50 ýyl mun­dan ozal, Ger­ma­ni­ýa Fe­de­ra­tiw Res­pub­li­ka­syn­da il­kin­ji ban­ko­mat or­naş­dy­ryl­ýar. Baş­da on­dan diňe bel­li adam­la­ra pul al­ma­ga rug­sat ber­lip, on­dan peý­da­lan­mak aň­sat bir iş däl­di. “Elekt­ron ha­sap­gä­ri” şot­lan­di­ýa­ly Şe­pard-Bar­ron oý­lap tap­ýar. Il­kin­ji sa­par şeý­le en­jam 1967-nji ýyl­da Lon­don­da ornaşdyryl­ýar. Be­ýik Bri­ta­ni­ýa­nyň yzy­sü­re bu işi GFR has-da ös­dür­ýär. Bu ýer­de il­kin­ji ban­ko­mat 1968-nji ýy­lyň 27-nji ma­ýyn­da, ýag­ny 50 ýyl mun­dan ozal peý­da bol­ýar. Bu wa­ka Týu­bin­gen­dä­ki “Spar­kas­se” ban­ky­nyň bir şa­ham­ça­syn­da bo­lup geç­ýär. Bu ban­kyň şol dö­wür­dä­ki iş­gä­ri El­mar Ýa­uh öz şa­ham­ça­sy­nyň dö­wür bi­len aýak­daş git­me­gi­ni is­läp “Spar­kas­se”-de tä­ze teh­ni­ki en­ja­myň do­wam­ly iş­le­me­gi üçin ta­gal­la ed­ýär.
Ger­ma­ni­ýa­da il­kin­ji ban­ko­mat Alen­däki “Os­ter­tag” fir­ma­sy ta­ra­pyn­dan dö­re­dil­ýär. As­ly­ýe­ti­ne ga­ra­nyň­da, ol müň ki­log­ram ag­ram­da­ky seýf bo­lup­dyr. On­dan peý­da­lan­mak hem ýe­ňil düş­män­dir. Bi­rin­ji­den, müş­de­ri­niň di­wa­ryň için­den gur­lan en­ja­my aç­mak üçin aý­ra­tyn gör­nüş­li iki diş­li aça­ry bo­lup­dyr. Ikin­ji­den, ula­ny­jy­nyň şah­sy­ýe­ti­ni tas­syk­la­mak üçin bank­da taý­ýar­la­nan plas­tik kart ge­rek bo­lup­dyr. Üçün­ji­den bol­sa, pul al­mak üçin per­fo­kar­ty goý­mak­da we ban­kyň be­ren ka­gy­zy­ny al­mak­da ýe­ter­lik de­re­je­de kö­senç­lik­ler bo­lup­dyr. Müş­de­ri şu amal­la­ryň äh­li­si­ni ber­jaý eden­den soň­ra, nagt pul alyp bi­lip­dir.
Ger­ma­ni­ýa­nyň ilkinji ban­ko­ma­tyn­da baş­ga aý­ra­tyn­lyk­lar hem bo­lup­dyr. Bel­läp geç­me­li aý­ra­tyn­lyk­la­ryň bi­ri Týu­bin­gen­dä­ki ban­ko­ma­ty di­ňe mü­ňe go­laý adam­ ula­nyp bi­lip­dir. Olar te­le­ke­çi­ler­den we er­kin hü­när­li we­kil­ler­den yba­rat bo­lup­dyr.
1969-njy ýy­lyň mag­lu­mat­la­ry­na na­zar aý­la­nyň­da “Spar­kas­se” ban­ko­ma­ty köp­lenç dynç alyş gün­le­ri iş­läp­dir. Ha­çan­-da, mag­nit zo­lak­ly we pin kod­ly ban­kyň de­bet kar­ty ula­ny­şa gi­ri­zi­len­den soň­ra, ýag­daý bü­tin­leý öz­ge­rip­dir. Şol pur­sat­dan baş­lap, ýurt­da ban­ko­mat­la­ryň sa­ny ar­typ ug­rap­dyr. Eý­ýäm 2015-nji ýyl­da Ger­ma­ni­ýa­dada 61 müň 100 ban­ko­mat ula­nyş­da bo­lup­dyr. Ger­ma­ni­ýa­da nagt däl ha­sap­la­şyk müm­kin­çi­li­gi he­mi­şe gi­ňe­ýär. Hä­zir­ki wagt­da iň ow­nuk sa­tyn alyş­lar hem bank kar­ty ar­ka­ly ama­la aşy­ry­lyp, kart ar­ka­ly tö­leg edil­ýän dü­kan­la­ryň, gar­ba­nyş­ha­na­la­ryň sa­ny git­di­gi­çe art­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА