Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Galkynyşy döw­rün­de türk­men hal­ky­nyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň ba­şy­ny baş­lan be­ýik iş­le­ri­niň hä­zir­ki dö­wür­de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da üs­tün­lik­li do­wam et­diril­me­gi ne­ti­je­sin­de he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­lyk we «Açyk ga­py­lar» sy­ýa­sa­ty­ny ýö­red­ýän, dün­ýä ýurtlary bi­len hoş­ni­ýet­li, dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ry ýo­la goý­ýan Türk­me­nis­tan de­ňiz, ho­wa, de­mir ýol we aw­to­mo­bil gat­naw­la­ry­ny öz içi­ne al­ýan Gün­do­gar–Gün­ba­tar we De­mir­ga­zyk–Gü­nor­ta ulag-üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­ri­niň hä­zir­ki za­man ul­ga­my­ny dö­ret­mek bo­ýun­ça iri tas­la­ma­la­ry üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­ýär. Ýur­du­my­zyň ulag-kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­ga­my iň öň­de­ba­ry­jy yk­dy­sa­dy pi­kir-ga­ra­ýyş­la­ra esas­lan­ýan döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň mö­hüm ug­ry hök­mün­de ok­gun­ly öz­ger­ýär.
Döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ug­ry hök­mün­de bar­ha ro­waç­lan­ýan ulag-kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­ga­my mö­hüm we gel­je­gi uly bo­lan ugur bol­mak bi­len, dün­ýä­niň äh­li döw­let­le­ri bi­len öza­ra bäh­bit­li hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy ös­dür­me­giň we ýur­du­my­zyň ok­gun­ly ösüş­le­ri­niň yg­ty­bar­ly bin­ýa­dy­na öw­rül­ýär. Be­ýik Ýü­pek ýo­lu­nyň çat­ry­gyn­da ýer­leş­ýän ýur­du­myz bu ga­dy­my ýo­luň dün­ýä­dä­ki ta­ry­hy äh­mi­ýe­ti­ni gaý­ta­dan di­kelt­mä­ge uly äh­mi­ýet be­rip, ulag-kom­mu­ni­ka­si­ýa ul­ga­myn­da se­bi­tiň döw­let­le­ri, hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len mö­hüm tas­la­ma­la­ry dur­mu­şa ge­çir­ýär.
Ýurdu­myz tarapyndan se­bit we hal­ka­ra de­re­je­li iri fo­rum­lar­da ulag ul­ga­my­nyň hyz­mat­la­ry­ny hem­me­ler üçin amat­ly, bäs­deş­li­ge ukyp­ly in­no­wa­si­on teh­no­lo­gi­ýa­lar esa­syn­da ama­la aşyr­mak ba­bat­da wa­jyp baş­lan­gyç­la­r yzy­gi­der­li öňe sür­ülýär­. Mu­ňa Gahryman Arkadagymyzyň şu ýy­lyň 1-nji mar­tyn­da üçün­ji An­tal­ýa dip­lo­ma­ti­ýa fo­ru­myn­da­ky çy­ky­şy hem aý­dyň my­sal bo­lup bi­ler. Milli Liderimiz öz çy­ky­şyn­da «Inkl­ýu­ziw ulag ul­ga­my­nyň ke­ma­la ge­ti­ril­me­gi­niň hal­ka­ra söw­da­nyň, ma­ýa go­ýum iş­jeň­li­gi­niň art­ma­gy­na tä­sir et­jek­di­gi düş­nük­li­dir» di­ýip bel­le­di.
Ýur­du­myz­da içer­ki we üs­ta­şyr ulag gat­naw­la­ry­nyň yzy­gi­der­li art­ma­gy onuň de­mir ýol, de­ňiz-der­ýa, ho­wa we aw­tou­lag gör­nüş­le­ri­niň äh­li­si üçin mah­sus hä­si­ýe­te eýe bol­dy. Her bir ulag gör­nü­şi­niň öz­bo­luş­ly aý­ra­tyn­ly­gy­ny na­za­ra alyp, ola­ryň ne­ti­je­li ara­bag­la­ny­şy­gy­ny ga­zan­mak, he­re­ke­ti­niň bü­tin do­wa­myn­da howp­suz­ly­gy üp­jün et­mek ba­bat­da mak­sat­na­ma­la­ýyn çä­re­ler ge­çi­ril­ýär.
Bu ugur­da ýur­du­my­zyň Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy bi­len iş­jeň hä­si­ýe­te eýe bo­lan hyz­mat­daş­ly­gy aý­ra­tyn bel­le­nil­mä­ge my­na­syp­dyr. Ge­çen ýy­lyň 16-njy ma­ýyn­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 77-nji ses­si­ýa­sy­nyň 70-nji ple­nar mej­li­sin­de Türk­me­nis­ta­nyň baş­lan­gy­jy esa­syn­da, Mil­let­ler Bi­le­le­şi­gi­ne ag­za döw­let­le­riň bi­ra­gyz­dan gol­da­ma­gyn­da 26-njy no­ýab­ry «Bü­tin­dün­ýä dur­nuk­ly ulag gü­ni» di­ýip yg­lan et­mek ha­kyn­da Ka­rar­na­ma­nyň ka­bul edil­me­gi mu­nuň aý­dyň my­sal­la­ry­nyň bi­ri­dir.
Ho­wa ulag­la­ry pu­da­gy hal­ka­ra gat­na­şyk­la­ry­nyň esa­sy köp­rü­si bo­lup hyz­mat ed­ýär. Ýurdumyzda ulag ul­ga­myn­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk iş­jeň­leş­di­ri­lip, ulag­la­ryň beý­le­ki gör­nüş­le­ri bi­len bir ha­tar­da, mil­li awia­si­ýa­myz hem tä­ze de­re­jä çy­ka­ryl­ýar. Ho­wa ulag­la­ry ar­ka­ly ýük­le­ri da­şa­ma­gyň hem-de ýo­lag­çy­la­ry gat­nat­ma­gyň hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­mak we yg­ty­bar­ly­ly­gy­ny üp­jün et­mek ýur­du­my­zyň ulag-üs­ta­şyr müm­kin­çi­lik­le­ri­ni ne­ti­je­li peý­da­lan­ma­gyň mö­hüm şer­ti­dir.
Ho­wa ula­gy pu­da­gyn­da­ky gat­na­şyk­lar 50-den gow­rak hal­ka­ra yla­la­şyk­la­ryň we kon­wen­si­ýa­la­ryň esa­syn­da ama­la aşy­ryl­ýar. Türk­me­nis­tan BMG-niň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­ny ut­gaş­dy­ry­jy ýö­ri­te­leş­di­ri­len eda­ra­sy bo­lup dur­ýan Hal­ka­ra ra­ýat awia­si­ýa gu­ra­ma­sy­nyň (IKAO), Awia­si­ýa we ho­wa gi­ňiş­li­gi­ni ulan­mak bo­ýun­ça ge­ňe­şiň hem-de Döw­le­ta­ra awia­si­ýa ko­mi­te­ti­niň ag­za­sy­dyr, şeý­le hem Ýew­ro­pa­nyň Awia­si­ýa howp­suz­ly­gy agent­li­gi bi­len hyz­mat­daş­lyk ed­ýär.
Uçuş­la­ryň howp­suz­ly­gy­ny we Türk­me­nis­ta­nyň ho­wa gi­ňiş­li­gi­niň üs­ta­şyr ge­çel­ge­le­riň tyg­şyt­ly ulan­ma­sy­ny üp­jün et­mek üçin de­mir­ga­zyk-gü­nor­ta we gün­do­gar-gün­ba­tar ugur­la­ry bo­ýun­ça tä­ze ho­wa ýol­la­ry gi­ri­zil­ýär, bu bol­sa ho­wa gat­naw­la­rynyň dep­gin­li­li­gi­ni art­dyr­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär.
Da­şa­ry ýurt awia­kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň üs­ta­şyr uçuş­lar we uçar­la­ryň ýan­gy­jy­nyň üs­tü­ni dol­mak üçin ýur­du­my­zyň ho­wa gi­ňiş­li­gi­ni peý­da­lan­ma­ga bo­lan gy­zyk­lan­ma­la­ry gör­ne­tin art­dy. Ho­wa gat­naw­la­ry­nyň iş­jeň­li­gi hem yzy­gi­der­li ös­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, da­şa­ry ýurt kom­pa­ni­ýa­la­ry Ýew­ro­pa bi­len Azi­ýa­nyň ara­syn­da­ky has gys­ga, iň tä­ze do­lan­dy­ryş, na­wi­ga­si­ýa teh­ni­ka­la­ry bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan ugur­lar bo­ýun­ça he­re­ket et­me­gi ile­ri tut­ýar­lar.
Howp­suz ae­ro­na­wi­ga­si­on hyz­mat et­me­si üçin Türk­me­nis­ta­nyň ho­wa men­zil­le­ri «Tha­les» öň­de­ba­ry­jy fran­suz kom­pa­ni­ýa­sy­nyň ho­wa he­re­ke­ti­ni do­lan­dyr­ma­gyň ra­dio­lo­ka­si­on we na­wi­ga­si­on in­no­wa­si­on se­riş­de­le­ri bi­len en­jam­laş­dy­ry­lan. Hä­zir­ki gün­de ýur­duň ho­wa gi­ňiş­li­gin­de Ho­wa he­re­ke­ti­ni do­lan­dy­ryş gul­lu­gy ta­ra­pyn­dan dün­ýä­niň 200-den gow­rak awia­kom­pa­ni­ýasy­nyň ho­wa gä­mi­le­ri­ne hyz­mat edil­ýär.
«Türk­me­nis­ta­nyň ra­ýat awia­si­ýa­sy­ny ös­dür­me­giň 2012–2030-njy ýyl­lar üçin Mil­li mak­sat­na­ma­sy­ny» tap­gyr­la­ýyn ama­la aşyr­ma­gyň çäk­le­rin­de ýe­ri­ne ýe­ti­ri­len iş­le­riň ne­ti­je­sin­de ýur­du­my­zyň äh­li ho­wa men­zil­le­ri hal­ka­ra ül­ňü­le­ri­ne la­ýyk de­re­jä ge­ti­ril­di. Hä­zir­ki wagt­da di­ňe bir paý­tag­ty­my­zyň Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li däl-de, se­bit­le­riň ho­wa men­zil­le­ri hem is­len­dik ky­sym­ly we ýük gö­te­ri­ji­li­gi bo­lan uçar­la­ry ka­bul et­mä­ge ukyp­ly­dyr. Ho­wa men­zil­le­ri ho­wa gä­mi­le­ri­niň he­re­ke­ti­ni ada­ty däl ho­wa şert­le­rin­de-de howp­suz do­lan­dyr­mak, uçuş­la­ryň yk­dy­sa­dy taý­dan tyg­şyt­ly­ly­gy­ny üp­jün et­mek üçin kä­mil teh­ni­ki se­riş­de­ler bi­len en­jam­laş­dy­ryl­dy.
Ho­wa ula­gy ar­ka­ly hal­ka­ra gat­naw­la­ry mun­dan beý­läk-de gi­ňelt­mek mak­sa­dy bi­len, «Türk­me­nis­tan» awia­kom­pa­ni­ýa­sy­nyň awia­par­ky­nyň üs­ti dün­ýä­niň öň­de­ba­ry­jy önüm ön­dü­ri­ji­le­ri­niň, hu­su­san-da, «Boeing» we «Air­bus» ýa­ly kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň döw­re­bap ýo­lag­çy we ýük uçar­la­ry bi­len ýe­ti­ril­ýär. Türk­me­nis­tan­da bar bo­lan awia­par­kyň ne­ti­je­li gi­ňel­dil­me­gi stra­te­gik hä­si­ýe­te eýe bo­lup, yk­dy­sa­dy we üs­ta­şyr bäh­bit­le­ri ga­zan­ma­gy mak­sat edin­ýär. Mil­li awia­kom­pa­ni­ýa­myz Azi­ýa­nyň iň howp­suz awia­kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň ha­ta­ry­na gir­ýär, onuň se­bit gat­naw­la­ryn­da öň­de­ba­ry­jy bol­ma­gy üçin äh­li şert­ler bar. Hä­zir­ki wagt­da bir­nä­çe ýurt­lar bi­len ýo­lag­çy we ýük ho­wa gat­naw­la­ry ýo­la go­ýul­dy, şeý­le hem ola­ryň çä­gi­ni gi­ňelt­mek bo­ýun­ça de­giş­li iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Mu­nuň özi yk­dy­sa­dy gat­na­şyk­la­ryň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gy­na ýar­dam eder.
«Döw­let adam üçin­dir!» di­ýen asyl­ly ýö­rel­gä­ni öňe sü­ren Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň, Di­ýa­ry­my­zy ösüş­le­riň röw­şen ýo­ly bi­len öňe alyp bar­ýan «Wa­tan di­ňe hal­ky bi­len Wa­tan­dyr! Döw­let di­ňe hal­ky bi­len döw­let­dir!» diý­ýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ja­ny sag, öm­ri uzak, tu­tum­ly iş­le­ri ro­waç bol­sun!

Ha­jy­mäm­met NY­ÝAZ­GEL­DI­ÝEW,
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň «Türkmenhowaýollary» agentliginiň Aşgabat Halkara howa menziliniň Howa hereketini guramagyň bir bitewi ulgamynyň Baş merkeziniň raýat sektorynyň uly dispetçeri.