Gyş pas­ly­nyň go­laý­la­ma­gy bi­len ho­wa so­wap baş­laýar. Şol sebäpli biz has ga­lyň ge­ýin­ýä­ris, öýü­mi­zi ýy­ly sak­la­ýa­rys. Eý­sem, bi­ziň­ki ýa­ly eşik­le­ri we jaý­la­ry bol­ma­dyk jan­ly-jan­dar­lar so­wuk­dan nä­hi­li go­ran­ýar­ka­lar? Pa­syl­la­ryň ça­lyş­ma­gy bi­len üýt­ge­ýän ho­wa­nyň ýy­ly­ly­gy haý­wan­la­ra-da öz tä­si­ri­ni ýe­tir­ýär. Jan­dar­la­ryň kö­pü­si ýy­ly ýer­le­re göç­ýän bol­sa­lar, kä­si gy­şy ýy­ly ýer­de uk­la­mak ar­ka­ly ge­çir­ýär­ler. Şeý­le hem jan­dar­la­ryň kä­bir gör­nüş­le­rin­de ýag gat­la­gy­nyň gal­ňa­ma­gy, tü­ýü­niň ös­me­gi we gü­rel­me­gi ýa­ly be­de­nin­de bo­lup geç­ýän üýt­geş­me­ler ola­ryň so­wuk­dan go­ran­ma­gy­na ýar­dam ed­ýär. Kä jan­da­ryň reň­ki hem üýt­ge­ýär. Gyş­da suw hem so­wa­ýar ýa-da doň­ýar. Ýü­zi do­ňan su­wuň aşa­gyn­da­ky ýy­ly­ly­gyň bel­li bir de­re­je­de sak­lan­ma­gy ne­ti­je­sin­de suw­da ýa­şa­ýan jan­dar­lar üşe­me­ýär­ler. Şeý­le hem köp jan­da­ryň be­den tem­pe­ra­tu­ra­sy gy­şy­na üýt­ge­me­gi­niň ne­ti­je­sin­de so­wu­ga has çy­dam­ly bol­ýar.

Di­ňe guş­lar däl, eý­sem ýar­ga­nat­lar, su­gun­lar, ba­lyk­dyr kit­ler hat­da mör-mö­jek­ler hem ýy­ly ýer­le­re göç­ýär.

Şa ke­be­lek­le­ri tom­su­na De­mir­ga­zyk Ame­ri­ka­da, gy­şy­na Gü­nor­ta gö­çüp, Mek­si­ka­da ýa­şa­ýar­lar.

Mör-mö­jek­le­riň kö­pü­si­niň gy­şy­na dem al­şy, ýü­rek ur­şy pe­se­lip, ösü­şi dur­ýar. Şeý­le­lik­de olar ener­gi­ýa­la­ry­ny tyg­şyt­la­ýar­lar.

Gy­şy­na iý­mit tap­mak aň­sat bol­man­soň, bel­ka, sy­çan we samyr ýa­ly ge­m­ri­ji­ler gyş üçin iý­mit ýyg­na­ýar­lar.

Ulu­rak haý­wan­lar gy­şy ge­çir­mek üçin hin gaz­ýan bol­sa­lar, ki­çi­räk jan­dar­lar we guş­lar agaç kö­wek­le­rin­de ýa­şa­ýar­lar.

Sy­çan­lar gy­şy­na iý­mit tap­mak üçin ga­ryň as­tyn­da uzyn ýe­ras­ty ge­çel­ge­le­ri gazýar.

Suw jan­dar­la­ry­nyň kö­pü­si has ys­sy bo­lan­dy­gy üçin çuň ýer­ler­de ýa­şa­ýar.

Pyş­ba­ga­lar we gur­ba­ga­lar so­wuk ho­wa­da su­wuň aşa­gyn­da pal­çy­ga göm­lüp ýat­ýar.

Bal ary­la­ry bol­sa, üzüm ho­şa­sy ýa­ly bir-bir­le­ri­ne ýa­py­şyp, gy­şy ge­çir­ýär.

Kä­bir mör-mö­jek­le­riň be­de­nin­dä­ki su­wuň muk­da­ry gy­şy­na 20-30 gö­te­rim azal­ýar. Bu gör­ke­zi­ji an­tark­ti­ka çy­by­nyn­da 70 gö­te­ri­me çen­li ýet­ýär. Şeý­le­lik­de onuň be­de­ni -20 de­re­je so­wu­ga hem çy­da­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА