Dün­ýä­de kä­bir jan­dar­lar nä­çe ýyl­lar ge­çen­di­gi­ne ga­ra­maz­dan, şol bir dur­kun­da sak­lan­ýar, ýag­ny ola­ra wagt tä­sir et­me­ýär. Iň uzak ýa­şa­ýan jan­dar­la­ryň sa­na­wyn­da de­ňiz jan­dar­la­ry we süý­re­ni­ji­ler öň­de­li­gi eýe­le­ýär. Eý­sem, «Dün­ýä ömür­lik ge­len ýa­ly» di­ýil­ýän bu jan­dar­lar haý­sy­lar­ka?! Ge­liň, ola­ryň kä­bi­ri bi­len ta­nyş bo­la­lyň!

«Tur­ri­top­sis dohr­nii». Yl­my dün­ýä­de «öl­mez me­du­za» ady bi­len ta­nal­ýan de­ňiz jan­da­ry­nyň bu gör­nü­şi Or­ta­ýer deň­zi­niň ýy­ly suw akym­la­ryn­da ýa­şa­ýar. Bu jan­dar gar­rap baş­lan­da öý­jük­le­rini ýaş­ly­gyn­da­ky ýa­ly tä­ze­den di­keld­ýär. Baş­ga­ça aý­dy­lan­da, me­du­za­nyň bu gör­nü­şi gar­ran wag­ty ýa­şa­ma­ga tä­ze­den baş­la­ýar. Alym­la­r bu ýag­da­ýy trans­di­fe­ren­si­ýa (öý­jük­le­riň öz-özü­ni gaý­ta­dan di­kelt­me­gi) di­ýip at­lan­dyr­dy­lar.
Galapagos pyş­ba­gasy. Ga­la­pa­gos ada­la­ryn­da­ky äpet pyş­ba­ga­lar 150 ýyl­dan ýo­ka­ry ýa­şy bi­len ta­pa­wut­lan­ýar. Pyş­ba­ga­la­ryň iň ýa­şy ulu­sy şu ýyl 192 ýa­şan Jo­na­tan ha­sap­lan­ýar. Ke­ra­mat­ly Ýe­le­na ada­syn­da ýa­şa­ýan bu pyş­dyl gu­ry ýer jan­dar­la­ry­nyň iň gar­ry­sy ha­sap­lan­ýar. Pyş­ba­ga­la­ryň öý­jü­gi­niň tä­ze­len­me­gi örän ha­ýal bolsa-da, üz­nük­siz ösüş­de bol­ýar.
Gren­lan­di­ýa aku­la­sy. Ark­ti­ka­nyň çuň suw­la­ryn­da ýa­şa­ýan Gren­lan­di­ýa aku­la­sy iň uzak ýa­şa­ýan oňur­ga­ly jan­dar ha­sap­lan­ýar. Aku­la­nyň bu gör­nü­şi 400 ýy­la çen­li ýa­şap bil­ýär. Gren­lan­di­ýa aku­la­sy­nyň be­de­ni ha­ýal alyş-çal­şy­ga we öý­jük­le­ri­niň ösen dikeliş ulgamyna eýedir. Uzyn­ly­gy 7,5 met­re çen­li ýet­ýän äpet ba­lyk ownuk ba­lyklar we de­ňiz guş­la­ry bi­len iý­mit­len­ýär. So­wuk suw­da ýa­şa­ýan Gren­lan­di­ýa aku­la­sy ha­ýal ýüz­ýän­di­gi bi­len ta­pa­wut­lan­ýar.
Tua­ta­ra. Gu­ry ýer­de ýa­şa­ýan hažžygyň iň uzak ýa­şa­ýa­ny tua­ta­ra ha­sap­lan­ýar. 60 ýyl­dan 100 ýy­la çen­li ýa­şa­ýan bu süý­re­ni­ji­ler örän ha­ýal ösü­şe eýe bo­lup, 15 ýaş­da kä­mil­li­ge ýet­ýär.
111 ýa­şyn­da­ky Gen­ri at­ly tua­ta­ra süý­re­nij­ile­riň iň gar­ry­sy ha­sap­lan­ýar. Bu süý­re­ni­ji Tä­ze Ze­lan­di­ýa­nyň Kwins se­ýil­gä­hin­de adam­la­ryň gö­zeg­çi­li­gin­de ide­dil­ýär.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА