Hormatly Prezidentimiziň şu ýylyň 21-23-nji oktýabry aralygynda Ýaponiýa amala aşyran iş sapary okgunly ösýän türkmen-ýapon gatnaşyklaryny hil taýdan ýokary derejelere çykardy. Iki ýurduň arasyndaky soňky ýyllarda amala aşyrylýan ýokary derejedäki duşuşyklar türkmen-ýapon gatnaşyklarynda ykdysadyýetiň strategik pudaklarynda, hususan-da, nebitgaz, elektrik energetikasy we himiýa ugurlarynda iri göwrümli taslamalaryň durmuşa geçirilmegine oňyn şertleri döretdi.
ÝÝaponiýa Türkmenistanyň esasy hem-de iri maýa goýum boýunça ygtybarly hyzmatdaşlarynyň birine öwrüldi. Ýaponiýanyň kompaniýalarynyň gatnaşmagynda ýurdumyzda köp sanly iri taslamalar durmuşa geçirildi. Olaryň hatarynda Mary welaýatynda ammiak we karbamid önümçiligi, Balkan welaýatynda Garabogazda karbamid dökünlerini, Gyýanlyda polietilen we polipropilen öndürmek boýunça zawodlary hem-de şu ýylyň iýun aýynda ulanmaga berlen dünýäde deňi-taýy bolmadyk tebigy gazdan ekologiýa taýdan arassa sintetiki benzin öndürýän zawodlary görkezmek bolar.
Hormatly Prezidentimiziň şu gezekki saparynyň çäklerinde gol çekilen ylalaşyklar bu ugurlarda täze taslamalaryň durmuşa geçirilmegi üçin täze badalga boldy. Milli Liderimiz iş ertirligi görnüşinde geçirilen duşuşykda Ýaponiýanyň öňdebaryjy kompaniýalarynyň wekilleri bilen duşuşdy. Şol duşuşykdan soňra ýapon kompaniýalary bilen täze ylalaşyklar gazanyldy. Öňümizdäki ýyllarda ýurdumyzda ýapon kompaniýalarynyň gatnaşmagynda tebigy gazdan sintetiki benzin öndürýän zawodyň ikinji toplumynyň, ammiak we karbamid öndürýän täze zawodyň, ýurdumyzyň baýry kärhanalarynyň biri bolan Türkmenabatdaky himiýa zawodynyň düzüminde konsentrirlenen fosfor dökünini öndürýän önümhanany gurmak göz öňünde tutulýar. Bu iri taslamalar ýurdumyzyň bu pudaklarynyň eksport mümkinçilikleriniň hem has-da artmagyna oňyn şertleri döreder.
Elektrik energetika ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek hem türkmen-ýapon gatnaşyklarynyň möhüm ugruna öwrüldi. Ýaponiýanyň “Sumitomo Corporation” kompaniýasy Lebap welaýatynda kuwwatlylygy 432 MWt bolan elektrik bekedini gurar. Bu ýerde “Mitsubishi Hitachi Power Systems Ltd” ýapon kompaniýasynyň enjamlary ornaşdyrylar.
Hormatly Prezidentimiziň şu gezekki saparyna gabatlap, türkmen-ýapon işewürler maslahaty hem geçirildi. Oňa Ýaponiýanyň iri kompaniýalarynyň 47-si gatnaşdy. Bu ýerde täze ugurlarda hyzmatdaşlyk etmäge has köp üns berlendigini bellemek gerek. Ýapon kompaniýalarynyň gatnaşmagynda ýurdumyzda elektron senagatynda bilelikdäki kärhanalary döretmek, biogalyndylary gaýtadan işlemekde döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmak, oba hojalygynda sanly ulgama geçmek ýaly ugurlarda hyzmatdaşlyk etmegiň nygtalyp geçilmegi, türkmen-ýapon ykdysady hyzmatdaşlygynyň geriminiň mundan beýläk-de has-da giňeldiljekdigini görkezýär.
Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, 2019-njy ýylyň 1-nji oktýabryndaky ýagdaýa görä, ýurdumyzda ýapon kompaniýalarynyň gatnaşmagynda umumy bahasy ABŞ-nyň 12 milliard dollaryna barabar bolan maýa goýum taslamalarynyň 37-siniň hasaba alnandygyny görmek bolýar. Munuň özi hem türkmen-ýapon ykdysady hyzmatdaşlygynyň okgunly ösüşe eýe bolýandygynyň aýdyň subutnamasydyr.
Ymamguly Rejepow,
Türkmen döwlet maliýe institutynyň mugallymy.