Alym­lar Gren­lan­di­ýa­nyň ke­nar­la­ryn­da aýs­berg­le­riň bi­ri­ni öw­ren­ýän wag­ty ýa­şyl reňk­li ýag­ty saç­ýan ba­ly­gyň üs­tün­den bar­dy­lar. De­mir­ga­zyk pol­ýus­da­ky äpet bu­zuň aşa­gyn­dan ta­py­lan ba­lyk alym­la­ry hem haý­ran gal­dyr­dy. Ba­ly­gyň da­mar­la­ryn­da­ky «an­tif­riz pro­te­in­le­ri» onuň ýag­ty saç­ma­gy­na se­bäp bol­ýar. Mun­dan 50 ýyl ozal An­tark­ti­ka­da­ky ba­lyk­la­ryň so­wuk suw­da nä­dip ýa­şap bil­ýän­dik­le­ri öw­re­nil­ýär­kä pro­te­in­le­riň bar­dy­gy anyk­la­nyp­dy. Ame­ri­kan Te­bi­gat ta­ry­hy mu­ze­ýi­niň yl­my iş­gä­ri, Nýu-Ýor­kuň şä­her uni­wer­si­te­ti­niň Ba­ruç kol­le­ji­niň bio­lo­gi­ýa pro­fes­so­ry De­wid Gru­ber: «Ba­lyk­gu­lak ba­ly­gy aýs­berg­le­riň ara­syn­da, aý­ryk­lar­da ýa­şa­ýan ba­lyk­la­ryň bir­nä­çe gör­nü­şin­den bi­ri­dir. Şeý­le ki­çi ba­ly­gyň aşa so­wuk­da doň­maz­dan ýa­şap bil­me­gi haý­ran gal­dy­ry­jy» di­ýip bel­le­ýär.
Ýa­şyl ýag­ty­lyk buz­ly suw­da ba­ly­gyň be­den tem­pe­ra­tu­ra­sy­ny go­ra­ma­ga ýar­dam ed­ýär. So­wuk gan­ly ba­lyk­gu­lak­la­ryň we mör-mö­jek­le­riň kä­bir gör­nü­şi­niň be­den tem­pe­ra­tu­ra­sy so­wap, be­de­nin­dä­ki su­wuk­lyk­lar do­ňan ha­la­tyn­da hem di­ri ga­lyp bil­ýär­ler. Ba­lyk­lar­da bol­sa, aşa so­wuk suw­da ýa­şaý­şy­ny do­wam et­di­rip bil­mek­le­ri üçin «an­tif­riz pro­te­in­le­ri» bol­ýar. Bu an­tif­riz 0 de­re­je­den hem pe­se düş­ýän tem­pe­ra­tu­ra­da ba­ly­gyň ýa­şa­ma­gy­na şert dö­red­ýär.
Tä­ze ta­py­lan ba­ly­k ga­ny­nyň dü­zü­min­dä­ki pro­tei­niň muk­da­ry­nyň köpdü­gi we De­mir­ga­zyk pol­ýus­da ýa­şa­ma­gy bi­len ozal­ky açyş­lar­dan ta­pa­wut­lan­ýar. Mun­dan ozal şeý­le ba­lyk­lar adat­ça, An­tark­ti­ka go­laý de­ňiz­ler­de ga­bat gel­ýär­di.
Be­de­ni ýag­ty saç­ýan de­ňiz jan­dar­la­ry adat­ça, um­ma­nyň Gün şöh­le­si­niň ýet­me­ýän ga­raň­ky, so­wuk we çuň gat­lak­la­ryn­da ýa­şa­ýar­lar.
Alym­la­ryň ge­çi­ren bar­lag­la­ry­nyň ne­ti­je­le­ri ba­ra­da­ky yl­my ma­ka­la «Evolu­tio­na­ry Bioin­for­ma­tics» at­ly žur­nal­da çap edil­di.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА