Mä­lim bol­şy ýa­ly, ýur­du­myz­da her ýy­lyň 1–30-njy sent­ýab­ry ara­ly­gyn­da «Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy – öm­rü­mi­ziň ra­hat­ly­gy» di­ýen at bi­len bi­raý­lyk çä­re­le­ri ge­çi­ril­ýär. Bu bi­raý­ly­gyň do­wa­myn­da ge­çi­ril­ýän çä­re­le­riň giň top­lu­my ýurt aba­dan­çy­ly­gy­ny sak­la­ma­ga, ýur­du­myz­da ýol he­re­ke­ti­niň düz­gün­le­ri­niň ber­jaý edil­me­gi ne­ti­je­sin­de ila­tyň sag­ly­gy­ny go­ra­ma­ga, ýol-ulag ha­dy­sa­la­ry se­bäp­li dö­re­ýän şi­kes­le­riň we ma­ýyp­ly­gyň öňü­ni al­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir.
Tä­ze okuw ýy­ly­nyň baş­lan­ma­gy bi­len, okuw­çy­lar­dyr ta­lyp­la­ryň gat­na­wy artýar. «Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy – öm­rü­mi­ziň ra­hat­ly­gy» di­ýen şy­gar as­tyn­da ge­çi­ril­ýän bi­raý­ly­gyň do­wa­myn­da ça­ga­la­ra ge­çel­gä­niň ýok ýe­rin­den geç­me­giň howp­lu­dy­gy­ny, ýol­da düz­gün-ter­ti­be gö­rä he­re­ket et­me­li­di­gi­ni öw­ret­mek örän mö­hüm­dir.
Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mä­ge de­giş­li iş­le­ri dur­mu­şa ge­çir­mek­de «Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny we ýol he­re­ke­ti­niň ka­da­la­ry­ny kes­git­le­ýän beý­le­ki hu­kuk na­ma­la­ry mö­hüm ka­da­laş­dy­ry­jy bin­ýat bo­lup hyz­mat ed­ýär. Bu Ka­nun döw­le­ti­mi­ziň çä­gin­de ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­me­giň hu­kuk esa­sy­ny kes­git­le­ýär, ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy çyg­ryn­da dö­re­ýän gat­na­şyk­la­ry düz­gün­leş­dir­ýär we ra­ýat­la­ryň ja­ny­ny, sag­ly­gy­ny we em­lä­gi­ni go­rap sak­la­ma­gy üp­jün et­mä­ge, ola­ryň hu­kuk­la­ry­ny we ka­nu­ny bäh­bit­le­ri­ni, şeý­le hem daş­ky gur­şa­wy go­ra­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir.
Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy­ny ga­zan­mak, il­kin­ji no­bat­da, he­re­ke­te gat­na­şy­jy­la­ryň ýol he­re­ke­ti­niň ka­da­la­ry­ny dog­ry ber­jaý ediş­le­ri­ne bag­ly. Aw­tou­la­gy bel­le­nen tiz­lik­den ýo­ka­ry sür­mek, py­ýa­da­lar üçin göz öňün­de tu­tul­ma­dyk ýer­ler­den ýo­ly ke­sip geç­mek ýol-ulag ha­dy­sa­la­ry­nyň dö­re­me­gi­ne ge­ti­rip bil­ýän ýa­ra­maz ýag­daý­lar­dyr. Ýol-ulag ha­dy­sa­sy­nyň we düz­gün boz­ma­la­ryň öňü­ni al­mak mak­sa­dy bi­len, py­ýa­da­la­ryň hem borç­la­ry kes­git­le­nen­dir. Ola­ra la­ýyk­lyk­da, py­ýa­da­lar müm­kin bol­du­gy­ça aw­tou­lag­la­ryň gat­naw bö­le­gin­den peý­da­lan­ma­ly däl, eger peý­da­la­naý­sa­lar hem örän se­re­sap­ly bol­ma­ly.
Eda­ra-kär­ha­na­lar­da, önüm­çi­lik pu­dak­la­ryn­da sü­rü­ji­le­riň ara­syn­da wa­gyz-ne­si­hat çä­re­le­ri­ni ge­çir­mek «Ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy – öm­rü­mi­ziň ra­hat­ly­gy» at­ly bi­raý­ly­gyň do­wa­myn­da yzy­gi­der­li hä­si­ýe­te eýe bol­ýar. Ýol-ulag ha­dy­sa­la­ry­nyň öňü­ni al­mak üçin, sü­rü­ji­le­riň ýol he­re­ke­ti­niň ka­da­la­ryn­da gör­ke­zi­len ta­lap­lar esa­syn­da öz­le­ri­niň üs­tü­ne ýük­le­nen borç­la­ry hök­ma­ny ýag­daý­da ýe­ri­ne ýe­tir­me­li­dik­le­ri ba­ra­da­ky gür­rüň şol çä­re­ler­dä­ki çy­kyş­la­ryň öze­ni­ni düz­ýär. Sü­rü­ji­le­re ilat­ly ýer­ler­de sa­gat­da 60 ki­lo­metr tiz­lik­den ýo­ka­ry bol­ma­dyk tiz­lik bi­len he­re­ket et­mä­ge rug­sat be­ril­ýän­di­gi, her bir sü­rü­ji­niň ýol he­re­ke­ti­niň ka­da­la­ryn­da gör­ke­zi­len ta­lap­la­ry ýe­ri­ne ýe­tir­me­gi esa­syn­da ýol-ulag ha­dy­sa­la­ry­nyň öňü­ni al­mak­da uly ne­ti­je­le­ri ga­za­nyp bol­jak­dy­gy wa­gyz-ne­si­hat çä­re­le­rin­de öw­ran-öw­ran nyg­tal­ýar.
Ra­ýat­la­ryň ýa­şa­ýyş-dur­muş de­re­je­si­ni döw­rüň ösen ta­lap­la­ry­na la­ýyk ge­tir­mek mak­sa­dy bi­len, ýur­du­myz­da äh­li amat­lyk­la­ry bo­lan aw­to­mo­bil ýol­la­ry, es­ta­ka­da­lar, köp­rü­ler yzy­gi­der­li gu­rul­ýar. Ýol­la­ryň ug­run­da döw­re­bap du­ral­ga­la­ryň, ýe­ras­ty, ýe­rüs­ti ge­çel­ge­le­riň, he­re­ke­tiň ka­da­ly ýo­la go­ýul­ma­gy­na müm­kin­çi­lik ber­ýän ýo­ly­şyk­la­ryň we beý­le­ki de­giş­li en­jam­la­ryň bol­ma­gy sü­rü­ji­le­re, py­ýa­da­la­ra he­re­ket et­mek­de amat­ly şert­le­ri dö­red­ýär.
Ýol he­re­ke­ti­niň ka­da­la­ry­nyň bo­zul­ma­gy­na ge­tir­ýän hem-de köp duş gel­ýän düz­gün boz­ma­la­ryň gör­nüş­le­ri ba­ra­da wa­gyz-ün­dew çä­re­le­ri­niň yzy­gi­der­li ge­çi­ril­me­gi ola­ryň öňü­niň alyn­ma­gy­na uly iter­gi ber­ýär. Teh­ni­ki taý­dan nä­saz ulag­la­ryň sü­rül­me­gi­ni, aw­tou­lag­la­ryň ýo­ka­ry tiz­lik­ler­de do­lan­dy­ryl­ma­gy­ny, ýo­ly­şy­gyň ga­da­gan edi­ji yşy­gyn­da ge­çil­me­gi­ni, çat­ry­ga gel­nip dur­lan­da, py­ýa­da ge­çel­ge­si­niň üs­tün­de ula­gyň sak­lan­ma­gy­ny, py­ýa­da­la­ryň kö­çe­den ge­çen­le­rin­de nä­dog­ry geç­mek­le­ri­ni hem-de beý­le­ki­le­ri ýol-ulag ha­dy­sa­la­ry­nyň ýü­ze çyk­ma­gy­na ge­tir­ýän düz­gün bo­zul­ma­la­ry­nyň ha­ta­ryn­da gör­kez­mek bo­lar. Şu­lar ýa­ly düz­gün bo­zul­ma­la­ra her bir ra­ýat jo­gap­kär­li ga­ramalydyr, dog­ry ne­ti­je çy­karyp, ýol he­re­ke­ti­niň ka­da­la­ry­ny gy­şar­nyk­syz ýe­ri­ne ýe­tir­melidir.
Ýol­da ýö­re­me­giň me­de­ni­ýe­ti­niň do­ly we dog­ry ber­jaý edil­mez­li­gi ýol-ulag ha­dy­sa­la­ry­nyň ýü­ze çyk­ma­gy­nyň se­bä­bi bol­ýar. Şo­ňa gö­rä-de, ýol he­re­ke­ti­ne gat­na­şy­jy is­len­dik ýo­lag­çy­nyň ün­si ýol­da bol­ma­ly­dyr we ol ýol he­re­ket­le­ri­niň düz­gün­le­ri­ni ber­jaý et­mä­ge borç­lu­dy­gy­ny unut­ma­ly däl­dir.
Adam öm­rü­niň äh­li zat­dan gym­mat­ly­dy­gy­ny unut­maň! Çün­ki ýol he­re­ke­ti­niň howp­suz­ly­gy – öm­rü­mi­ziň ra­hat­ly­gy­dyr.

Ýal­kap HU­DAÝ­BER­DI­ÝEW,
Ahal welaýatynyň Gökdepe etrap Polisiýa bölüminiň polisiýanyň Ýol gözegçilik bölümçesiniň wagyz-nesihat işleri boýunça gözegçisi, polisiýanyň uly leýtenanty.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА