Rus­si­ýa­nyň Ural dag­la­ry, Ga­za­gys­ta­nyň Ça­ryn we Žoň­gar-ala­ta­wy mil­li go­rag­ha­na­la­ry we Mol­do­wa­nyň Niž­niý Prut bi­os­fe­ra go­rag­ha­na­sy Bü­tin­dün­ýä sa­na­wy­nyň üs­tü­ni ýe­tir­di. 23-28-nji iýul aralygynda In­do­ne­zi­ýa­nyň Pa­lem­bang şä­he­rin­de ÝU­NES­KO-nyň “Adam we bi­os­fe­ra” mak­sat­na­ma­synyň Hal­ka­ra ko­or­di­na­si­on ge­ňe­şi­niň no­bat­da­ky mas­la­ha­ty ge­çi­ril­di. Oňa gat­na­şy­jy­lar bi­os­fe­ra go­rag­ha­na­la­ry­nyň Bü­tin­dün­ýä sa­na­wy­na 24 sa­ny tä­ze me­ka­ny, şol san­da Rus­si­ýa­da­ky, Ga­za­gys­tan­da­ky we Mol­do­wa­da­ky go­rag­ha­na­la­ry gi­riz­me­li di­ýen ka­ra­ra gel­di­ler.
– Bu ekoul­gam­lar­da bio­dür­lü­li­gi go­ra­mak we te­bi­gy baýlyklary oý­la­ny­şyk­ly peý­da­lan­mak dur­nuk­ly ösüş üçin iň esa­sy şert bo­lup dur­ýar – di­ýip, ÝU­NES­KO-nyň baş di­rek­to­ry Od­ri Azu­laý mä­lim et­di. Şeý­le-de ol bu te­bi­gy ýer­le­riň yn­san­lar bi­len te­bi­ga­tyň ara­syn­da­ky saz­la­şyk­ly öza­ra gat­na­şyk­lar­da öz­bo­luş­ly bar­lag­ha­na bo­lup, mu­nuň bi­lim alyş-çal­şy­gy­na hem-de ýer­li ila­tyň ýa­şaý­şy­ny go­wu­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ber­ýän­di­gi­ni bel­le­di.
Şu gün­ki gün­de bi­os­fe­ra go­rag­ha­na­la­ry­nyň Bü­tin­dün­ýä sa­na­wy­na eý­ýäm, 122 ýurt­da­ky 686 desga gi­ri­zil­di. Bu sanaw has dür­li-dür­li ekoul­gam­la­ry – ke­nar zo­lak­la­ryn­dan we ada­lar­dan baş­lap, tä dag­lyk et­rap­la­ry, ula­nyl­ýan suw­ly-bat­ga­lyk ýer­le­ri, tro­pik to­kaý­lyk­la­ry we gu­rak zo­lak­la­ry öz içi­ne al­ýar. ÝU­NES­KO-nyň bu ab­raý­ly sa­na­wyn­da il­kin­ji ge­zek Mol­do­wa­nyň we Mo­zam­bi­kiň desgalary peý­da bol­dy.
Bi­os­fe­ra go­rag­ha­na­la­ry – bu bio­dür­lü­li­gi öw­ren­mek üçin “di­ri bar­lag­ha­na­lar” sa­ýyl­ýan çäk­le­ri we te­bi­gy gor­la­ry dür­li çe­me­leş­me­ler ar­ka­ly top­lum­la­ýyn öw­ren­mek üçin meý­dan bo­lup hyz­mat ed­ýär.
ÝU­NES­KO ta­ra­pyn­dan 1970-nji ýyl­da esas­lan­dy­ry­lan “Adam we bi­os­fe­ra” mak­sat­na­ma­sy ada­myň we te­bi­ga­tyň öza­ra gat­na­şy­gy­na gö­nük­di­ri­len yl­my döw­le­ta­ra tas­la­ma­sy bo­lup dur­ýar.

Gyzykly bolup bilerЕЩЕ ОТ АВТОРА