NASA-nyň 2021-nji ýylda Marsa gondurylan «Perseverance» atly alty tigirli robotyndaky MOXIE (Mars kislorod ýerinde çeşme ulanylyşy) enjamynyň kiçijik güjügiň dem almagyna ýetjek derejede kislorod öndürendigi mälim edildi. Aerokosmos edarasynyň hünärmenleri iki ýylyň dowamynda alnyp barlan tejribäniň netijesinde kislorod öndürmegi başardylar.
Astronomlar MOXIE-niň häzirki wagtda 122 gram kislorod öndürendigini, munuň bir güjügiň 10 sagatlap dem aljak howasyna barabardygyny mälim etdiler. Enjam garaşylandan has ýokary netije berip, 98 göterim arassa kislorod öndüripdir. Enjamy Massaçusets tehnologiýa institutynyň hünärmenleri işläp taýýarlapdyr.
MOXIE atly gutujyk robotyň beýleki elektron enjamlarynyň täsir etmezligi üçin altyndan ýasalypdyr. MOXIE-niň öndüren kislorody ballonynda saklanýar.
Kömürturşy gazyny kisloroda öwürmek üçin işlenip taýýarlanan enjam Ýerde birnäçe synagdan geçirilenden soňra Gyzyl planeta iberilipdi. Bu taslama geljekde Aýda ýa-da Marsda astronomlaryň zähmet çekjek beketlerinde peýdalanylmagy üçin işlenip taýýarlandy.
Aýlar AKMYRADOWA,
Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň mugallymy.