Bu hoş habar sanly wideoaragatnaşyk arkaly geçirilen maslahatda hormatly Prezidentimize habar berildi. Bellenilişi ýaly, bu çözgüt 9-14-nji dekabr aralygynda Kolumbiýanyň paýtagty Bogotada geçirilen ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasyny goramak boýunça hökümetara komitetiniň 14-nji mejlisinde kabul edildi. Bu şanly waka mynasybetli ýurdumyzyň çar künjeginde dürli dabaralar hem-de çäreler geçirilýär. ÝUNESKO-nyň bilermenleri tarapyndan türkmen el halyçylyk däplerini tutuş dünýäniň beýik medeni mirasynyň aýrylmaz bölegi hökmünde ykrar edilmegi bu milli gymmatlygymyzyň daşary ýurtlardaky abraýyny has belende galdyrjakdygy ikuçsyzdyr.
Halyçylyk sungatymyz özüniň gözbaşyny irki döwürlerden alyp gaýdyp, häzirki döwürde has-da owadanlanyp, türkmeni dünýä ýüzüne tanadyp gelen milli guwanjymyzdyr. Türkmeniň mukaddes öý-ojagyny halysyz göz öňüne getirmek mümkin däl. Haly gölleri döwlet nyşanlarymyzda hem öz beýanyny tapýar. Döwlet baýdagymyzy we Tugramyzy bezeýän bäş sany haly göli halkymyzyň agzybirliginiň, abadançylygynyň, asuda we parahat durmuşynyň nyşanydyr.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe dünýä meşhur halyçylyk sungatyny ösdürmäge aýratyn üns berilýär. Bu ajaýyp sungatyň gadymy nusgalaryny gorap saklamak barada uly alada edilip, halyçylyk pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýady yzygiderli berkidilýär. Ýurdumyzda täze çeper halyçylyk kärhanalary gurlup, ulanmaga berilýär. Halyçy gelin-gyzlaryň netijeli işlemegi we oňat dynç almagy üçin ähli şertler döredilýär. Gahryman Prezidentimiziň halyçylar barada edýän aladasyny haly sungatynyň geçmişini, geljegini we şu gününi şöhlelendirýän “Janly rowaýat”, “Arşyň nepisligi” atly kitaplarynda hem görmek bolýar.
Türkmen halylarynyň haýran galdyrýan gözelligini we uzak wagtlap ulanmaga ýaramlylygyny, olaryň tapawutlandyryjy aýratynlygy hökmünde görkezmek bolar, bu aýratynlyklar halyçylyga mahsus ýörelgelerden gelip çykýar. Köp asyrlyk taryhynda halyçylyk sungaty belent derejedäki kämillige ýetirilip, haly nagyşlary çeperçilik taýdan täsirliligi bilen haýran galdyrýar. Türkmen halylarynyň nagyşlarynda türkmen halkynyň gelip çykyşynyň taryhy, onuň pelsepesi we dünýägaraýşy beýan edilendir.
Türkmen halysy tehniki taýdan taýýarlanylyşy we estetiki many-mazmuny boýunça gadymy, seýrek duşýan zatlaryň hataryna degişlidir. Bu halynyň örän syk dokalmagy onuň esasy aýratynlyklarynyň biri hasaplanýar, çünki halynyň bir inedördül metrinde 200-400 müň we şondan-da köp çitim bardyr. Diýseň syk dokalýandygy üçin halynyň nagşy örän dürs we täsirli bolup görünýär. Halydaky reňkler ýerlikli we göze ýakymlydyr. Türkmen halysynyň başga-da haýran galdyryjy we gymmatly taraplary bar. Ýyl geçdigiçe, türkmen halysy täze öwüşginlere eýe bolýar: reňkler has ýakymly we ýüz tarapy mahmal ýaly ýumşak bolýar.
Paýtagtymyzdaky Türkmen halysynyň milli muzeýi ýüzlerçe gymmat bahaly haly eserleriniň hazynasy bolup durýar. Bu ýere ýurdumyzyň dürli künjeklerinden getirilen çeperçilik gymmaty we tehniki taýdan taýýarlanyşy boýunça örän seýrek tapylýan baý gymmatlyklar toplumy ýygnalandyr. Şonuň üçin, bu ýer ýurdumyza gelýän daşary ýurtly syýahatçylaryň hem-de myhmanlaryň iň bir gelim-gidimli ýerine öwrüldi.
Göwher HOJANYÝAZOWA,
Türkmen döwlet medeniýet
institutynyň mugallymy.