Sa­ud Ara­bys­ta­ny uzak wagt­lap Gün­do­gar Af­ri­ka­nyň ýurt­la­ry bi­len aram gat­na­şyk­lar­dan soň, hä­zir­ki wagt­da Af­ri­ka yk­ly­my­nyň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ne ma­ýa goý­mak mak­sa­dy bi­len uzak möh­let­li me­ýil­na­ma­la­ry ama­la aşy­ryp baş­la­dy.

Ýan­war aýyn­da Gün­do­gar Af­ri­ka döw­let­le­ri­niň bä­şi­si­niň (Su­dan, Ji­bu­ti, So­ma­li, Erit­re­ýa we Mü­sür) hem-de ýa­kyn Gün­do­ga­r döw­let­le­ri­niň üçü­si­niň (Sa­ud Ara­bys­ta­ny, Ýe­men we Ior­da­ni­ýa) baş­tu­tan­la­ry Gy­zyl de­ňiz we Aden aý­la­gy ýurt­la­ry­nyň Ge­ňe­şi­ni dö­ret­mek ba­ra­da­ky şert­na­ma gol çek­mek mak­sa­dy bi­len Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň paý­tag­tyn­da duşuş­dy­lar. Se­bit­dä­ki söw­da­ny we dip­lo­ma­ti­ýa­ny gi­ňelt­mek bu yla­la­şy­gyň esa­sy mak­sa­dy bo­lup dur­ýar.

Uza­ga çe­ken gep­le­şik­ler­den soň dö­re­di­len bu Ge­ňe­şe Er-Ri­ýa­dyň gy­zyk­lan­ma­sy mak­sa­da la­ýyk ha­sap­lan­ýar. Or­ta­ýer deň­zi bi­len Gy­zyl deň­ziň ara­syn­da­ky gat­na­wyň ösü­şi, şol san­da, sy­ýa­hat­çy­lyk we söw­da – “Wi­zi­on 2030” yk­dy­sa­dy mak­sat­na­ma­nyň mö­hüm bö­le­gi bo­lup dur­ýar. Hä­zir­ki wagt­da dün­ýä söw­da­sy­nyň 13%-ine go­la­ýy­nyň bu suw gat­na­wy ar­ka­ly ama­la aşy­ryl­ýan­dy­gy­ny bel­le­me­li­di­ris.

Soň­ky bir­nä­çe ýyl­da pa­ty­şa­lyk bu yk­ly­myň yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ne gat­na­şy­gy­ny has-da gi­ňelt­di. 2018-nji ýy­la çen­li Sa­ud Ara­bys­ta­ny se­bit­dä­ki dür­li tas­la­ma­la­ra tak­my­nan, 4 mil­liard dol­lar ma­ýa go­ýup, Af­ri­ka­nyň iň uly hal­ka­ra ma­ýa­dar­la­ry­nyň ara­syn­da bä­şin­ji or­ny eýe­le­di.

Yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­lar Er-Ri­ýa­dyň içer­ki ze­rur­lyk­la­ry bi­len kes­git­len­ýär. Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň hä­ki­mi­ýe­ti “Azyk howp­suz­ly­gy baş­lan­gy­jy­nyň” çä­gin­de Gün­do­gar Af­ri­ka­nyň oba ho­ja­ly­gy­na iş­jeň ma­ýa goý­mak ar­ka­ly soň­ky on ýyl­da azyk im­por­tu­na bo­lan ga­raş­ly­ly­gy azalt­ma­ga ça­lyş­ýar. Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň te­le­ke­çi­le­ri eý­ýäm Af­ri­ka­da oba ho­ja­ly­gy üçin, müň­ler­çe gek­tar ýer sa­tyn al­dy­lar. Şeý­le­lik-de, Af­ri­ka giň ekin meý­dan­la­ry we ha­syl­ly top­ra­gy bi­len gül­läp ösü­şi baş­dan ge­çi­rer diý­lip ga­ra­şyl­ýar.

Pa­ty­şa­ly­gyň hä­zir­ki 32 mil­li­on­dan gow­rak ila­ty 2050-nji ýy­la çen­li 45 mil­lio­na ýe­ter diý­lip çak­la­nyl­ýar we bu ösüş azyk ze­rur­ly­gy­nyň ýo­kar­lan­ma­gy­na se­bäp bo­lar.

Er-Ri­ýa­dyň Af­ri­ka bi­len gy­zyk­lan­ma­gy di­ňe bir Af­ri­ka yk­ly­my­nyň yk­dy­sa­dy müm­kin­çi­li­gi bi­len bag­la­ny­şyk­ly däl. Pa­ty­şa­lyk­da ne­bit yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ne ga­raş­ly­lyk­dan düýp­gö­ter baş­ga­ça ugur al­nyp, ýaş ne­sil­le­riň is­leg­le­ri­ni ka­na­gat­lan­dyr­mak mak­sa­dy bi­len dür­li so­si­al we me­de­ni çä­re­ler giň ge­rim­de ýaý­baň­lan­dy­ry­lyp baş­lan­dy. Köp­ta­rap­ly bu me­ýil­na­ma­da Af­ri­ka gel­je­gi uly yk­lym bo­lup, se­bi­tiň ýurt­la­ry­nyň uly ösüş­le­ri ga­zan­ma­gy­na iter­gi be­rer. Şol se­bäp­li Sa­ud Ara­bys­ta­ny­nyň Af­ri­ka yk­ly­my­na bo­lan ma­ýa go­ýum­la­ry ýa­kyn ýyl­lar­da has-da ar­tar diý­lip ga­ra­şyl­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА