Dün­ýä ila­ty­nyň ýa­ryn­dan gow­ra­gy agaç­la­ryň sel­çeň ýer­le­rin­de ýa­şa­ýar­lar. Alym­lar şä­her­ler­dä­ki se­ýil­gäh­le­riň yn­san sag­ly­gy­na oňaý­ly tä­sir ed­ýän­di­gi, şol san­da, stre­si azal­dyp, ru­hy sag­ly­gy oňat­laş­dyr­ýan­dy­gy, ýü­rek-da­mar ke­sel­le­ri­ni ara­dan aýyr­ýan­ly­gy ba­ra­da mä­lim ed­ýär­ler. Ýö­ne bu bar­lag­la­ryň kö­pü­si gys­ga möh­let­le­ýin bo­lup çyk­dy. Şo­ňa gö­rä, alym­la­ryň hal­ka­ra to­pa­ry bu mow­zuk bo­ýun­ça äh­li mag­lu­mat­la­ry umu­my­laş­dyr­ma­ly we uzak möh­let­le­ýin sel­je­riş­le­ri ge­çir­me­li di­ýen ka­ra­ra gel­di­ler. Ne­ti­je­ler “The Lancet Pla­ne­ta­ry Health” žur­na­lyn­da mä­lim edi­lip­dir. Hü­när­men­ler Ka­na­da, ABŞ, Is­pa­ni­ýa, Ita­li­ýa, Awst­ra­li­ýa, Şweý­sa­ri­ýa we Hy­taý ýa­ly ýe­di ýurt­da ge­çi­ri­len bar­lag­la­ry iç­gin öw­ren­di­ler.

Ge­çi­ri­len sel­je­riş­le­riň ne­ti­je­sin­de, öý­le­riň gap­da­lyn­da bag­lar nä­çe köp bol­sa, ol ýer­de ýa­şa­ýan­la­ryň öm­rü­niň do­wam­ly­ly­gy hem şon­ça uzak­dy­gy bel­li bo­lup­dyr.

– Bu hä­zir­ki wagt­da ge­çi­ri­len iň uly sel­je­riş bo­lup, onuň ne­ti­je­le­ri “ýa­şyl zo­lak­la­ryň köp­lü­gi jem­gy­ýet­çi­lik sag­ly­gy­ny ber­kit­me­giň stra­te­gi­ýa­sy bo­lup dur­ýar” di­ýen pi­ki­ri ma­kul­la­ýar. Şeý­le hem, bu bar­lag­lar agaç­la­ryň adam sag­ly­gy­na ed­ýän tä­si­ri ba­ra­da­ky gel­jek­ki iş­ler­de ula­ny­lyp, iň oňat mag­lu­mat­la­ry ber­jek­di­gi­ne şüb­he­len­me­seň bo­lar – di­ýip, bar­lag­la­ryň il­kin­ji aw­to­ry, Bar­se­lo­na­nyň Glo­bal sag­lyk ins­ti­tu­ty­nyň iş­gä­ri Da­wid Ro­jas Rue­da aýd­ýar.

– Şä­he­rde agaç ek­mek mak­sat­na­ma­sy di­ňe bir jem­gy­ýet­çi­lik sag­ly­gy­ny ber­kit­me­giň aça­ry däl-de, eý­sem, bio­dür­lü­li­gi kö­pelt­mä­ge, ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­niň ýa­ra­maz tä­sir­le­ri­ni ara­dan aýyr­ma­ga hem-de şä­he­ri ýa­şa­mak üçin has-da oňaý­ly et­mä­ge ýar­dam ber­ýär. Gök agaç­lar ho­wa­da­ky zy­ýan­ly mad­da­la­ry özü­ne çek­ýär – di­ýip, bar­lag­la­ryň aw­tor­daş­la­ry­nyň bi­ri, Bar­se­lo­na­nyň Glo­bal ins­ti­tu­ty­nyň iş­gä­ri Mark Ni­wenh­ýoý­sen aýd­ýar.

Alym­lar “News­we­ek” saýty bi­len söh­bet­deş­lik­de, şä­her­ler­dä­ki agaç­la­ryň de­re­je­si­niň 20-30 gö­te­ri­me deň bol­ma­ly­dy­gy­ny mä­lim et­di­ler. Şeý­le hem olar ýa­şyl zo­lak­da hep­de­de 120 mi­nut wag­ty­ny ge­çir­ýän­le­riň mu­ny et­me­ýän­ler bi­len de­ňeş­di­re­niň­de, berk jan-sag­ly­ga eýe­di­gi­ni ha­bar ber­di­ler. Eger-de adam­lar agaç­la­ryň ara­syn­da ýy­gy-ýy­gy­dan ge­zim et­se, ola­ryň ru­hy ýag­da­ýy­ go­wu­la­şyp, fi­zi­ki iş­jeň­li­gi art­ýar – di­ýip, Ni­wenh­ýoý­sen aýt­dy.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА