Türk­men be­de­wi­niň şa­ny­na toý tu­tul­ýar

26-njy ap­rel­de paý­tag­ty­myz­da Türk­men be­de­wi­niň mil­li baý­ra­my­nyň öňü­sy­ra­syn­da
Hal­ka­ra ahal­te­ke at­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň XIII mej­li­si ge­çi­ril­di.

Be­hiş­di be­dew­le­riň gö­zel­li­gi, çy­dam­ly­ly­gy, asyl­ly­ly­gy, we­pa­ly­ly­gy we duý­gur­ly­gy, türk­men at­şy­nas­la­ry­nyň, se­ýis­le­ri­niň, seç­gi­çi­le­ri­niň ýo­ka­ry us­sat­lyk de­re­je­si hem­me­le­ri haý­ran gal­dyr­ýar. Ahal­te­ke be­dew­le­ri­niň Wa­ta­ny bo­lan Türk­me­nis­tan bi­len at­çy­lyk ul­ga­myn­da öza­ra gat­na­şyk et­mä­ge gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän da­şa­ry ýurt­ly hyz­mat­daş­la­ryň sa­ny bar­ha art­ýar. 2010-njy ýyl­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň baş­lan­gy­jy bi­len dö­re­di­len we ştab-kwar­ti­ra­sy Aş­ga­bat­da ýer­leş­ýän Hal­ka­ra ahal­te­ke at­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň işi hem şu mak­sat­la­ra gö­nük­di­ri­len­dir.
As­so­sia­si­ýa­nyň no­bat­da­ky mej­li­si Hal­ka­ra ahal­te­ke at­çy­lyk we Hal­ka­ra «Türk­men ala­baý it­le­ri» as­so­sia­si­ýa­la­ry­nyň mer­ke­zi­niň mej­lis­ler za­lyn­da ge­çi­ril­di. Bu ýer­de gu­ra­lan ser­gi­de şe­kil­len­di­riş, ama­ly-ha­şam, ha­ly­çy­lyk we zer­gär­çi­lik sun­ga­ty­nyň eser­le­ri, be­hiş­di be­dew­le­re ba­gyş­la­nan fo­to­su­rat­lar gör­ke­zil­di. Äh­li dö­wür­ler­de be­dew­ler hal­ky­my­zyň we­pa­ly dos­ty we hem­ra­sy, onuň yl­ham çeş­me­si bo­lup­dy we şeý­le bol­ma­gyn­da-da gal­ýar. Ahal­te­ke be­dew­le­ri­ne bo­lan söý­gi türk­men­ler­de ne­sil­den-nes­le ge­çip gel­ýär. Bu­la­ryň hem­me­si baý­ram­çy­lyk ser­gi­sin­dä­ki aja­ýyp eser­ler­de öz be­ýa­ny­ny tap­dy.
Mej­li­siň gün ter­ti­bi­ne bir­nä­çe me­se­le­ler, şol san­da as­so­sia­si­ýa tä­ze ag­za­la­ry ka­bul et­mek, dün­ýä­de ahal­te­ke at­çy­ly­gy­ny ös­dür­mek mak­sa­dy bi­len, ne­ti­je­li iş­le­ri alyp ba­ran as­so­sia­si­ýa­nyň ag­za­la­ry­ny döw­let sy­lag­la­ry bi­len sy­lag­la­mak bi­len bag­la­ny­şyk­ly me­se­le­ler gi­ri­zil­di.
Nyg­ta­ly­şy ýa­ly, Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rü­niň Ar­ka­dag Ser­dar­ly bag­ty­ýar ýaş­lar ýy­lyn­da ýur­du­myz­da be­hiş­di be­dew­le­riň şa­ny­na baý­ram­çy­lyk giň­den we da­ba­ra­ly bel­le­nil­ýär. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da at­çy­ly­gy we at­çy­lyk spor­tu­ny ös­dür­mek, aras­sa gan­ly, naý­ba­şy ahal­te­ke at­la­ry­ny kö­pelt­mek we ola­ryň to­hum aras­sa­ly­gy­ny go­rap sak­la­mak, ata-ba­ba­la­ry­myz­dan mi­ras ga­lan mil­li se­ýis­çi­lik sun­ga­ty­ny has-da kä­mil­leş­dir­mek bo­ýun­ça mak­sat­na­ma­la­ýyn iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Ýur­du­myz­da döw­re­bap at­çy­lyk sport top­lum­la­ry, ugur­daş yl­my-okuw mer­kez­le­ri gur­lup ulan­ma­ga be­ril­ýär, at­şy­nas­la­ryň ýa­şa­ýyş-dur­muş we iş şert­le­ri yzy­gi­der­li go­wu­lan­dy­ryl­ýar, ýur­du­my­zyň at­çy­lyk pu­da­gy üçin ýaş hü­när­men­ler taý­ýar­la­nyl­ýar. Ar­ka­dag şä­he­rin­de Aba An­na­ýew adyn­da­ky Hal­ka­ra at­çy­lyk aka­de­mi­ýa­sy­nyň hem-de At­çy­lyk yl­my-önüm­çi­lik mer­ke­zi­niň dö­re­dil­me­gi mu­nuň aý­dyň su­but­na­ma­sy­dyr. Türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri­niň baş­lan­gyç­la­ry esa­syn­da ýo­la goý­lan asyl­ly dä­be gö­rä, baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­la­ry­nyň çäk­le­rin­de ýur­du­my­zyň we­la­ýat­la­ryn­da ýet­gin­jek, uly ýaş­ly hem-de ha­ly­pa ça­pyk­su­war­la­ryň gat­naş­ma­gyn­da baý­ram­çy­lyk at ça­py­şyk­la­ry ge­çi­ril­ýär.
Mil­li mi­ra­sy­my­zyň go­ra­lyp sak­la­nyl­ma­gy­nyň, öw­re­nil­me­gi­niň we dün­ýä­de giň­den wa­gyz edil­me­gi­niň Wa­ta­ny­my­zyň döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri­di­gi, mu­nuň bol­sa be­hiş­di be­dew­le­riň şan-şöh­ra­ty­nyň we ab­ra­ýy­nyň has-da be­len­de gal­ma­gy­ny şert­len­dir­ýän­di­gi nyg­tal­dy. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, as­so­sia­si­ýa­nyň ag­za­la­ry­nyň we ady ro­wa­ýa­ta öw­rü­len be­dew­le­riň muş­dak­la­ry­nyň sa­ny­nyň ýyl-ýyl­dan art­ýan­dy­gy bel­le­nil­di.
Soň­ra Hal­ka­ra ahal­te­ke at­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň da­şa­ry ýurt­ly ag­za­sy, Is­pa­ni­ýa Pa­ty­şa­ly­gy­nyň Ahal­te­ke at­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň pre­zi­den­ti Blan­ka de To­le­do­nyň san­ly ul­gam ar­ka­ly çy­ky­şy diň­le­nil­di.
Türk­men hal­ky­nyň dö­re­den ahal­te­ke to­hu­my­nyň dün­ýä at­şy­nas­ly­gy­nyň naý­ba­şy­sy bo­lup dur­ýan­dy­gy nyg­tal­dy. Ýew­ro­pa­ly at­şy­nas­lar be­hiş­di be­dew­le­riň gö­zel­lik bäs­le­şik­le­ri­ni yzy­gi­der­li ge­çir­ýär­ler. Seç­gi­çi­lik we ahal­te­ke be­dew­le­ri­niň baş sa­ny­ny art­dyr­mak me­se­le­le­ri­ne, Ýew­ro­pa ýurt­la­ryn­da ahal­te­ke be­dew­le­ri­niň muş­dak­la­ry­nyň sa­ny­nyň art­ma­gy­na ýar­dam ber­ýän de­giş­li iş­le­riň ge­çi­ril­me­gi­ne uly üns be­ril­ýär. Ha­nym Blan­ka de To­le­do­nyň bel­leý­şi ýa­ly, 2017-nji ýyl­da oňa «Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan at­şy­na­sy» di­ýen hor­mat­ly adyň da­kyl­ma­gy bu ugur­da alyp bar­ýan işin­de jo­gap­kär­çi­li­gi­ni art­dyr­ýar. Sö­zü­niň ahy­ryn­da Is­pa­ni­ýa­nyň we­ki­li döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za we Türk­me­nis­ta­na iň go­wy ar­zuw­la­ry­ny be­ýan et­di.
Soň­ra san­ly ul­gam ar­ka­ly as­so­sia­si­ýa­nyň da­şa­ry ýurt­ly ag­za­sy, «Ahal­te­ke in­form» (Rus­si­ýa Fe­de­ra­si­ýa­sy) žur­na­ly­nyň baş re­dak­to­ry Ýu­li­ýa Kuz­ne­so­wa çy­kyş et­di.

Ol Mosk­wa­nyň Ti­mir­ýa­zew adyn­da­ky Oba ho­ja­lyk aka­de­mi­ýa­sy­nyň at­çy­lyk mu­ze­ýi­niň iş­gä­ri bol­mak bi­len, ta­lyp­la­ra we mek­dep okuw­çy­la­ry­na rus su­rat­keş­le­ri­niň çe­ken be­hiş­di be­dew­le­ri­niň su­rat­la­ry­ny aý­ra­tyn duý­gu­lar bi­len gör­kez­ýän­di­gi­ni, at­la­ryň be­den gur­lu­şy­nyň gö­zel­li­gi, hüý-hä­si­ýet­le­ri, sport­da ga­za­nan üs­tün­lik­le­ri, ola­ryň dün­ýä at­çy­ly­gyn­da­ky ta­ry­hy or­ny ba­ra­da gür­rüň ber­ýän­di­gi­ni aýt­dy. Şeý­le hem ol «Ahal­te­ke in­form» žur­na­ly­nyň baş re­dak­to­ry we­zi­pe­sin­de 20 ýy­lyň do­wa­myn­da bu tä­sin to­hu­my iş­jeň wa­gyz edip gel­ýär. RF-niň we­ki­li 2018-nji ýyl­da «Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan at­şy­na­sy» di­ýen hor­mat­ly adyň da­kyl­ma­gy­nyň özün­de uly buý­sanç dö­red­ýän­di­gi­ni nyg­ta­dy.
Mej­li­siň do­wa­myn­da Türk­me­nis­ta­nyň Prezidentiniň Hal­ka­ra ahal­te­ke at­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň ag­za­la­ry­na – ýur­du­my­zyň at­şy­nas­la­ry­na we da­şa­ry ýurt­ly ra­ýat­la­ra Türk­men be­de­wi­niň mil­li baý­ra­my my­na­sy­bet­li «Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan at­şy­na­sy» di­ýen hor­mat­ly ady dak­mak ha­kyn­da Per­man­la­ry okal­dy. Soň­ra as­so­sia­si­ýa­nyň bu hor­mat­ly ada my­na­syp bo­lan da­şa­ry ýurt­ly ag­za­la­ry­nyň san­ly ul­gam ar­ka­ly çy­kyş­la­ry diň­le­nil­di.
Ga­za­gys­tan Res­pub­li­ka­sy­nyň «Ahal-Te­ke» at­ly ahal­te­ke at­çy­lyk ho­ja­ly­gy­nyň baş­ly­gy Ýa­kow Dik öz çy­ky­şyn­da Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýa­daw­syz ala­da­la­ry ne­ti­je­sin­de be­hiş­di be­dew­le­riň di­ňe bir myh­man­sö­ýer türk­men top­ra­gyn­da däl, eý­sem, ola­ryň ös­dü­ri­lip ýe­tiş­di­ril­ýän beý­le­ki ýurt­la­ryn­da hem dür­li da­ba­ra­la­ra gat­naş­ýan­dyk­la­ry­ny nyg­ta­dy.
Ga­za­gys­ta­nyň we­ki­li­niň bel­leý­şi ýa­ly, beý­le­ki kär­deş­le­ri bi­len bir ha­tar­da, «Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan at­şy­na­sy» di­ýen hor­mat­ly adyň da­kyl­ma­gy onuň dur­mu­şyn­da­ky aý­ra­tyn pur­sat­la­ryň bi­ri bol­dy we uly buý­sanç duý­gu­sy­ny dö­ret­di.
Soň­ra ka­na­da­ly hu­su­sy at­şy­nas Ker­ri Jo Ste­war­tyň çy­ky­şy diň­le­nil­di. Ol özü­ne «Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan at­şy­na­sy» di­ýen hor­mat­ly adyň da­ky­lan­dy­gy üçin döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za çuň­ňur ho­şal­ly­gy­ny be­ýan edip, mu­nuň ýat­dan çyk­ma­jak wa­ka bo­lan­dy­gy­ny bel­le­di.
Ha­nym Ker­ri Jo Ste­war­tyň bel­leý­şi ýa­ly, ol hä­zir­ki wagt­da ahal­te­ke be­dew­le­ri­ni ös­dü­rip ýe­tiş­dir­mek we sun­gat eser­le­ri hem-de fo­to­su­rat­lar ar­ka­ly ola­ry wa­gyz et­mek bi­len meş­gul­lan­ýar. Şeý­le hem Türk­men be­de­wi­niň mil­li baý­ra­my­na ba­gyş­la­nyp ge­çi­ril­ýän çä­re­ler ba­ra­da gür­rüň ber­ýän bir­nä­çe ki­tap­lar ne­şir edil­di. Ka­na­da­nyň we­ki­li hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da Türk­me­nis­tan­da at­çy­lyk pu­da­gy­ny ös­dür­mek, onuň öz­bo­luş­ly däp­le­ri­ni go­rap sak­la­mak, gö­zel­lik­de de­ňi-ta­ýy bol­ma­dyk ahal­te­ke be­dew­le­ri­niň dün­ýä­dä­ki ab­ra­ýy­ny has-da be­len­de gal­dyr­mak bo­ýun­ça uly iş­le­riň ama­la aşy­ryl­ýan­dy­gy­ny bel­läp, döwlet Baştutanymyzy we äh­li türk­me­nis­tan­ly­la­ry bu aja­ýyp baý­ram bi­len tüýs ýü­rek­den gut­la­dy.
Öz ge­ze­gin­de, «Türk­me­nis­ta­nyň at ga­za­nan at­şy­na­sy» di­ýen hor­mat­ly ada my­na­syp bo­lan türk­men at­şy­nas­la­ry hem tüýs ýü­rek­den çyk­ýan ho­şal­lyk söz­le­ri­ni be­ýan et­di­ler.
Hal­ka­ra ahal­te­ke at­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň mü­di­ri­ýe­ti­niň çöz­gü­di­ne la­ýyk­lyk­da, onuň dü­zü­mi­ne tä­ze ag­za­lar ka­bul edil­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, as­so­sia­si­ýa­nyň tä­ze da­şa­ry ýurt­ly ag­za­la­ry­nyň san­ly ul­gam ar­ka­ly çy­kyş­la­ry diň­le­nil­di.
«Ma­nas» gyr­gyz-türk uni­wer­si­te­ti­niň rek­to­ry, dok­tor Al­pas­lan Jeý­lan (Tür­ki­ýe Res­pub­li­ka­sy) öz çy­ky­şyn­da Hal­ka­ra ahal­te­ke at­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň ag­za­ly­gy­na ka­bul edi­len­di­gi ba­ra­da­ky hoş ha­ba­ry uly buý­sanç bi­len ka­bul eden­di­gi­ni nyg­ta­dy.
Al­pas­lan Jeý­lan Tür­ki­ýä­niň mil­li at üs­tün­dä­ki oýun­lar fe­de­ra­si­ýa­sy­na ýol­baş­çy­lyk eden döw­rün­de Türk­men be­de­wi­niň mil­li baý­ra­my my­na­sy­bet­li ge­çi­ril­ýän çä­re­le­re en­çe­me ge­zek gat­na­şan­dy­gy­ny aýt­dy. Hä­zir­ki wagt­da ol ýo­kar­da ady ag­za­lan uni­wer­si­te­tiň rek­to­ry bol­mak bi­len, bu ýo­ka­ry okuw mek­de­bin­de bi­lim al­ýan dür­li ýurt­lar­dan ge­len ta­lyp­lar bi­len bi­le­lik­de, tür­ki halk­la­ryň mil­li at üs­tün­dä­ki oýun­la­ry­nyň dün­ýä yl­myn­da we ede­bi­ýa­tyn­da my­na­syp orun al­ma­gy üçin, bu oýun­la­ra mah­sus däp­le­ri go­rap sak­la­mak we öw­ren­mek bo­ýun­ça iş alyp bar­ýar.
Soň­ra Hy­taý Halk Res­pub­li­ka­sy­nyň At­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň baş sek­re­ta­ry Ýue Gao­fen­giň çy­ky­şy diň­le­nil­di. Ýue Gao­feng Hy­ta­ýyň At­çy­lyk as­so­sia­si­ýa­sy­nyň ýol­baş­çy­sy hök­mün­de bir­nä­çe ýyl­la­ryň do­wa­myn­da Türk­men be­de­wi­niň mil­li baý­ra­my my­na­sy­bet­li ge­çi­ril­ýän çä­re­le­re gat­naş­ýan­dy­gy­ny bel­läp, hy­taý­ly at­şy­nas­la­ryň ahal­te­ke be­dew­le­ri­niň to­hu­my­ny go­rap sak­la­mak we ola­ryň baş sa­ny­ny art­dyr­mak, dün­ýä­dä­ki ab­ra­ýy­ny has-da be­len­de gal­dyr­mak üçin äh­li ta­gal­la­la­ry et­jek­dik­le­ri­ni nyg­ta­dy. Eý­ýäm köp ýyl­la­ryň do­wa­myn­da Hy­taý­da de­giş­li dü­şün­di­riş-wa­gyz iş­le­ri al­nyp ba­ryl­ýar.
Mej­li­siň jem­le­ri jem­le­nen­de, ahal­te­ke at­çy­ly­gy­ny ös­dür­me­giň mö­hüm ugur­la­ry­na deg­lip ge­çi­len­di­gi, mu­nuň bol­sa ne­ti­je­li hyz­mat­daş­lyk et­mek we tej­ri­be alyş­mak üçin uly äh­mi­ýe­te eýe­di­gi bel­le­nil­di. Bu bol­sa pu­dak­da hem­me­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­lyk et­mek üçin oňyn müm­kin­çi­lik­le­ri şert­len­dir­ýär, tä­ze tek­lip­le­ri, pi­kir­le­ri iş­läp taý­ýar­la­mak üçin iter­gi ber­ýär. Şeý­le hem ýur­du­my­zyň we da­şa­ry ýurt­ly at­şy­nas­la­ryň, beý­le­ki ugur­daş hü­när­men­le­riň ne­ti­je­li gat­na­şyk­la­ry ös­dür­mä­ge gy­zyk­lan­ma bil­dir­ýän­dik­le­ri­ne şa­ýat­lyk ed­ýär.