­mek­den, ila­ty, aý­ra­tyn-da, ýaş­la­ry be­den­ter­bi­ýe we sport bi­len meş­gul­lan­ma­ga çek­mek­den, beý­le­ki ta­rap­dan bol­sa bu ýö­rel­ge ýo­ka­ry hil­li luk­man­çy­lyk kö­me­gi­ni öz wag­tyn­da ber­mek­den yba­rat­dyr.
Sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­na hem giň orun be­ril­ýär. Mä­lim bol­şy ýa­ly, bu ugur­da, esa­san hem, Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy bi­len bir ha­tar­da BMG-niň sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­na de­giş­li beý­le­ki eda­ra­la­ry bi­len iş­jeň hyz­mat­daş­lyk edil­ýär. Ola­ryň ha­ta­ryn­da BMG-niň Ilat gaz­na­sy – UNF­PA (rep­ro­duk­tiw sag­ly­gy go­ra­ýyş we ýet­gin­jek­le­riň hem-de ene­le­riň sag­ly­gy­ny go­ra­mak me­se­le­le­ri), Ça­ga­lar gaz­na­sy (ÝU­NI­SEF) gu­ra­ma­la­ry bar. Şo­nuň ne­ti­je­sin­de, ýur­du­my­zyň sag­ly­gy go­ra­ýyş eda­ra­la­ry bi­len bu gu­ra­ma­nyň gat­na­şyk­la­ry ýyg­jam­laş­ýar. Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy ta­ra­pyn­dan Türk­me­nis­ta­nyň Sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi­niň Döw­let aras­sa­çy­lyk we ke­sel­le­riň ýaý­ra­ma­gy­na gar­şy gö­reş­mek gul­lu­gy­nyň Jem­gy­ýet­çi­lik sag­ly­gy we iý­mit mer­ke­zi­niň Re­fe­rens bar­lag­ha­na­ly wi­ru­so­lo­gi­ýa bö­lü­mi­ne dü­mew bo­ýun­ça mil­li mer­kez di­ýen de­re­jä­niň be­ril­me­gi hem mu­nuň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Jem­gy­ýet­çi­lik sag­ly­gy go­raý­şyň ösü­şi­niň de­re­je­si is­len­dik ýur­duň ila­ty­nyň ýa­şaý­şy­nyň hi­li­niň, döw­let nus­ga­sy­nyň we dur­muş sy­ýa­sa­ty­nyň esa­sy gör­ke­zi­ji­le­ri­niň bi­ri­dir. Ýur­du­myz­da bir­nä­çe ýo­kanç ke­sel­le­riň ýok edi­len­di­gi ba­ra­da­ky hal­ka­ra gü­wä­na­ma­lar türk­men luk­man­la­ry­nyň tej­ri­be­si­niň Bü­tin­dün­ýä Sag­ly­gy Go­ra­ýyş Gu­ra­ma­sy­nyň Ýew­ro­pa se­bi­ti ýurt­la­ryn­da ula­nyl­ma­gy üçin mas­la­hat be­ril­me­gi ila­tyň sag­ly­gy­ny go­ra­mak bo­ýun­ça me­se­le­le­ri çöz­mek­de Türk­me­nis­ta­nyň ga­za­nan üs­tün­lik­le­ri­niň yk­rar edil­me­gi­dir. 2016-njy ýy­lyň 21-nji iýu­lyn­da ulan­ma­ga ber­len Jem­gy­ýet­çi­lik sag­ly­gy we iý­mit mer­ke­zi­niň gys­ga wagt­da ýo­ka­ry de­re­je­le­re ýet­me­gi hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­ny top­lum­la­ýyn öz­gert­mek iş­le­rini üs­tün­lik­li alyp bar­ýan­dy­gy­ny gör­kez­ýär. Şo­nuň ne­ti­je­sin­de hem üç ýy­lyň do­wa­myn­da bu mer­kez­de iý­mit önüm­le­ri­niň hi­li­ni bar­la­ma­gyň usul­la­ry­ny kä­mil­leş­dir­mek, mo­le­kul­ýar-ge­ne­ti­ki bar­lag­lar, dur­muş-ho­ja­lyk mak­sat­ly des­ga­la­ryň tok­si­ko­lo­gi­ýa sel­je­ril­me­gi bo­ýun­ça, my­sal üçin, egin-eşik­le­riň, mek­dep es­bap­la­ry­nyň, ça­ga­la­ryň oýun­jak­la­ry­nyň we beý­le­ki­le­riň tok­si­ko­lo­gi­ýa sel­jer­me­si bo­ýun­ça iş­le­ri kä­mil­leş­dir­mek­de uly üs­tün­lik­ler ga­za­nyl­dy.
Hal­ky­my­zyň sag­ly­gy Türk­me­nis­ta­nyň yk­dy­sa­dy ösü­şin­de esa­sy iter­gi ber­ýän güýç­le­riň bi­ri bo­lup dur­ýar di­ýip, hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz bel­le­ýär hem-de mil­li sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň ösü­şi­ne, ata Wa­ta­ny­my­zyň ra­ýat­la­ry­nyň sag­ly­gy­ny go­ra­mak, dur­muş de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­mak mak­sa­dy bi­len, pu­da­ga ma­ýa go­ýum se­riş­de­le­ri­niň çe­kil­me­gi­ne, tä­ze­çil teh­no­lo­gi­ýa­la­ryň or­naş­dy­ryl­ma­gy­na mö­hüm äh­mi­ýet ber­ýär.

Aýna MAMYŞEWA,
Indira Gandi adyndaky Aşgabat lukmançylyk orta okuw mekdebiniň mugallymy.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА