ABŞ-nyň dün­ýä bel­li “Coca-Cola” kom­pa­ni­ýa­sy 2030-njy ýy­la çen­li öz plas­tik gap­la­ry­nyň 100 gö­te­ri­mi­ni gaý­ta­dan iş­le­jek­di­gi­ni mä­lim et­di. Mu­nuň üçin kom­pa­ni­ýa Gün­do­gar Af­ri­ka ýurt­la­ryn­da plast­mas­sa­ny gaý­ta­dan iş­le­me­gi we ikin­ji ge­zek ulan­ma­gy ni­ýet edin­ýär. Çün­ki “Coca-Cola” kom­pa­ni­ýa­sy bir­nä­çe ge­zek jem­gy­ýet­çi­lik gu­ra­ma­la­ry ta­ra­pyn­dan iç­gi­le­ri­ni gap­la­mak mak­sa­dy bi­len ula­nyl­ýan plas­tik gap­la­ry üçin tan­ky­dy bel­lik­le­re se­ze­war bo­lup­dy. “The Gu­ar­di­an” ne­şi­ri­niň mag­lu­mat­la­ry­na gö­rä, ABŞ-da her ýyl­da ön­dü­ril­ýän 13 mil­liard plas­tik gap­la­ryň ýa­ry­sy gaý­ta­dan iş­le­nil­ýär.
Daş­ky gur­şa­wy go­raý­jy­lar kom­pa­ni­ýa­dan plas­tik gap­la­ry ön­dür­me­gi azalt­ma­gy ýa-da bü­tin­leý on­dan ýüz öwür­me­gi ta­lap ed­ýär­ler. Ýö­ne kom­pa­ni­ýa baş­ga bir çy­kal­ga tap­dy. Kom­pa­ni­ýa Ugan­da­da plas­ti­ka­ny gaý­ta­dan iş­le­ýän za­wod aç­dy. Şu­nuň ýa­ly za­wo­dy Ke­ni­ýa­da hem aç­mak me­ýil­leş­di­ril­ýär. Çün­ki bu ýurt­lar daş­ky gur­şa­wy go­ra­ma­ga de­giş­li ka­nun­la­ry­ny güýç­len­dir­ýär. Ugan­da­da “fleks” at­ly gaý­ta­dan iş­le­ni­len plas­ti­ka uly meş­hur­ly­ga eýe. On­dan le­gen, bed­re we beý­le­ki öý ho­ja­ly­gyk ha­ryt­la­ry ön­dü­ril­ýär.
Plas­tik gap­la­ra gi­ri­zi­len çäk­len­dir­me
Mun­dan ozal Ýew­ro­pa ko­mis­si­ýa­sy bir ge­zek ula­nyl­ma­ga ni­ýet­le­nen plas­tik gap­la­ry, şol san­da, ta­rel­ka­la­ry, bul­gur­jyk­la­ry, çar­şa­jyk­la­ry we beý­le­ki­le­ri Ýew­ro­pa Bi­le­le­şi­gi ýurt­la­ryn­da ga­da­gan et­mek tek­li­bi­ni öňe sü­rüp­di. Şu­nuň ýa­ly çä­re­le­riň dün­ýä um­ma­ny­nyň plas­tik­ gap­lar bi­len ha­pa­lan­mak de­re­je­si­ni hem pe­se dü­şür­mä­ge müm­kin­çi­lik be­rer diý­lip çak­la­nyl­ýar. Ýew­ro­ko­mis­si­ýa öz tas­la­ma­syn­da plas­tik gap­lar­dan bü­tin­leý ýüz öwür­me­gi tek­lip et­me­ýär. Di­ňe ön­dü­ri­ji­le­ri ola­ry ýyg­na­mak­da we gaý­ta­dan iş­le­mek­de borç­ly ed­ýär. Şeý­le­lik­de, 2025-nji ýyl­ça çen­li plas­tik gap­la­ryň 90 gö­te­ri­mi­ni gaý­ta­dan iş­le­mek me­ýil­leş­di­ril­ýär. Ýew­ro­ko­mis­si­ýa­nyň baş­ly­gy­nyň orun­ba­sa­ry Frans Tim­mer­man­syň aýt­ma­gy­na gö­rä, Ýew­ro­pa­nyň tö­we­re­gin­dä­ki de­ňiz­ler­dä­ki äh­li plas­tik zy­ňyn­dy­la­ryň 70 gö­te­ri­mi plas­tik gap­lar­dan yba­rat bo­lup, in­di ola­ry has eko­lo­gik ma­te­ri­al­lar­dan edi­len önüm­ler bi­len ça­lyş­ma­ga müm­kin­çi­lik bar.