PDF
Şu gün Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynyň binasynda “Kids Ekspo: ähli zat çagalar üçin” atly özboluşly sergi-ýarmarka öz işine başlady. Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy we “Türkmen Ekspo” hususy kärhanasy tarapyndan bilelikde guralýan bu iri göwrümli gözden geçiriliş ýurdumyzda çagalar üçin niýetlenilen önümleri öndürýän döwlet we hususy pudaklara hem-de daşary ýurt kompaniýalaryna öz harytlaryny hödürlemekde netijeli meýdançadyr.
Täze okuw ýylynyň öňüsyrasynda geçirilýän çagalar harytlarynyň sergi-ýarmarkasynyň açylyş dabarasyna Mejlisiň Başlygy, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary, ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, daşary ýurtlaryň we halkara guramalaryň ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalarynyň, jemgyýetçilik guramalarynyň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylarydyr wekilleri gatnaşdylar.
Hormatly Prezidentimiziň sergä gatnaşyjylara iberen Gutlag haty üns bilen diňlenildi. Döwlet Baştutanymyz Gutlag hatynda: “Çagalaryň şatlykly gülküleri ýurdumyzyň abadançylygynyň, Watanymyzyň häzirki we ertirki gününe bolan ynamyň iň ajaýyp güwäsidir. Türkmenistanda üstünlikli durmuşa geçirilýän syýasat, şeýle hem ýörite maksatnamalar çagalaryň doly derejeli okamaklaryna, dynç almaklaryna, döretmeklerine, olaryň bilimli, ylymly, beden taýdan sagdyn, Watana wepaly şahsyýetler bolup ýetişmeklerine gönükdirilendir” diýip belleýär.
Çagalar üçin ýörite guralýan gözden geçirilişiň çäklerinde çagalar harytlary we hyzmatlar pudagyndaky täzeçil önümlerdir tehnologiýalara uly ähmiýet berilipdir. Bu ugurda ýöriteleşen meşhur kompaniýalaryň täzeçil işläp taýýarlamalarynyň tanyşdyrylyşlary göz öňünde tutulyp, bu ulgamdaky täzelikler bilen tanyşmaga, özara tejribe alyşmaga şertler bar. Şunda paýtagtymyzyň ýaşaýjylarydyr myhmanlary hususan-da körpeje jigilerimiz üçin niýetlenilen tematiki ugurly dürli görnüşli önümleriň köp sanlysyny özünde jemleýän diwarlyklar ýerleşdirilen. Sergä gelýänleri diňe bir bu ýerde görkezilýän ýokary hilli harytlaryň giň görnüşi däl-de, eýsem, olaryň täze doglandan başlap, dürli ýaşdaky çagalara niýetlenendigi hem özüne çekýär. Täze doglan çagalar üçin harytlaryň uly toplumy — geýimler, gap-gaçlar, bäbejikleri iýmitlendirmek üçin ýokumly iýmit garyndylary, arassaçylyk serişdeleri we beýleki önümler, ilkinji nobatda, ýaş ene-atalarda uly gyzyklanma döredýär.
Sergi ugurlaryna görä zolaklara bölünip, onda çagalar üçin güýmenje meýdançalary bar. Sergi-ýarmarkasyna gatnaşyjylaryň arasynda «Kämil bilim» ýaly ýurdumyzyň belli bilim merkezleri ýörite işlenip taýýarlanylan maksatnama boýunça giň ugurly bilim hyzmatlaryny ilata hödürleýärler. Ýurdumyzda sanly ulgamyň, tehnologiýanyň ösdürilmegi bilen bagly alnyp barylýan işler hem guwandyryjydyr. Oňa bagyşlanyp döredilen kiber zolagynda Aşgabatdaky Amerikan merkeziniň robotlar bäsleşigi, “Baky tylla” okuw merkeziniň programmirleme boýunça bäsleşikleri guralýar. Şol zolagyň çäginde “Sanly bilim” we “CreaKids” okuw merkezleriniň kompýuter oýunlaryny döretmek hem-de robototehnika boýunça “Memo” kompaniýasynyň hyýaly hakykat (Virtual reality-VR) bilen tanyşdyrylyş sapaklary geçirilýär. VR-ylym zolagynda “JAM Creative” agentliginiň ylmy tehnologiýa we haýwanat dünýäsine bagyşlanan bölümde-de çagalarda aýratyn gyzyklanma we höwes döretdi. Şeýle-de, “Kidsekspo 2025”-de iýmit zolaklary guralan sergi körpeler üçin ýatdan çykmajak mümkinçilikleri hödürleýär. Ikinji gezek geçirilýän sergä gatnaşýanlaryň hatarynda çagalar üçin dürli önümleriň satuwyny amala aşyrmaga ýöriteleşen iri söwda platformalary we internet dükanlary hem bar. Munda serginiň täze okuw ýylynyň öňüsyrasynda geçirilmegi göz öňünde tutulyp guralan, mekdep harytlaryny özünde jemleýän pawilýonlary hemmelerde aýratyn gyzyklanma döredýär. Bu ýerde mekdepde çagalar üçin zerur ähli okuw esbaplary jemlenen.
Iri göwrümli gözden geçirilişiň çäklerinde el işine ussatlaryň taýýarlan önümleriniň ýarmarkasy-da geçirilýär. Onuň üçin ýörite döredijilik ussatlyk sapaklaryna bagyşlanan zolak guralyp, bu ýerde “Art bazar”, “Nur art” ýaly merkezleriň el işleriniň ussatlyk sapaklaryna çagalar höwes bilen gatnaşýarlar. Ussat hünärmenleriň geçirýän höweslendiriji sapaklarynda halkymyzyň milli sungatynyň özboluşly aýratynlyklaryny özünde jemleýän sungat eserleri-de görkezilýär.
Sergä körpeje jigilerimiziň işjeň gatnaşmagy onuň esasy aýratynlygy boldy. “Miras” ýaly ýurdumyzyň belli modeller öýleriniň täze taýýarlan, owadan çaga lybaslarynyň görkeziliş dabarasy hem hut şolara gönükdirildi. Zehinli dizaýnerlerimiz tarapyndan döredilen her bir lybas özünde däp bolan milli äheňleri we dünýäniň häzirki zaman modasynyň ýörelgelerini sazlaşykly utgaşdyrmak bilen, gaýtalanmajak eserler hödürlendi.
Belläp geçişimiz ýaly, Kids ekspo 2025: Ähli zat çagalar üçin sergi-ýarmarkasynyň çäklerinde mekdep okuwçylarynyň arasynda Mental arifmetika boýunça bäsleşikler guralýar. Türkmenistanyň Bilim ministrliginiň hem-de bilim merkezleriniň bilelikde guramagynda geçirilen bäsleşikler ýurdumyzyň çar künjeginden 6-14 ýaşly mekdep okuwçylarynyň 120-e golaýyny bir ýere jemleýär. Körpe zehinlerden başga-da, bu bäsleşikleriň hormatly myhmanlarynyň biri Melik Duýar. Türkiýeli myhman “Mega Hafyza” guramasynyň esaslandyryjysy we ýolbaşçysy, MEMORIAD Bütindünýä zehin sportlary Federasiýasynyň esaslandyryjylarynyň biri, şeýle hem halkara derejeli emin bolup durýar. “Mega Hafyza” Türkiýe Respublikasynyň paýtagty Ankara şäherinde ýerleşip, dürli ýaşly çagalara ýat tutmak usuly arkaly matematika öwredýär hem-de oňa degişli okuw esbaplaryny taýýarlaýar.
Meýilnama laýyklykda, şu gün okuwçylar Mental arifmetikanyň Flaş anzan marafony boýunça bäsleşerler. Bäsleşik 45-50 minut dowam eder. Soňra çagalaryň ukyp başarnyklary boýunça “Gözýetmez zehinler” alty bäsleşigiň jemleýji tapgyry geçiriler we SMS arkaly ses berişlik netijesinde belli bolar.
Şeýle-de, bäsleşikleriň çäklerinde ýurdumyzyň zehinli okuwçylary mental arifmetikanyň 3 görnüşi boýunça dünýä rekordyny goýmaga synanyşarlar. Olar çalt Flaş Anzan. 0,3 sekunt tizlik bilen çalşyp duran 150 sany 2 belgili sanlary goşmak bolup, onda netije yzygiderli 5 gezek dogry bolmaly. Ikinji dünýä rekordy, iň çalt ýatdan goşmak. Ekrandaky tablisada çem gelen 100 sany 1 belgili sanlary dogry goşmak. Netije yzygiderli 3 gezek dogry bolmaly. Üçünji dünýä rekordy bolsa, iň çalt ýatdan köpeltmek. 8 belgili sanlary 8 belgili sanlara 10 gezek ýatdan çalt we dogry köpeltmek.
Bäsleşikleriň ahyrynda oňa gatnaşanlara we ýeňijilere ýadygärlik höweslendiriji sowgatlar we Hormat hatlary gowşurylar.
Ähli zat çagalar üçin mowzugy bilen geçirilýän sergi 23-nji awgusta çenli ýaş raýatlary kabul eder.
