To­mus pas­lyn­da Mal­diw­le­riň «Vaad­hoo» ada­syn­da te­bi­gat­da seý­rek duş gel­ýän ha­dy­sa­ny syn­lap bol­ýar. Göz öňü­ne ge­ti­riň, ýal­pyl­da­wuk tol­kun­ly deň­ziň ke­na­ryn­dan ýö­räp bar­ýar­sy­ňyz. Ke­na­ra ge­lip ur­ýan ýyl­dyz­lar­dan dü­zü­len tol­kun­lar özü­ňi­zi edil ýyl­dyz­la­ryň ara­syn­da ýa­ly duý­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. «Ýyl­dyz­lar deň­zi» di­ýlip at­lan­dy­ryl­ýan «Vaad­hoo»-nyň ke­nar­la­ryn­da dö­re­ýän bu ha­dy­sa suw­da­ky mik­ro­or­ga­nizm­le­riň kis­lo­rod bi­len tä­sir­leş­me­gi esa­syn­da eme­le gel­ýär. Bu mik­ro­or­ga­nizm­le­re «fi­top­lank­ton» di­ýil­ýär. Bio­lu­mi­ne­sen­si­ýa (jan­ly or­ga­nizm ta­ra­pyn­dan ýag­ty­ly­gyň ön­dü­ril­me­gi we ýaý­ra­ma­gy) dö­red­ýän ki­çi­jik de­ňiz jan­dar­la­ry ýü­züp bar­ýar­ka tö­we­re­gi­ne elekt­rik im­pul­sy­ny iber­ýär­ler. Im­pul­syň ne­ti­je­sin­de be­lo­gy iş­jeň­leş­dir­ýän hi­mi­ki tä­sir­leş­me dö­re­ýär. Hi­mi­ki tä­sir­leş­mä­niň kis­lo­rod bi­len sür­tül­me­gi ne­ti­je­sin­de ne­on (gök çy­ra) eme­le gel­ýär. Bu ha­dy­sa ki­çi­jik mik­ro­or­ga­nizm­le­riň ke­na­ra ge­lip kis­lo­rod bi­len «çak­nyş­ýan» pur­sa­dy has aý­dyň ýü­ze çyk­ýar. Gök çy­ra de­ňiz jan­dar­la­ry üçin go­rag bo­lup hyz­mat ed­ýär.
Hin­di um­ma­ny­nyň ke­na­ry bo­lan «Vaad­hoo» ada­syn­dan baş­ga-da, Mudh­do we Ran­ga­li ada­la­ryn­da hem bu tä­sin ha­dy­sa­ny syn­lap bol­ýar. Ýal­pyl­da­wuk de­ňiz jan­dar­la­ry­nyň he­re­ke­ti gi­je­le­ri­ne has aý­dyň we owa­dan gö­rün­ýär. Sy­ýa­hat­çy­lar eli­ni suwa degrip, soň­ra çä­gä sürt­mek ar­ka­ly ýal­pyl­da­wuk ýyl­dyz­la­ry elin­de hem gö­rüp bi­ler­ler.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА